культ

(лац. cultus)

1) пакланенне бажаству і выкананне звязаных з гэтым рэлігійных абрадаў;

2) перан. непамернае ўзвелічэнне каго-н., чаго-н. (напр. к. асобы).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

экспатрыя́цыя

(с.-лац. expatriatio, ад лац. ex = з + patria = радзіма)

добраахвотнае або прымусовае высяленне каго-н. за межы радзімы, звязанае звычайна з пазбаўленнем грамадзянства.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

акрэдытава́ць, ‑тую, ‑туеш, ‑туе; зак. і незак., каго.

Спец.

1. Упаўнаважыць (упаўнаважваць) каго‑н. на атрыманне грошай або на правядзенне гандлёвых аперацый.

2. Прызначыць (прызначаць) каго‑н. дыпламатычным прадстаўніком пры замежным урадзе.

[Ад лац. accredere — давяраць.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Кур’я́н1 ’курыца з прыкметамі пеўня’ (ТС). Да кур1 (гл.). Першапачаткова *куран (Сцяцко, Афікс. наз., 147).

Кур’я́н2 ’дзіцячая гульня’ (ТС). Да курʼян1 (гл.). Параўн. куры (гл.) — тая самая гульня. Ловяць з завязанымі вачыма. Каго зловяць, той «кур’ян» (ТС, 2, 254).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Лысман ’той, у каго лысіна’ (брэсц., Нар. лекс.; Сцяшк. Сл.), н.- і в.-луж. łysman ’бык з белай лысінай’, зах.-в.-луж. hłupy łósman ’дурны’. Да лы́сы (гл.). Аб суфіксе гл. Сцяцко (Афікс. наз., 116), Карткі (2–3, 69). Гл. таксама лы́зіцца.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Пасядзе́нне, пасядзённіко ’спакойная работа’, ’бяседа’ (Нас.). Утвораны ад дзеяслова пасядзёць < сядзёць (гл.). Сюды ж пасядзенкі, пасядушкі ’наведванне каго-н. з мэтай прабавіць вольны час у размовах’ (ТСБМ), маг. пасядзелкі ’вячоркі дзяўчат-папрадух’ (Жакава–Блінава, Пытанні бел. дыял.), поседанье, поседзёнькі, поседзёнкі ’тс’ (ТС).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Перахо́ў (піряхо́ў) ’перахоўванне, хаванне ад каго-небудзь’ (Юрч. СНЛ), укр. перехо́в ’хаванне, укрывальніцтва’. Суадносіцца з польск. przećhow, przechówek ’тс’, якія з зах.-прасл. *xovati > бел. хава́ць (гл.). Сюды ж перахоўка ’пераклад рэчы з аднаго тайнага месца ў другое’, ’тайнае трыманне пад вартай’ (Нас.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

павіншава́ць, ‑шую, ‑шуеш, ‑шуе; зак., каго.

Павітаць, уславіць каго‑н. з выпадку радаснай падзеі, знамянальнай даты і пад.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

падалуча́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.

Разм. Далучыць усіх, многіх або ўсё, многае да каго‑, чаго‑н.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

наперано́сіць, ‑ношу, ‑носіш, ‑носіць; зак., каго-чаго.

Перанесці, перамясціць вялікую колькасць каго‑, чаго‑н. Напераносіць сена праз канаву.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)