су́мка ж.

1. (дорожная, хозяйственная, дамская, военная и пр.) су́мка, -кі ж.; (сума) то́рба, -бы ж.; (котомка) ка́йстра, -ры ж.; (ранец) ра́нец, -нца м.;

2. анат., зоол., бот. су́мка, -кі ж.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

трут м.

1. (фитиль для зажигания от искры) кнот, род. кно́та м.;

2. (высушенный трутовик, употребляемый с той же целью) гу́ба, -бы ж., цэ́ра, -ры ж.;

3. бот., см. тру́тник, трутови́к.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ма́тачны в разн. знач. ма́точный;

м. рой — ма́точный рой;

~нае пагало́ўе — ма́точное поголо́вье;

м. зонд — мед. ма́точный зонд;

м. раство́р — мин. ма́точный раство́р;

~ная паро́да — геол. ма́точная поро́да;

м. куст — бот., сад. ма́точный куст

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пералёт I, -ту м., в разн. знач. перелёт;

п. пту́шак на по́ўдзень — перелёт птиц на юг;

трансаркты́чны п. — трансаркти́ческий перелёт;

гарма́та дала́ не́калькі ~таў — ору́дие да́ло не́сколько перелётов

пералёт II, -ту м., бот. я́звенник

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

стрэ́лка ж.

1. в разн. знач. стре́лка;

с. ко́мпаса — стре́лка ко́мпаса;

міну́тная с. — мину́тная стре́лка;

на чыгу́начнай ста́нцыі ўстано́ўлены аўтаматы́чныя ~кі — на железнодоро́жной ста́нции устано́влены автомати́ческие стре́лки;

2. только мн., разг., бот. пасту́шья су́мка

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

лист​I м., бот.

1. ліст, род. ліста́ м.;

2. собир. (листва) ліст, род. лі́сту м.; лі́сце, -ця ср.;

александри́йский лист фарм. александры́йскі ліст;

◊

дрожа́ть как оси́новый лист дрыжа́ць як асі́навы ліст.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

недотро́га

1. м. и ж. недаты́ка, -кі м. и ж., незачэ́па, -пы м. и ж.; (о мужчине) разг. недаткнёны, -нага м.; (о женщине) разг. недаткнёная, -най ж.;

2. бот. бальзамі́н, -ну м.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ко́нскі ко́нский; лошади́ный;

к. во́лас — ко́нский во́лос;

~кае ржа́нне — лошади́ное ржа́ние;

○ ~кая сі́ла — (единица измерения мощности) лошади́ная си́ла;

~кая цыбу́ля — бот. си́тник разве́систый;

к. шча́вель — ко́нский щаве́ль;

к. кашта́н — ко́нский кашта́н;

◊ ~кая до́за — лошади́ная до́за

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

прасячы́ сов.

1. в разн. знач. проруби́ть; просе́чь;

п. сцяну́ — проруби́ть сте́ну;

п. акно́ — проруби́ть окно́;

п. прасе́ку — проруби́ть (просе́чь) про́секу;

2. просе́чь;

п. бот сяке́рай — просе́чь сапо́г топоро́м;

п. пу́гай ску́ру — просе́чь кнуто́м ко́жу

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

насі́цца, насіўся, носішся, носіцца; незак.

1. Тое, што і несціся ​1 (у 1 знач.), але абазначае рух у розных напрамках, працяглы, у розны час. [Камандзір] насіўся ўдоўж лініі фронта пад жорсткім агнём. Брыль. Над нізкім іржышчам .. насіліся шпакі. Пташнікаў. Цэлымі днямі .. [Косцік] насіўся з сябрамі вакол азярца, што шапацела хвалямі за вёскай. Даніленка. // Хутка перамяшчацца (пра вецер, хмары, пыл і пад.). Па-над полем носіцца гуллівы лёгкі вецер. Галавач.

2. перан. Разносіцца, распаўсюджвацца (пра гукі, чуткі, пахі і пад.). Насіліся па лесе нейкія таемныя гукі. Лынькоў. Цераз паўгадзіны па ўсім Бродзе насіліся чуткі пра вайну. Баранавых. Над поплавам носіцца пах свежазгрэбенага сена. Галавач.

3. Быць, знаходзіцца ў нашэнні. Паліто добра носіцца. □ [Дзядзька] нават раіўся з Толем, якую падэшву лепш, паставіць пад бот, каб ён даўжэй насіўся. Даніленка. // Быць ва ўжыванні, у модзе. Універсітэцкі значок носіцца з правага боку.

4. Разм. Празмерна захапляцца кім‑, чым‑н.; вельмі многа думаць, клапаціцца аб кім‑, чым‑н. Насіцца з ідэяй. □ [Галя:] — Не раўнуючы, як хлапчанё якое, з авантурамі рознымі носіцца. Можа яно і не авантура, можа ён [Ігнат] проста кепікі нада мной строіць. Лынькоў. // Надаваць вялікае значэнне, удзяляць шмат увагі чаму‑н. — І вось бачыш, — .. [Сяргей] паказаў на нагу, — нашуся цяпер з ёй, як з цацкай. Сіўцоў.

5. Разм. Задавацца. Ён, Юрка, паказаў бы таму Чаркашыну... Ён нават не ведае, што зрабіў бы... Але хай Чаркашын надта не носіцца... Юрка яму яшчэ не даруе. Пташнікаў.

•••

Насіцца ў паветры — пра блізкі надыход чаго‑н.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)