ападыкты́чны
(гр. apodeiktikos)
безумоўны, пэўны, заснаваны на лагічнай неабходнасці (напр. а-ае суджэнне).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
ратацы́йны
(ад ратацыя)
заснаваны на прынцыпе вярчэння асобных дэталей (напр. р-ая машына).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
сейсмакарата́ж
(ад сейсма- + каратаж)
каратаж, заснаваны на вымярэнні хуткасцей сейсмічных хваляў у свідравінах.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
фотатранзі́стар
(ад фота- + транзістар)
паўправадніковы прыбор транзістарнага тыпу, заснаваны на выкарыстанні ўнутранага фотаэфекту.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
лега́льны, ‑ая, ‑ае.
Дазволены законам; узаконены. Легальная партыя. Легальны друк. // Які скарыстоўвае дапушчаныя законам магчымасці, заснаваны на выкарыстанні гэтых магчымасцей. Легальная форма барацьбы. □ Збігнеў зайздросціў тым, каторыя выйшлі на легальнае палажэнне і прымайстраваліся на работу. Карпюк.
[Лац. legalis.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дружалю́бны, ‑ая, ‑ае.
Прыязны, добразычлівы. Дружалюбныя адносіны. Дружалюбны чалавек. □ Што-о, што вы сказалі? — перабіў Рыгора чыйсьці далёка не дружалюбны голас. Гартны. // Заснаваны на дружбе, на прыязных адносінах; узаемна добразычлівы. Дружалюбная палітыка. Дружалюбныя дзяржавы. Дружалюбная размова.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
самадзе́ючы, ‑ая, ‑ае.
1. Які дзейнічае аўтаматычна, сам сабою. Самадзеючыя апараты.
2. Заснаваны на актыўным самастойным дзеянні. Асобая грамадская ўлада неабходна таму, што самадзеючая ўзброеная арганізацыя насельніцтва зрабілася немагчымай з часу расколу грамадства на класы... Ленін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сінхро́нны, ‑ая, ‑ае.
1. Які вызначаецца сінхранізмам; адначасовы. Сінхроннае вярчэнне матораў. □ Прынцып сінхроннага, паралельнага раскрыцця псіхалогіі розных людзей ляжыць у аснове кампазіцыі апавядання. Адамовіч.
2. У тэхніцы — заснаваны на прымяненні прынцыпу сінхранізму. Сінхронны рухавік. Сінхронная кіназдымка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
талму́д, ‑а, М ‑дзе, м.
У іудзейскай рэлігіі — звод бытавых, прававых прадпісанняў і правіл, заснаваны на схаластычным тлумачэнні кніг Старога завету. [Самуіл Плаўнік] не раз здзіўляў гаспадара тонкім веданнем талмуда. «Маладосць». // перан. Разм. іран. Пра вялікі рукапіс, кнігу.
[Стараж.-яўр., літаральна — вывучэнне.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
актывацы́йны, ‑ая, ‑ае.
Спец. Які мае адносіны да актывацыі.
•••
Актывацыйны аналіз — метад вызначэння якаснага і колькаснага саставу рэчыва, заснаваны на вымярэнні энергіі выпрамянення радыеактыўных ядраў ізатопаў, якія ўтварыліся пад уздзеяннем патоку нейтронаў, зараджаных часціц (пратонаў і інш.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)