Verbum

запазы́чанасць, ‑і, ж.

Наяўнасць доўгу (даўгоў). Ліквідаваць запазычанасць. □ З устанаўленнем Савецкай улады ўся запазычанасць памешчыкам, банкірам, буржуазнай дзяржаве была з сялян спісана. «Весці». // Разм. Адставанне па вучэбнай праграме; не здадзены студэнтам экзамен, залік і пад. У .. [Юркі] зноў была запазычанасць па англійскай мове, і ён пакуль ліквідаваў яе, адстаў ад хлопцаў. Карпаў.

каменці́раваць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; зак. і незак., што.

1. Даць (даваць) каментарый, каментарыі да якога‑н. тэксту. Каменціраваць помнік старажытнай пісьменнасці.

2. Абмяркоўваць, тлумачыць што‑н., рабіць свае заўвагі аб чым‑н. Каменціраваць спектакль. □ — Вярнуўся ўчора, — скорагаворкай паведамляла Таццяна Цімафееўна пра дырэктара завода, не адважваючыся, аднак, адкрыта каменціраваць гэтыя падзеі. Карпаў.

ля́мпачка, ‑і, ДМ ‑чцы; Р мн. ‑чак; ж.

1. Памянш. да лямпа (у 1 знач.).

2. Тое, што і электрычная лямпа (гл. лямпа). У падвале гарэла адна вялікая і некалькі малых электрычных лямпачак. Карпаў.

•••

Лямпачка Ільіча — вобразная назва электрычнай лямпы як ушанаванне памяці У.І. Леніна, які дбаў пра электрыфікацыю краіны.

мло́сна, безас. у знач. вык.

Нядобра, моташна. Адчуўшы, што яму млосна, Максім Сцяпанавіч выйшаў на ганак і сеў проста на прыступку. Карпаў. Неяк раз на занятках па гімнастыцы ў школе Бобу зрабілася млосна, і ён страціў прытомнасць. Гарбук.

•••

Чарцям млосна (будзе, стане) — пра што‑н. такое, што выходзіць за межы звычайнага.

неўсвядо́млены, ‑ая, ‑ае.

Такі, якога поўнасцю не ўсвядомілі, не зразумелі. З адчуваннем неўсвядомленай віны падышла Валя да дому. Карпаў. Усё праходзіла з гадамі, Набыта цяжкаю цаной: Ад неўсвядомленага «ма-ма» Да бессмяротнага «За мной!» Жычка. // Бессвядомы. Неўсвядомлены страх. Неўсвядомленая трывога. □ Нейкая няўлоўная і неўсвядомленая думка стала карцець.. [Лабановічу], разганяць добры настрой. Колас.

ня́ня, ‑і, ж.

1. Ласк. да нянька (у 1 знач.).

2. Санітарка ў бальніцы, медпункце. Можна было паклікаць сястру ці няню і загадаць правесці.. [жанчыну] да хворага, але чамусьці зрабіць гэта мне хацелася самому. Васілевіч. Калі няня патушыла святло [у палаце] і, здаецца, растала ў дзвярах, сілы раптам адхлынулі ад Веры Антонаўны. Карпаў.

пані́кнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; пр. панік, ‑ла; зак.

1. Схіліцца, апусціцца, прыгнуцца. Два хляўцы з паветкамі, хілы плот панік. Машара. Выспела ажына. Пачарнела ад ягад, панікла долу: ягады абляпілі яе, што жучкі. Пташнікаў.

2. перан. Паддацца прыгнечанаму настрою; стаць разбітым духоўна. [Валя] апусцілася ў крэсла і панікла, як ад бязмернай стомы. Карпаў.

разлята́йка, ‑і, ДМ ‑тайцы; Р мн. ‑таек; ж.

Крылатка або наогул якое‑н. верхняе адзенне са свабоднымі, без зашпілек поламі. [Сева] якраз узяў бутэльку «Крушону» і перадаваў яе цераз галовы людзей Раі Дзімінай, апранутай у шэрую разлятайку, аблямаваную собалем. Карпаў. Янушак быў у шараварах, у пярэстай кашулі, падобнай на разлятайку. Дайліда.

стара́ннасць, ‑і, ж.

Уласцівасць стараннага; дбайнасць, руплівасць. Я абавязаны пані Бажэне ўдвая: і за яе вялікую стараннасць паўней пазнаёміць нас з Прагай, і за тое, што калі б не яна, у мяне не адбылася б адна хвалюючая сустрэча. Краўчанка. Комлік першы ўбачыў .. [Дзіміну] і тут жа са стараннасцю ўзяўся за работу. Карпаў.

чы́рыць, ‑ру, ‑рыш, ‑рыць; незак.

Абл. Шоргаць, соўгаць па чым‑н., пакідаючы след. Паглыблены ў гэтыя нечаканыя думкі, стараючыся адмахнуцца ад іх, Максім не адразу зразумеў, чаму гэта Маня спынілася пасярод вуліцы, пачала чырыць чаравікам па зямлі. Кудравец. Стары ішоў насустрач і задуменна чырыў перад сабою кійком, нібы падмятаючы асфальт. Карпаў.