энвіро́ніка

(ад англ. environs = акружэнне)

комплекс навукова-тэхнічных ведаў пра ўплыў навакольнага асяроддзя на чалавека і абарону ад яго.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

лабарато́рыя ж. Labór n -s, -s, Laboratórium n -s, -ri¦en;

навуко́ва-дасле́дчая лабарато́рыя Fórschungslabor n;

зага́дчык лабарато́рыі Labórleiter m -s, -

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

рэвалю́цыя, -і, мн. -і, -цый, ж.

1. Карэнны пераварот у жыцці грамадства, які прыводзіць да ліквідацыі старога грамадскага і палітычнага ладу і да перадачы ўлады ў рукі іншага класа.

Буржуазная р. (якая звяргае буржуазны лад і ўстанаўлівае ўладу перадавога класа). Кастрычніцкая р. 1917 г.

2. Карэнны пераварот, рэзкі скачкападобны пераход ад аднаго якаснага стану да другога.

Навукова-тэхнічная р.

|| прым. рэвалюцы́йны, -ая, -ае (да 1 знач.).

Р. час.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

«ВОПРО́СЫ АРХИВОВЕ́ДЕНИЯ»,

навукова-інфарм. бюлетэнь. Выдаваўся ў 1959—65 у Маскве на рус. мове. У 1966 ператвораны ў час. «Советские архивы».

т. 4, с. 271

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

інстыту́т м., в разн. знач. институ́т;

педагагі́чны і. — педагоги́ческий институ́т;

навуко́ва-дасле́дчы і. — нау́чно-иссле́довательский институ́т;

і. шлю́бу — институ́т бра́ка

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

інстыту́т м.

1. (навуковая ўстанова) Institút n -s, -e;

навуко́ва-дасле́дчы інстыту́т Fórschungsinstitut n;

2. (вышэйшая навучальная ўстанова) Hóchschule f -, -n

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

устано́ва, ‑ы, ж.

Грамадская ці дзяржаўная арганізацыя, якая кіруе пэўнай галіной гаспадаркі, гандлю і пад., занятая адпаведнай дзейнасцю. Дзяржаўныя ўстановы. Навукова-даследчыя ўстановы. □ Да рэвалюцыі ў Беларусі не было вышэйшых навучальных устаноў. Пшыркоў.

•••

Закрытая навучальная ўстанова — навучальная ўстанова, выхаванцы якой жывуць на поўным забеспячэнні і не маюць права самавольна адлучацца.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ардынату́ра

(ад лац. ordinatus = упарадкаваны)

форма павышэння кваліфікацыі ўрачоў у вышэйшых навучальных і навукова-даследчых установах.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

аспіранту́ра

(ад аспірант)

1) форма падрыхтоўкі пры вышэйшых навучальных установах або навукова-даследчых установах выкладчыцкіх і навуковых кадраў;

2) час вучобы аспіранта.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

падкава́ць, ‑кую, ‑куеш, ‑куе; ‑куём, ‑куяце; зак., каго-што.

1. Падбіць падкову, падковы. Паглядзі, ужо гатовы Коням новыя падковы. Толькі коней прывялі — Падкавалі кавалі. Шушкевіч. // Разм. Набіць знізу жалезную палосу, пласцінкі (на абцасы, палазы саней і пад.). Падкаваць сані.

2. перан. Разм. Падрыхтаваць да чаго‑н., даць неабходны запас ведаў, звестак. Падкаваць навукова.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)