шчыме́ць, ‑міць;
1. Востра балець, пячы ад драпін, раздражнення і пад.
2. Ныць, балець тупым болем.
3. Выклікаць адчуванне прыгнечанасці, суму, нуды і пад.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шчыме́ць, ‑міць;
1. Востра балець, пячы ад драпін, раздражнення і пад.
2. Ныць, балець тупым болем.
3. Выклікаць адчуванне прыгнечанасці, суму, нуды і пад.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гарэ́ць
1.
2.
◊ не гары́ць — не гори́т;
во́чы гара́ць — глаза́ горя́т;
ску́ра гары́ць — (на кім) упра́вы нет (на кого);
г. жада́ннем — горе́ть жела́нием;
рабо́та гары́ць у рука́х — рабо́та гори́т в рука́х;
зямля́ гары́ць пад нага́мі — земля́ гори́т под нога́ми;
як мо́крае гары́ць — как мо́крое гори́т; из рук ва́лится;
гары́ яно́ га́рам! — пропади́ оно́ про́падом!;
во́ка гары́ць — (на што) глаза́ горя́т (на что);
на зло́дзеі ша́пка гары́ць —
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
spirit
1. дух,
spirit and matter дух і матэ́рыя;
the world of spirit духо́ўнае жыццё;
strong in spirit мо́цны ду́хам
2.
the Holy Spirit Святы́ Дух
3. дух, здань, пры́від;
an evil spirit чорт, д’я́бал;
raise spirits выкліка́ць ду́хаў;
believe in spirits ве́рыць у пры́віды
4. нату́ра, асо́ба, індывідуа́льнасць;
5. хара́ктар, эне́ргія, мара́льная сі́ла;
a man of spirit мо́цны ду́хам чалаве́к;
break
put spirit into
go at
6. настро́й, душэ́ўны стан; стан душы́;
high/low spirits до́бры/дрэ́нны настро́й;
animal spirits жыццяра́даснасць, бадзёрасць;
the holiday spirit свято́чны настро́й;
be out of spirits быць у ке́пскім настро́і;
7. агу́льная тэндэ́нцыя, дух (часу);
the spirit of the age дух эпо́хі;
the college spirit адда́насць трады́цыям кале́джа
8. мэ́та, наме́р, за́дняя ду́мка;
do
take
9. спірт, спіртны́я напо́і;
methylated spirit(s) дэнатура́т;
spirit(s) of ammonia/hartshorn нашаты́рны спірт;
spi rit(s) of turpentine шкіпіна́р; тарпанты́на
♦
in spirit у ду́мках;
the spirit is willing (but the flesh is weak) дух жада́е, але́ плоць слаба́я; ≅ хо́чацца, ды ко́лецца
spirit away
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
уйти́
1. (пойти) пайсці́; (выйти) вы́йсці; (отойти) адысці́; (отдалиться) адысці́ся; (зайти) зайсці́; (направиться) накірава́цца, пада́цца; (исчезнуть) зні́кнуць; (покинуть) пакі́нуць; (перестать заниматься чем-л., делать что-л., быть кем-, чем-л.
