АРТЭФА́КТ

(ад лац. artefactum штучна зробленае),

стараж. рэч, якая зроблена ці мае сляды карыстання чалавекам. Элемент археалагічнай культуры, частка матэрыяльнай культуры пэўнага этапу, бо адлюстроўвае гісторыю яе развіцця. Сярод артэфакта вылучаюць культурнавызначальныя, этнавызначальныя («кіравальныя») і «датавальныя» рэчы, імпартныя, выпадковыя, запазычаныя і інш.

т. 1, с. 514

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

Пры́сік, прыск ’адзёр ці хвароба накшталт адру’ (барыс., Шн. 3). Вытворныя ад пры́скаць (гл.). Хвароба, магчыма, названая таму, што высыпка на целе падобна на чырвоныя пырскі. Але параўн. прышч (гл.), значэнне якога Мяркулава (Этимология–1970, 148 і наст., 204) рэканструюе як ’расток; элемент сыпі’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

аста́т

(н.-лац. astatium, ад гр. astatos = няўстойлівы)

радыеактыўны хімічны элемент, які адносіцца да галагенаў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

га́лій

(н.-лац. gallium, ад лац. Gallia = Францыя)

хімічны элемент, рэдкі метал серабрыста-белага колеру.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

дэпалярыза́тар

(ад дэ- + палярызатар)

дадатковае рэчыва, якое ўводзяць у гальванічны элемент для дэпалярызацыі яго электродаў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

ксено́н

(ад гр. ksenos = чужы)

хімічны элемент, адзін з інертных газаў, які прымяняецца ў электратэхніцы.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

малібдэ́н

(н.-лац. molibdenum, ад гр. molybdos = свінец)

хімічны элемент, серабрыста-шэры цвёрды тугаплаўкі метал.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

пратакты́ній

(ад прата- + актыній)

радыеактыўны хімічны элемент, серабрыста-белы бліскучы метал, які належыць да актыноідаў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

радо́н

(н.-лац. radon, ад лац. radium = радый)

прыродны радыеактыўны хімічны элемент, прадукт распаду радыю.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

КЮВЕ́Т

(франц. cuvette літар. чан, тазік),

элемент сістэмы дарожнага водаадвода. Робіцца ўздоўж невысокіх насыпаў, выемак і калянулявых адзнак землянога палатна ў выглядзе адкрытых канаў для збору і адводу паверхневых вод ад дарогі ў паніжаныя месцы або да водапрапускных збудаванняў. Папярочнае сячэнне К. трохвугольнае або трапецаідальнае.

т. 9, с. 77

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)