Ляга́ра, ляґарэ́ ’ляжак пад бярвеннямі’ (Сл. ПЗБ; слонім., Нар. словатв.), лягары́, лягера́ ’ляды, рычагі (бярвёны), прыстасаванцу для падняцця цяжару’ (рэч., Нар. сл.; Мат. Гом.), ’доўгія бярвенні, па якіх выкочваюць на бераг бярвенні з плыта’ (гродз., Нар. сл.; лунін., Шатал.), ’падваліны’ (Сцяшк., Сцяц.; бяроз., маст., Шатал.; зэльв., Сцяц. Словаўтв.), лігар ’папярочка на капылах саней’ (малар., Нар. словатв.). Да ле́гар (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
visible
[ˈvɪzəbəl]
adj.
1) ба́чны
The shore was barely visible — Бе́раг быў ледзь ба́чны
2) прыкме́тны; я́ўны, відаво́чны
without any visible cause — безь нія́кай я́ўнай прычы́ны
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
lądować
незак.
1. прычальваць (да берага), высаджвацца (на бераг);
2. садзіцца; прызямляцца, ісці на пасадку;
3. разм. трапляць куды; апынацца дзе
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
аплы́ў Нетрывалы бераг ракі, рова, які аплывае, не можа быць стромым (Слаўг.).
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
Збрэзь ’так поўна, што пераліваецца’ (Юрч. Фраз. 3). Рус. бранёй, збрэзь ’з верхам’. Няясна. Да кораняў бераг, берагчы? Параўн. польск. дыял. zbereź (< усх.-слав.?): zberezie wyprawiać ’даказваць’, «chowajcie mi go przy malej zberezie» (Карловіч), літ. išbrė́žti ’начарціць, правесці лінію’, užьrėžti ’намеціць’. Параўн. бранск. брэзко́тка ’невялікая конусападобная торбачка са званочкам для збору грошай у царкве’, адкуль брэзкальные деньги ’грошы, сабраныя такім чынам’ (Растаргуеў, Бранск.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Прытаро́мны (прыторо́мный), прыторо́нный ’стромкі, круты (бераг)’ (лун., Шатал.; ЛА, 2), сюды ж перан. прытаро́мны ’страшны, жудасны’, прытаро́мна, прыстаро́мно ’жудасна, жахліва, страшна’ (Скарбы). Няясна. Магчыма, з *прытаропны, параўн. таро́пно ’страшна’ (Скарбы), гл.; параўн. рус. о́торопь ’жах’. Магчыма, адпавядае стараж.-рус. притранъ ’страшны, жахлівы’ (адносна апошняга гл. ESJSt, 12, 719: pritranьnъ), што звязваецца з церці (гл.). Гл. таксама Даніловіч, Бел. дыял. фраз., 200–201.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
абпячы́, ‑пяку, ‑пячэш, ‑пячэ; ‑пячом, ‑печаце, ‑пякуць; пр. абпёк, ‑пякла, ‑пякло; зак., што.
Тое, што і апячы. Як на бераг выходзіў, мне ногі абпёк Успамінам гарачым халодны пясок. Куляшоў. / у перан. ужыв. Не паспеў [Вінцук] мінуць свае хаты, як нос у нос сустрэўся з Пацуком. Сустрэча гэта проста абпякла яго. Чарнышэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паро́м, ‑а, м.
Плыт або пласкадоннае судна для перавозкі людзей або грузаў цераз рэчку, возера, праліў. — На беразе нідзе ні чоўніка, ні парома, а тут трэба хутчэй перапраўляцца, пакуль не заўважылі. Краўчанка. Як толькі прайшоў крыгаход, на рацэ затарахцеў буксірны катэр і пацягнуў з аднаго на другі бераг вялізны паром. Грахоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пацве́льваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак., каго, з каго.
Злёгку дражніць, пасмейвацца з каго‑н. Люблю.. у ціхай завоіне амаль безыменнай палескай рачулкі пацвельваць канцом вудзільна вужа, што паўнаўладна плыве пад твой бераг. Брыль. Ды абзаводзіцца сынам Зоя ўсё адкладвала. У міліцыі з гэтага выпадку часам зубаскалы пацвельвалі з бяскрыўднага Косці. Даніленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
звані́ца Высокае месца, вельмі стромкая гара, круты бераг (Слаўг.). Тое ж званні́ца (Слаўг.).
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)