2. (убежать, скрыться, спастись) уцячы́,
3. (не препятствовать, посторониться) сысці́, саступі́ць;
уйти́ с доро́ги сысці́ (саступі́ць) з даро́гі;
4. (израсходоваться) пайсці́, вы́йсці; (истратиться) быць вы́даткаваным, быць стра́чаным; (пропасть) прапа́сці; (вытечь — о жидкостях)
5. (углубиться) паглы́біцца;
6. (пройти — о времени) прайсці́, міну́ць;
7. (о часах) спяша́цца;
часы́ ушли́ вперёд гадзі́ннік спяша́ецца;
◊
уйти́ в о́бласть исто́рии адысці́ ў гісто́рыю, стаць гісто́рыяй;
уйти́ в себя́ паглы́біцца ў сябе́;
далеко́ не уйдёшь далёка не по́йдзеш;
уйти́ вперёд абагна́ць, апярэ́дзіць;
уйти́ далеко́ пайсці́ далёка;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
І́сны ’сапраўдны, рэальны’ (
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Herz
1) слю́ца
2) асяродак, цэнтр
3) слю́ца,
4)
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
лес (
○ карабе́льны л. — корабе́льный лес;
страявы́ л. — строево́й лес;
чо́рны л. — чёрный лес;
чырво́ны л. — кра́сный лес;
◊ як у ~е — как в лесу́;
цёмны л. — (для каго) тёмный лес (для кого);
за дрэ́вамі не ба́чыць ле́су — за дере́вьями не ви́деть ле́са;
дале́й у л. — бо́лей дроў — да́льше в лес — бо́льше дров;
хто ў л., хто па дро́вы —
расці́ на л. гле́дзячы — расти́ на лес гля́дя;
воўк у ле́се здох — чудеса́ да и то́лько;
л. сяку́ць — трэ́скі ляця́ць —
ваўко́ў бая́цца — у л. не хадзі́ць —
як во́ўка ні кармі́, а ён усё ў л. глядзі́ць —
браха́ць на л. — броса́ть слова́ на ве́тер;
чужа́я
на сухі́ л. — (заклинание) на сухо́й лес
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
трыма́цца
1.
2. (сохраняться) держа́ться, продолжа́ться, стоя́ть;
3.
◊ цяпе́р ~ма́йся! — тепе́рь держи́сь!;
т. рука́мі і зуба́мі — держа́ться зуба́ми;
т. ў цяні́ — держа́ться в тени́;
т. за спадні́цу — (чыю) держа́ться за ю́бку (чью);
т. ду́мкі — приде́рживаться мне́ния (взгля́да);
т. сярэ́дзіны — держа́ться середи́ны;
т. як чорт за душу́ — держа́ться как чёрт за́ душу;
абе́дзвюма рука́мі т. — обе́ими рука́ми держа́ться;
ледзь т. на нага́х — едва́ держа́ться на нога́х;
ледзь-ле́дзь
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
ме́сто
1.
уступи́ть ме́сто уступі́ць ме́сца;
ме́сто заключе́ния ме́сца зняво́лення;
де́тское ме́сто
ме́сто о́бщего по́льзования ме́сца агу́льнага карыста́ння;
населённое ме́сто
2. (должность) ме́сца, -ца
3. (местность) мясці́на, -ны
◊
на ме́сте преступле́ния на ме́сцы злачы́нства;
не к ме́сту недарэ́чы (не да ме́сца);
к ме́сту дарэ́чы;
о́бщее ме́сто агу́льнае ме́сца (разважа́нне);
больно́е ме́сто сла́бае (балю́чае, хво́рае) ме́сца;
ни с ме́ста ні з ме́сца;
име́ть ме́сто мець ме́сца;
у́зкое ме́сто ву́зкае ме́сца;
с ме́ста на ме́сто з ме́сца на ме́сца;
глаза́ на мо́кром ме́сте во́чы на мо́крым ме́сцы;
ме́ста (себе́) не находи́ть ме́сца (сабе́) не знахо́дзіць;
се́рдце (
знать своё ме́сто ве́даць сваё ме́сца;
с ме́ста в карье́р з ме́сца ў кар’е́р;
нет ме́ста, не должно́ быть ме́ста (чему) няма́ ме́сца, не паві́нна быць ме́сца (чаму).
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
ма́ска, ‑і,
1. Накладка на твар, падобная на звярыную морду або чалавечы твар.
2.
3. Адліўка з гіпсу, знятая з твару нябожчыка.
4.
5. У касметыцы — слой накладзенага на твар лекавага саставу, крэму і пад.
•••
[Фр. masque ад араб. mashara — насмешка.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)