свядо́мы
1. в разн. знач. созна́тельный;
с. чалаве́к — созна́тельный челове́к;
~мыя адно́сіны да пра́цы — созна́тельное отноше́ние к труду́;
2. (преднамеренный) созна́тельный, умы́шленный;
с. падма́н — созна́тельный (умы́шленный) обма́н
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
пігме́й
(гр. pigmaios = велічынёй з кулак)
1) прадстаўнік нізкарослых плямён у Цэнтральнай Афрыцы і Паўднёва-Усходняй Азіі;
2) перан. чалавек надта малога росту;
3) перан. нікчэмны, абмежаваны чалавек.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
бясспрэ́чны, ‑ая, ‑ае.
Які не выклікае пярэчанняў, спрэчак; несумненны, відавочны. Бясспрэчная ісціна. Бясспрэчнае палажэнне. Бясспрэчны факт. □ Чалавек без руху і работы нудзіцца, марнее, кажуць філосафы, — гэта ёсць бясспрэчная праўда. Бядуля.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вартаўні́к, ‑а, м.
Чалавек, які ахоўвае што‑н. Каля крамы мясцовага сельпо ходзіць начны вартаўнік, паглядае на вокны, што свецяцца ў познюю пару, ды прыслухоўваецца да мернага пастуквання паравіка. Шахавец.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зух, ‑а, м.
Разм. Бойкі, удалы, маладзецкі чалавек; хват. «Ну і сын у цябе, Андрэй Данілавіч! Зух, — кажа [дэкламатар], — сын. Можаш быць спакойны: дарогу ў жыццё ён сам сабе праб’е». Ракітны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ідыёт, ‑а, М ідыёце, м.
1. Разумова адсталы, недаразвіты, прыдуркаваты чалавек.
2. Разм. лаянк. Дурань, тупіца. Кюблер паморшчыўся, нібы ў яго моцна забалеў зуб, некага вылаяў: — Ідыёт! Заўсёды спяшаецца. Шамякін.
[Ад грэч. idiōtēs — невук.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гумані́ст, ‑а, М ‑сце, м.
1. Чалавек, прасякнуты ідэямі гуманізму (у 1 знач.). Пісьменнік-гу маніст.
2. Прадстаўнік гуманізму (у 2 знач.). Беларускі асветнік, першадрукар і гуманіст Францыск (Георгій) Скарына.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
закаклю́чка, ‑і, ДМ ‑чцы; Р мн. ‑чак; ж.
Разм. Тое, што і закаклюка. — Не мог чалавек ні з таго ні з сяго набрахаць. Пэўна, ёсць нейкая тут закаключка. Зарэцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адве́с, ‑а, м.
Груз, падвешаны на шнуры або нітцы для вызначэння вертыкальнага напрамку; грунтвага. Шнур быў без адвеса, і чалавек, яўна хочучы паскорыць работы, зашчаміў яго канец у калоду. Ракітны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
малапрыкме́тны, ‑ая, ‑ае.
1. Ледзь прыкметны. Малапрыкметны астравок.
2. перан. Які нічым не вылучаецца сярод іншых. Малапрыкметны чалавек. □ Сярод многіх вялікіх спраў .. [камандуючы] заўважыў і запомніў і гэты малапрыкметны выпадак. Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)