кало́цца¹, калю́ся, ко́лешся, ко́лецца; каліся; незак.

1. Мець здольнасць калоць (у 1 знач.).

Шыпшына колецца.

2. Наносіць адзін аднаму раны вострай зброяй.

К. пікамі.

3. Мець звычку бадацца (разм.).

Каровы колюцца.

◊

І хочацца і колецца (разм., жарт.) — пра адначасовае адчуванне жадання і нерашучасці зрабіць што-н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

нюх, -у, м.

1. Здольнасць да ўспрыняцця і адрознівання пахаў (адно з пяці знешніх пачуццяў).

У сабакі добры н.

2. перан. Чуццё, кемлівасць.

У яго добры н. на ўсё новае.

◊

Ні за нюх (панюх) табакі (разм.) — ні за што, дарэмна (загінуць, прапасці).

Сабачы нюх — вострае адчуванне паху.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

адсо́хнуць, 1 і 2 ас. звычайна не ўжыв., -со́хне; -со́х, -хла; зак.

1. Пра часткі раслін: засохшы, адпасці.

Галінка адсохла.

2. Пра частку цела: страціць здольнасць рухацца, дзейнічаць з прычыны хваробы (разм.).

Рука адсохла.

◊

Каб табе язык адсох — праклён таму, хто нядобра сказаў.

|| незак. адсыха́ць, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

грузапад’ёмнасць, ‑і, ж.

Гранічная здольнасць механізма паднімаць цяжкі груз. // Колькасць грузу, на перавозку або падыманне якога разлічаны вагон, аўтамабіль, ліфт і пад.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ізамарфі́зм, ‑у, м.

Здольнасць рэчываў, аналагічных па хімічнаму саставу і крышталічнай форме, сумесна выдзяляцца з раствору ў выглядзе аднародных крышталяў пераменнага саставу.

[Ад грэч. isos — роўны, аднолькавы і morphē — форма.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

імправіза́тар, ‑а, м.

Той, хто імправізуе, мае здольнасць імправізаваць. Выдатным імправізатарам і непераўзыдзенай расказчыцай народных апавяданняў і казак была прабабка паэта [М. Багдановіча]. Майхровіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

радыеакты́ўнасць, ‑і, ж.

Здольнасць некаторых атамных ядзер самаадвольна распадацца, вылучаючы элементарныя часцінкі: электроны, пазітроны і пад. Радыеактыўнасць урану. Прыродная радыеактыўнасць. Штучная радыеактыўнасць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

рэстыту́цыя, ‑і, ж.

Спец.

1. У грамадзянскім праве — аднаўленне былых парушаных правоў з кампенсацыяй страт.

2. Здольнасць жывога арганізма аднаўляць страчаныя часткі.

[Лац. restitutio.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

самаўзбрае́нне, ‑я, н.

Узбраенне самога сябе. / у перан. ужыв. [Андрэй] разумеў — калі не будзе гэтага пачуцця самаўзбраення, можна страціць здольнасць да жыцця. Пестрак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

тэрмапла́сты, ‑аў; адз. тэрмапласт, ‑у, М ‑сце, м.

Пластмасы, якія пасля фармавання вырабаў захоўваюць здольнасць да паўторнай перапрацоўкі. Тэрмапласты на аснове поліэтылену.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)