błękitny

błękitn|y

блакітны;

~e hełmy — блакітныя каскі (міратворчыя сілы ААН);

~a krew — блакітная кроў

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

парага́нгліі

(ад пара- + ганглій)

залозы ўнутранай сакрэцыі пазваночных жывёл і чалавека ў наднырачніках, у вобласці сэрца і аорты, якія выпрацоўваюць і выдзяляюць у кроў адрэналін.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

schröpfen

vt

1) пуска́ць кроў (хвораму)

2) перан. выма́гаць гро́шы, абіра́ць (каго-н.)

3) надсяка́ць, надраза́ць (кару)

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

прылі́ць сов., прям., перен. прили́ть;

кроў ~ліла́ да галавы́ — кровь прилила́ к голове́;

хва́ля пяшчо́ты ~ліла́ да сэ́рца — волна́ не́жности прилила́ к се́рдцу

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

запе́чься в разн. знач. запячы́ся, мног. пазапяка́цца; (о губах — ещё) пасмя́гнуць, пасма́гнуць, засмя́гнуць, засма́гнуць, сасмя́гнуць, сасма́гнуць;

хлеб запёкся хлеб запёкся;

кровь запекла́сь кроў запякла́ся.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пралі́ць, ‑лью, ‑льеш, ‑лье; ‑льём, ‑льяце і ‑лію, ‑ліеш, ‑ліе; ‑ліём, ‑ліяце; зак., што.

Разліць. — Каб у бацюшкі ў засеках поўна было, — прыгаворваў Габрусь, калі бацюшка нагінаўся сербануць з чаркі, каб не праліць «жывой вадзіцы»... Чарот. — Не забудзь жа, хлопча, тры карабкі з паловай, — затыкаючы анучкай каністру, заклапочана гаварыла бабка Ганна. — Ды глядзі ж не пралі па дарозе. Аляхновіч. // перан. Выпраменьваць, пашыраць навокал (святло, гукі і пад.).

•••

Праліць кроў чыю — параніць, забіць каго‑н.

Праліць пот — папрацаваць.

Праліць (сваю) кроў за каго-што — ахвяраваць жыццё або быць параненым, змагаючыся за каго‑, што‑н.

Праліць святло на што — растлумачыць што‑н., зрабіць ясным, зразумелым.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

загаці́ць, ‑гачу, ‑гаціш, ‑гаціць; зак., што.

1. Разм. Палажыць гаць, пакрыць гаццю (для праходу, праезду). Загаціць балота.

2. Разм. Перагарадзіць плацінай; запрудзіць. — Загаціць, — кажуць далей, — трэба рэчку, Каб возера было, каб быў і млын. Купала.

3. Абл. Запоўніць цалкам якую‑н. прастору, праход і пад. — Ну і насіласавалі, няўрокам кажучы, яму, усе чатыры секцыі вежы, і каб яшчэ была адна яма, то і яе б загацілі. Ермаловіч.

4. перан. Затраціць на што‑н. бязмерна вялікія сродкі. Ты ўсё золатам хочаш прыцьміць, загаціць... Ці ж прыгледзеўся, хорамны княжа? Кроў на золаце гэтым людская блішчыць, Кроў, якой і твая моц не змажа. Купала.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

gush​2 [gʌʃ] v. (out of, from, into) хлы́нуць; лі́цца (патокам); біць струме́нем (таксама перан.);

Water gushed out of the pipe. Вада забіла струменем з трубы;

Blood gushed from the wound. З раны хлынула кроў.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

bleed

[bli:d]

bled, bled

1.

v.i.

1) крыва́віць, сьцяка́ць крывёю, праліва́ць кроў

He bled to death — Ён сьцёк крывёю й памёр

He fought and bled for his country — Ён змага́ўся й праліва́ў кроў за свой край

2) сачы́цца, тра́ціць сок (пра пашко́джанае дрэ́ва)

3) Figur. крывёю абліва́цца, шкадава́ць, перажыва́ць

Our hearts bleed for you — На́шыя сэ́рцы за цябе́ крывёю абліва́юцца

4) Print. выхо́дзіць за палі́, не пакіда́ць палёў

2.

v.t.

1) пуска́ць кроў, браць кроў

2) пуска́ць сок з дрэ́ваў

3) informal вымага́ць (гро́шы)

4) Print. друкава́ць да канцо́ў бачы́ны (не пакіда́ючы палёў)

5) паво́лі спуска́ць ваду́

3.

n.

1) тэкст ці ілюстра́цыя ў кні́зе, што дахо́дзіць да краёў бачы́ны

2) Tech. кла́пан -а m., вэ́нтыль -я m.

•

- bleed white

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

загавары́ць ​1, ‑вару, ‑ворыш, ‑верыць; зак., каго-што.

1. Надакучыць, стаміць працяглымі размовамі. — Што ж гэта я цябе загаварыла зусім! Ты ж, мусіць, не абедаў яшчэ? Асіпенка. // Размовай адцягнуць увагу ад чаго‑н., прымусіць забыцца пра што‑н. — Загаварылі вы мяне, а там яечня гарыць. Беразняк.

2. Ва ўяўленні ў забабонных людзей — уздзейнічаць на што‑н. замовай, магічным словам, загаворамі. Загаварыць кроў. Загаварыць зубы. □ Была нерухомая, зачараваная ціш; быццам бы хтось загаварыў усё: ні зыку, ні голасу не было чуваць. Гартны.

загавары́ць ​2, ‑вару, ‑ворыш, ‑ворыць; зак.

1. Пачаць гаварыць. // Усчаць гаворку, пачаць размову з кім‑н. Сцяпан усё мацней і мацней захапляўся Маяй. Цягнула падысці да яе, загаварыць, але ён не знаходзіў прычыны. Дуброўскі. // перан. Абазвацца, пачаць дзейнічаць. Кулямёты загаварылі.

2. Навучыцца гаварыць, карыстацца мовай. Дзіця ўпершыню загаварыла.

3. перан. Праявіцца ў дзеяннях, настроях і інш. Прачнулася і загаварыла бязмерная нянавісць пакрыўджаных людзей. Чорны.

•••

Кроў загаварыла гл. кроў.

Сумленне загаварыла гл. сумленне.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)