інстытуцыяналі́зм

(ад інстытуцыі)

кірунак у правазнаўстве ЗША 20 ст., які лічыць інстытуцыі (сям’ю, партыю, дзяржаву і інш.) асновай разгляду праблем грамадства, дзяржавы і права.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

Áuswurf

m -(e)s, -würfe

1) вывяржэ́нне

2) брак (таварны)

3) адкі́ды

~ der Geséllschaft — ахво́сце грама́дства

4) мед. кроў (пры кровахарканні)

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

дэмараліза́цыя

(фр. démoralisation)

упадак духу, дысцыпліны, а таксама маральнае разлажэнне (напр. д. арміі, д. грамадства).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

лю́мпен

(ням. Lumpen = лахманы)

асоба, якая належыць да дэкласаванага слою грамадства; басяк, жабрак, крымінальны элемент.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

капіталі́зм, ‑у, м.

Грамадска-эканамічная фармацыя, заснаваная на прыватнай уласнасці на сродкі вытворчасці і эксплуатацыі наёмнай працы капіталам (змяняе феадалізм, папярэднічае сацыялізму — першай фазе камунізма). Капіталізмам называецца такое ўстройства грамадства, калі зямля, фабрыкі, прылады і інш. належаць невялікаму ліку землеўладальнікаў і капіталістаў, а маса народа не мае ніякай або амаль ніякай уласнасці і павінна таму наймацца ў работнікі. Ленін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

насі́лле, ‑я, н.

1. Прымяненне фізічнай сілы. Пратэст супраць грубага насілля. Сляды насілля на целе.

2. Прымусовае ўздзеянне на каго‑н. для дасягнення сваёй мэты. Дыктатура ёсць панаванне часткі грамадства над усім грамадствам і прытым панаванне, якое апіраецца непасрэдна на насілле. Ленін. // Злоўжыванне сваёй уладай; прыцясненне. Разбурыць лад насілля і зла.

•••

Непраціўленне злу насіллем гл. непраціўленне.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

індэтэрміні́зм

(ад ін- + дэтэрмінізм)

філасофская канцэпцыя, якая, у процілегласць дэтэрмінізму, адмаўляе ўсеагульную заканамернасць і прычынную залежнасць з’яў прыроды і грамадства і прызнае наяўнасць беспрычыннай выпадковасці.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

ба́зіс

(гр. basis)

1) аснова чаго-н.;

2) эканамічны лад грамадства ў пэўны перыяд яго развіцця.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

катастро́фа

(гр. katastrophe = пераварот, знішчэнне)

раптоўнае бедства, стыхійная падзея з трагічнымі вынікамі (для чалавека, грамадства, прыроды).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

society [səˈsaɪəti] n.

1. грама́дства

2. тавары́ства, супо́лка;

a drama society драматы́чны гурто́к;

a sports society спарты́ўнае тавары́ства

3. свет, све́цкія ко́лы;

a society womаn све́цкая да́ма

4. fml кампа́нія;

in the society of one’s friends у кампа́ніі сваі́х сябро́ў

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)