1. Ахвочы пагаварыць, паспрачацца, панасміхацца; востры на язык. Мужчыны, як вып’юць, становяцца гаваркія больш, чым самыя языкатыя жанчыны.Кавалёў.На пракосы неўзабаве нахлынаюць жанчыны... Гаманкія, задзірыстыя, языкатыя, рупныя.Пташнікаў.
2. Які мае форму языка, падобны на язык. Лапатала рака языкатымі хвалямі, На Сафа надрыўна звінелі званы.Лукша.У замку ціш і языкаты агонь каміна ліжа дровы.Вялюгін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Тра́пта ‘від плыта для сплаву шпал’: ходзі́ць на тра́пты ‘займацца лесасплавам’ (ТС), трапто́ўка ‘змацаванне разам двух, чатырох або шасці калачоў, што звязваюць дровы на плыту разам’, траптава́ць ‘рабіць траптоўку’ (навагр., Жыв. сл.). Са ст.-польск.trapta, trawta, tryfta, запазычанага з с.-в.-ням.trift ‘сплаў бярвенняў, лесаматэрыялу’, н.-ням.Trift ‘тс’ < с.-в.-ням.triften ‘гнаць, прыводзіць у рух, піхаць, спіхваць’ (Борысь, 640; Брукнер, 575; ЕСУМ, 5, 623). Гл. таксама тратва.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
cord
[kɔrd]1.
n.
1) шнур -а́m., шнуро́к -ка́f., шпага́т -у m.; то́нкая вяро́ўка
2) зьвя́зка f.
vocal cord — галасава́я зьвя́зка
3) са́жань -ня m. (ме́ра дро́ваў)
2.
v.t.
1) зьвяза́ць вяро́ўкай
2) склада́ць дро́вы ў са́жні
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
ax, axe
[æks]1.
n., pl. axes
1) сяке́ра f.
2) старада́ўная баява́я збро́я
2.
v.t.
1) сячы (дро́вы); цяса́ць (сяке́рай)
2) informal звальня́ць, скарача́ць
3) абрэ́зваць, рэдукава́ць; мо́цна абніжа́ць
ax the budget — зрэ́заць, абрэ́заць бюджэ́т
•
- get the ax
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Malum consilium est, quod mutari potest
Благое тое рашэнне, якое можа быць зменена.
Плохо то решение, которое может быть изменено.
бел. У яго сем пятніц на тыдні. На таго не спадзявайся, хто не гаспадар свайму слову. Той, хто ўсіх слухае, не навучыцца і дровы калоць. Хто мяняе, у таго хамут гуляе.
рус. Семь пятниц на неделе. Семь четвергов, и все в пятницу.
фр. Il change d’opinion comme de chemise (Он меняет мнение, как сорочку).
англ. Rain before seven, fine before eleven (До семи ‒ дождь, до одиннадцати ‒ ясно).
нем. Heute so, morgen so (Сегодня так, завтра так). Wie das Wetter (Как погода).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
2. Дробныя бярозавыя дровы (Маг. губ. вед., 1854, № 47, 843).
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
wood1[wʊd]n.
1. дрэ́ва (матэрыял);
a floor made of wood драўля́ная падло́га
2. лес, гай;
go for a walk in the wood(s) хадзі́ць на шпа́цыр у лес
3.дро́вы;
small wood галі́ны, сукі́; сухо́е галлё, ве́цце
♦
out of the woodsinfml па-за небяспе́каю;
be unable to see the wood for the treesBrE не ба́чыць ле́су за дрэ́вамі
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
Дрэ́ўка1 ’дрэўка (сцяга і г. д.)’ (БРС). Запазычанне з рус.дре́вко ’тс’ (у рус. мове гэта, паводле Шанскага, 1, Д, Е, Ж, 188, рус. утварэнне на базе запазычанага са ст.-слав. мовы слова дре́во < дрѣво).
Дрэ́ўка2 ’цурка (для палення)’ (БРС), дрэ́ўкі ’тс’ (Шат.). Відавочнае запазычанне з польск. мовы. Параўн. польск.drzewka (мн. л.) ’дровы’. Можна думаць і пра самастойнае ўтварэнне гэтага слова ў бел. мове на базе запазычанага з польск. мовы дрэ́ва (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
БА́РКА
(італьян. barca),
1) драўлянае пласкадоннае судна для сплаву грузаў па рэках. На Беларусі баркі выкарыстоўвалі ў бас. Дняпра і Прыпяці ў 17 — пач. 20 ст. Падзяляліся на сплаўныя і самаходныя. Сплаўныя баркі без ветразя, палубы і даху, з закругленымі носам і кармой, крыху нахіленымі бакамі будавалі толькі на адзін рэйс (уніз па цячэнні ракі). Пасля іх разбіралі і прадавалі на буд. матэрыял ці дровы. Па Дняпры да Чорнага мора сплаўлялі вялікія баркі даўж. 42—53 м, шыр. 15—17 м, грузападымальнасцю 320—800 т. Палескія (пінскія) баркі ў бас. Прыпяці былі самаходныя і служылі некалькі навігацый (да 8 гадоў). Яны мелі дах, ветразь і параўнаўча невял. памеры: даўж. 19—40 м, шыр. 2,8—5,6, грузападымальнасць ад 20 да 80 т.
2) Агульная назва ўсіх сплаўных пласкадонных рачных суднаў у 19 ст.
1. Злавіць усіх, многіх або ўсё, многае. Сабраліся хлопцы, зрабілі ў лесе аблаву і палавілі.. [зладзеяў].Якімовіч.Таня глядзіць на матылёў, і ёй хочацца саскочыць з воза і палавіць іх у жменю.Пташнікаў.
2. і чаго, атаксамабез дап. Лавіць некаторы час. Пілаваць сёння дровы.. [Юрку] не вельмі хацелася. Лепш бы з хлопцамі на возера пайсці, рыбы палавіць.Курто.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)