Ро́змін, разьмі́н ’раз’езд на дарозе’ (Шат., Касп.), ’мінанне сустрэчных адзін каля аднаго’ (Стан.). Да разміну́цца, міна́ць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
За́дарга ’край’ (Мат. Гом.). Рус. дыял. задо́рга, за́дерга, за́дорага ’прыступак, лесвіца, брус, поручні для таго, каб залазіць на печ’, арханг., сіб. за́дорага ’частка пода печы па абодва бакі вусця па баках сярэдняй паласы’, пск., цвяр. за́дорга ’паласа абапал дарогі’; параўн. задорога ’месца каля дарогі, узвышэнне каля дарогі’, за́дорожина ’узвышэнне каля дарогі, плот, бервяно ў сцяне’, ярасл. за́дорожка ’прыступак, поручні ў печы’, чэш. zádrh ’нешта заторгнутае, паварот’, славац. zádrh ’нешта заторгнутае, падрапанае’, славен. zadȓga ’завязка’, ’вусік у лазы’, ’загар’. Відаць, бязафіксны наз. ад дзеяслова zadьrgati з дастаткова шырокім значэннем (гл. Трубачоў, Эт. сл., 5, 221).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
нізавы́, -а́я, -о́е.
1. Які дзейнічае каля самай паверхні зямлі, вады і пад.
Н. вецер.
2. Які знаходзіцца ў нізкім месцы.
Нізавая дарога.
3. Які ўтварае ніжні ярус расліннага покрыва (спец.).
Нізавыя травы.
4. Які размяшчаецца ў нізоўях ракі.
Нізавыя гарады.
5. Які звязаны непасрэдна з масамі, з народам; які абслугоўвае масы, народ.
Нізавыя арганізацыі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
дво́рнік, -а, мн. -і, -аў, м.
1. Работнік, які падтрымлівае чысціню і парадак на двары і на вуліцы каля дома.
2. Прыстасаванне для механічнага ачышчэння ветравога шкла ў машыне ад снегу, вільгаці, пылу і інш.
|| ж. дво́рнічыха, -і, ДМ -чысе, мн. -і, -чых (да 1 знач.; разм.).
|| прым. дво́рніцкі, -ая, -ае (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
перо́н, ‑а, м.
Пасажырская платформе, каля якой спыняюцца паязды на чыгуначнай станцыі. Натоўп стаяў на другім пероне, каля цягніка, які збіраўся ісці ў Маскву. Галавач. Вэня Шпулькевіч [ш]пацыраваў на пероне пасажырскага вакзала і нецярпліва азіраўся. Поезд стаяў гатовы да адыходу. Чорны.
[Фр. perron.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
во́ддалек, прысл.
Абл. Воддаль (у 1 знач.). Воддалек, каля дарогі, бабы перагыркваліся з казакамі. Лобан.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дзічы́ны, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да дзіка. Каля самай дзічынай сцежкі — яловы выварат. Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
легіяне́р, ‑а, м.
Воін, салдат легіёна. Каля каменнай брамы група польскіх легіянераў ставіла кулямёт. Рамановіч.
[Фр. legionnaire ад лац. legionarius.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
намуці́ць, ‑мучу, ‑муціш, ‑муціць; зак., чаго.
Разм. Узняць каламуту, зрабіць каламутным. Намуціць вады каля берага.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
панамярза́ць, ‑ае; зак.
Намерзнуць у вялікай колькасці або ў многіх месцах. Панамярзала лёду каля калодзежа.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)