ядло́вец, -ло́ўцу, м.
Хваёвы куст, радзей дрэва сямейства кіпарысавых.
|| прым. ядлаўцо́вы, -ая, -ае і ядло́ўцавы, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ямб, -а, м.
Вершаваная двухскладовая стапа з націскам на другім складзе.
|| прым. ямбі́чны, -ая, -ае.
Ямбічная стапа.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ятры́шнік, -у, м.
Травяністая шматгадовая расліна сямейства архідных, клубні якой выкарыстоўваюцца ў медыцыне.
|| прым. ятры́шнікавы, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
я́хант, -у, М -нце, м.
Старая назва каштоўных камянёў рубіну, сапфіру і інш.
|| прым. я́хантавы, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
бо́льшы, ‑ая, ‑ае.
1. Выш. ст. да прым. вялікі (у 1 знач.). Завостраныя вяршыні большых дрэваў, якія раслі ў яры, — бяроз, асін, алешын, — былі ўпоравень з узгоркамі. Мележ.
2. Старэйшы па ўзросту, званню і пад. Меншы брат крычыць на большага: — Хоць ты і старэйшы, а ў крыўду я табе не дамся! Якімовіч. [Вартавы:] Якога табе начальніка? [Дзед Бадыль:] Самага большага. Крапіва.
3. у знач. наз. Разм. Старэйшы, дарослы. [Мацвей] давольны быў і тым, што ўслужыў большым. Лобан.
4. у знач. наз. Значнае, важнае, істотнае. Згубіўшы большае, не шкадуй меншае. Прыказка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ры́хтык, прысл.
Разм.
1. Якраз, дакладна (таксама, такі самы). Алімпа ўгледзела праз шыбу акна прыплюснуты нос і вушы, рыхтык такія, як у дзядзькі. Сабаленка. Карацей і прасцей кажучы, .. [гаспадар] гуляў са мной рыхтык так, як гуляе кот з мышкай, не даючы ёй ніякай магчымасці пазбавіцца ягоных кіпцюроў. Дубоўка.
2. у знач. нязм. прым. Выліты хто‑н., падобны на каго‑н. — У клубе сядзеў дзядзька рыхтык наш Пракоп Кульгавы. Хведаровіч. Яшчэ калі малым быў, аднойчы, на вадохрышча, вылепіў са снегу станавога, але ж рыхтык ён. Гурскі.
[Польск. rychtyk, rychtyg з ням.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
спачува́ючы,
1. ‑ая, ‑ае. Дзеепрым. незал. цяпер. ад спачуваць.
2. ‑ая, ‑ае; у знач. прым. Які спачувае каму‑, чаму‑н. Я стаяў, нібы аглушаны доўбняй, пакуль разышліся гутарлівыя і спачуваючыя суседзі і суседкі. Бядуля.
3. у знач. наз. спачува́ючы, ‑ага, м.; спачува́ючая, ‑ай, ж. Той (тая), хто падтрымлівае дзейнасць якой‑н. партыі, арганізацыі, хто ідэйна блізкі ёй. 10 мая 1919 г. на Маскоўска-Казанскай чыгунцы быў праведзены першы масавы камуністычны суботнік. У ім прынялі ўдзел 205 камуністаў і спачуваючых. «Весці».
4. Дзеепрысл. незак. ад спачуваць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дэкальтэ́, нескл., н.
1. Вялікі выраз у верхняй частцы жаночага адзення, які адкрывае шыю, плечы, верхнюю частку грудзей.
Глыбокае д.
2. у знач. прым., нязм. Пра жаночае адзенне з такім выразам.
Сукенка д.
|| прым. дэкальтава́ны, -ая, -ае.
Дэкальтаваная сукенка.
Перад люстэркам прыхарошвалася дэкальтаваная дама.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
рэ́заны, -ая, -ае.
1. Парэзаны на кавалкі.
Р. сыр.
2. у знач. прым. Нанесены рэжучай зброяй.
Рэзаная рана.
Крычыць як р. (наз.; нібы яго рэжуць; разм.).
3. у знач. прым. Накіраваны коса, убок (пры гульні ў тэніс, валейбол і пад.).
Р. удар.
Р. мяч.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
напаўхмызня́к, -у́, мн. -і́, -о́ў, м.
Расліна з драўлянымі ніжнімі і травяністымі верхнімі часткамі.
|| прым. напаўхмызняко́вы, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)