стральба з розных відаў агнястрэльнай зброі, адзін з асн. сродкаў знішчэння і паражэння праціўніка.
Адрозніваюць агонь адзіночнымі выстраламі, залпавы, бесперапынны; па напрамках — перакрыжаваны, франтальны, флангавы; можа быць беглы, кінжальны, масіраваны, метадычны і інш., з артыл. сістэм — сканцэнтраваны, рухомы і нерухомы загараджальны, паслядоўны, агнявы вал і інш. Агонь уключае таксама пуск ракет у звычайным начынні.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
Трызу́б ‘ваўкаўня, пастка на ваўкоў’ (Цярохін, Охота), трызу́бка ‘матыка з зубцамі’ (лельч., бераст., ЛА, 2), ст.-бел.тризубъ, тризубецъ, трезубъ, трезубецъ ‘від зброі’ (ПГС), укр.тризу́бець ‘вілы з трыма зубамі’, рус.трезу́б, трезу́бец, трезубка ‘тс’, польск.tryzub ‘кармушка для лясных звяроў’, чэш.trzub ‘плот з трохрогіх расох’, славац.trojzub ‘трызубец’, славен.trizob ‘тс’, балг.тризъ́бец ‘тс’, макед.тризаб ‘тс’, ‘трызубец (зброя)’, ст.-слав.трьзѫбьць ‘тс’. Прасл.*trьzǫbъ, складанае слова з *trь‑ (гл. тры) і *zǫbъ (гл. зуб), першапачатковы прыметнік са значэннем ‘трохзубы’ (Махэк₂, 656). Гл. яшчэ Сялімскі, Старобългаристика, 13, 4, 43–44.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
паліго́н
(п.-лац. polygonium = многавугольнік, ад гр. polygonos = многавугольны)
1) участак сушы або мора, абсталяваны для трэніровачнай стральбы, выпрабавання розных відаў зброі, баявой тэхнікі (напр. артылерыйскі п.);
2) мат. многавугольнік.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
ленд-лі́з
(англ. lend-lease, ад lend = пазычаць + lease = здаваць у арэнду)
сістэма перадачы ЗІПА ў пазыку або арэнду зброі, боепрыпасаў, сыравіны, харчавання краінам антыгітлераўскай кааліцыі ў час другой сусветнай вайны.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
асе́чка, ‑і, ДМ ‑чцы; Рмн. ‑чак; ж.
Адсутнасць выстралу пры спуску курка ў выніку няспраўнасці зброі або патрона. Тадэўчык.. прыцэліўся і націснуў курок. — Асечка! Порах, мабыць, мокры...Бядуля.//перан.Разм. Няўдача, прамашка ў якой‑н. справе. Відаць, Бародка разлічваў на іншы эфект: па-мужчынску пажартуюць — і ўсё.. Але яўна атрымалася асечка, і Арцём Захаравіч ураз забыўся на кулінарыю, павярнуўся да Лемяшэвіча расчырванелы, калючы.Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
страля́цца, ‑яюся, ‑яешся, ‑яецца; незак.
1. Канчаць жыццё самагубствам пры дапамозе агнястрэльнай зброі. Цікава тут яшчэ адна акалічнасць: кожны самагубца мае нахіленне да таго ці іншага спосабу самагубства — адны страляюцца, другія вешаюцца, трэція топяцца, кідаюцца пад машыну, труцяцца, рэжуцца брытваю.Колас.
2.зкім і без дап.Уст. Быць удзельнікам дуэлі з кім‑н., выкарыстоўваючы агнястрэльную зброю. Страляцца на дуэлі.
3.Зал.да страляць (у 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
по́рах, -у, м.
1. Выбуховае рэчыва для вырабу зарадаў агнястрэльнай зброі.
Бяздымны п.
Трымаць п. сухім (таксама перан.: быць заўсёды гатовым да абароны). Пахне порахам (перан.: набліжаецца вайна). Пораху не выдумае (перан.: пра недалёкага чалавека; разм.).
2.перан. Пра запальчывага ці вельмі жвавага чалавека (разм.). Такі нецярплівы чалавек, словам — п.
○
Бочка з порахам — пра неадступную пагрозу, вялікую небяспеку.
Не нюхаць пораху (разм.) — не быць у баях.
Не хапае пораху (разм.) — недастаткова сіл, настойлівасці для чаго-н.
Порах дарэмна траціць (разм.) — дзейнічаць або гаварыць упустую.
|| прым.парахавы́, -а́я, -о́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ствол, ствала́, мн. ствалы́, ствало́ў, м.
1. Асноўная частка дрэва ад каранёў да верхавіны, якая трымае на сабе галіны і лісты.
2. Частка агнястрэльнай зброі ў выглядзе трубы, праз якую праходзіць, атрымаўшы напрамак палёту, куля або снарад.
3. Частка шахты ад паверхні да дна.
Праходка ствала.
4. У тэхніцы, анатоміі: назва розных прадметаў або органаў, якія маюць форму прамой трубы.
С. пажарнага рукава.
С. соннай артэрыі.
|| прым.ствалавы́, -а́я, -о́е, ствало́вы, -ая, -ае (да 1, 3 і 4 знач.) іство́льны, -ая, -ае (да 1, 2 і 4 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ленд-лі́з
(англ. lend-lease ад lend = пазычаць + lease = здаваць у арэнду)
сістэма перадачы ЗША ў пазыку або арэнду зброі, боепрыпасаў, сыравіны, харчавання краінам антыгітлераўскай кааліцыі ў час 2-й сусветнай вайны.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
разра́дкаж
1. (зброі, батарэіі г. д) Entládung f -;
2.палігр Spérr ung f -, Spérrdruck m -(e)s, -drücke;
у разра́дкау gespérrt;
3.перан Entspánnung f -;
палі́тыка разра́дкаі Entspánnungspoitik f -
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)