Verbum

дружалю́бны, ‑ая, ‑ае.

Прыязны, добразычлівы. Дружалюбныя адносіны. Дружалюбны чалавек. □ Што-о, што вы сказалі? — перабіў Рыгора чыйсьці далёка не дружалюбны голас. Гартны. // Заснаваны на дружбе, на прыязных адносінах; узаемна добразычлівы. Дружалюбная палітыка. Дружалюбныя дзяржавы. Дружалюбная размова.

лега́льны, ‑ая, ‑ае.

Дазволены законам; узаконены. Легальная партыя. Легальны друк. // Які скарыстоўвае дапушчаныя законам магчымасці, заснаваны на выкарыстанні гэтых магчымасцей. Легальная форма барацьбы. □ Збігнеў зайздросціў тым, каторыя выйшлі на легальнае палажэнне і прымайстраваліся на работу. Карпюк.

[Лац. legalis.]

самадзе́ючы, ‑ая, ‑ае.

1. Які дзейнічае аўтаматычна, сам сабою. Самадзеючыя апараты.

2. Заснаваны на актыўным самастойным дзеянні. Асобая грамадская ўлада неабходна таму, што самадзеючая ўзброеная арганізацыя насельніцтва зрабілася немагчымай з часу расколу грамадства на класы... Ленін.

сінхро́нны, ‑ая, ‑ае.

1. Які вызначаецца сінхранізмам; адначасовы. Сінхроннае вярчэнне матораў. □ Прынцып сінхроннага, паралельнага раскрыцця псіхалогіі розных людзей ляжыць у аснове кампазіцыі апавядання. Адамовіч.

2. У тэхніцы — заснаваны на прымяненні прынцыпу сінхранізму. Сінхронны рухавік. Сінхронная кіназдымка.

талму́д, ‑а, М ‑дзе, м.

У іудзейскай рэлігіі — звод бытавых, прававых прадпісанняў і правіл, заснаваны на схаластычным тлумачэнні кніг Старога завету. [Самуіл Плаўнік] не раз здзіўляў гаспадара тонкім веданнем талмуда. «Маладосць». // перан. Разм. іран. Пра вялікі рукапіс, кнігу.

[Стараж.-яўр., літаральна — вывучэнне.]

гратэ́ск, ‑у, м.

1. Мастацкі прыём у літаратуры і мастацтве, заснаваны на празмерным перавелічэнні, спалучэнні нечаканых і рэзкіх кантрастаў, а таксама мастацкі твор, створаны пры дапамозе гэтага прыёму. Майстар гратэску.

2. Назва шрыфту з раўнамернай таўшчынёю штрыхоў.

[Іт. grottesca.]

актывацы́йны, ‑ая, ‑ае.

Спец. Які мае адносіны да актывацыі.

•••

Актывацыйны аналіз — метад вызначэння якаснага і колькаснага саставу рэчыва, заснаваны на вымярэнні энергіі выпрамянення радыеактыўных ядраў ізатопаў, якія ўтварыліся пад уздзеяннем патоку нейтронаў, зараджаных часціц (пратонаў і інш.).

спекуляцы́йны ​¹, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да спекуляцыі ​¹ (у 1 знач.); заснаваны на спекуляцыі. Спекуляцыйны гандаль.

2. Які займаецца спекуляцыяй; спекулянцкі. Спекуляцыйныя элементы.

спекуляцы́йны ​², ‑ая, ‑ае.

Пабудаваны на спекуляцыі ​²; абстрактны. Спекуляцыйная філасофія.