dem

D ад der, das

◊ wie ~ auch sei, ~ sei, wie ihm wólle — як бы там ні было́

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

адку́ль, прысл.

1. пыт. З якога месца, з якой крыніцы, ад каго; ужыв. ў клічна-пытальных сказах пры выказванні нязгоды, адмаўлення чаго-н.

А. едзеце? Толькі кудзеля і будзе...

А. той кужаль.

А. гэта вядома?

2. адноснае. Ужыв. як злучальнае слова для падпарадкавання даданых сказаў месца, даданых азначальных сказаў, даданых дапаўняльных сказаў (у адпаведнасці з суадноснымі словамі «там», «туды», «адтуль», «той» і іншымі ў галоўным сказе).

Мы глянулі туды, а. пачуліся галасы.

◊

Адкуль (толькі) ногі ўзяліся — пра таго, хто хутка ўцякае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пяцёра, пяцяры́х, пяцяры́м, пяцяры́мі, ліч. зб.

Пяць (падліковага значэння не мае; ужыв. з назоўнікамі мужчынскага і агульнага роду, што абазначаюць асоб, з разам узятымі асабовымі назоўнікамі мужчынскага і жаночага роду, з назоўнікамі мн. л., якія абазначаюць жывых істот абодвух полаў, з ас. займ. ў мн. л. і без залежнага слова).

П. мужчын. П. сірот.

Іх там працуе п.: два мужчыны і тры жанчыны. П. свіней. П. сутак. П. калёс. П. ботаў. П. рукавіц.

◊

За пяцярых (працаваць, есці і пад.) — вельмі многа.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

эмігра́цыя

(лац. emigratio)

1) перасяленне людзей з краіны, дзе яны жылі, у чужую краіну па палітычных, эканамічных, рэлігійных ці іншых прычынах і пражыванне там пасля перасялення (параўн. іміграцыя);

2) сукупнасць ураджэнцаў іншай краіны, якія пражываюць у дадзенай краіне ў якасці яе грамадзян;

3) тое, што і дыяпедэз.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

тут прысл.

1. (пра месца) hier, da;

2. (пра час) da, alsdánn;

тут жа sofórt, sogléich, auf der Stélle;

тут і там hier [hie] und da; da und dort

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

пагарава́ць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; зак.

Гараваць некаторы час. — Гады два пагаруем, папакутуем, а там жыць будзем як лепш не трэба. Скрыган.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

нале́цце, ‑я, н.

Абл. Наступны год. [Івану] шкода Шуру, таго, што яму вельмі сумна будзе заставацца там аднаму, аж да налецця. Кудравец.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

нахуліга́ніць, ‑ню, ‑ніш, ‑ніць; зак.

Хуліганячы, набуяніць, насваволіць. [Маці:] — Напалохалі карову, дык яна цяпер стаяць не хоча. Паглядзі, хто там нахуліганіў. Паслядовіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пераку́рка, ‑і, ДМ ‑рцы; Р мн. ‑рак; ж.

Разм. Тое, што і перакур. Урэшце знізу гукнулі: — Наверсе там! Перакурка!.. Савіцкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зурна́, ‑ы, ж.

Усходні духавы музычны інструмент у выглядзе ражка ці жалейкі. На лепшай зурне ў чайхане Вас прывітаюць там. Броўка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)