каталіцы́зм

(с.-лац. catholicismus, ад гр. katholikos = галоўны, усеагульны)

адзін з найбольш пашыраных кірункаў у хрысціянстве (побач з праваслаўем і пратэстантызмам), які ўзначальвае рымскі папа.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

dominant

[ˈdɑ:mɪnənt]

1.

adj.

1) даміну́ючы, найбо́льш уплыво́вы, пану́ючы; гало́ўны, вяду́чы

2) які́ ўзвыша́ецца над акалі́чнаю мясцо́васьцю

2.

n. Mus.

даміна́нта f.

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

premier

[prɪˈmɪr]

1.

n.

1) прэм’е́р -а m. (праві́нцыі ў Кана́дзе)

2) прэм’е́р-міні́стар

2.

adj.

1) пе́ршы ра́нгам, гало́ўны

2) найране́йшы

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

перакава́ць, -кую́, -куе́ш, -куе́; -куём, -куяце́, -кую́ць; -ку́й; -кава́ны; зак.

1. каго-што. Падкаваць нанава або ўсіх, многіх.

П. каню пярэднія ногі.

П. усіх коней.

2. што. Перарабіць каваннем.

П. мячы на аралы (высок.).

3. перан., каго-што. Карэнным чынам змяніць, перавыхаваць (разм.).

П. свой характар.

|| незак. перако́ўваць, -аю, -аеш, -ае.

|| звар. перакава́цца, -кую́ся, -куе́шся, -куе́цца; -куёмся, -куяце́ся, -кую́цца; -ку́йся (да 3 знач.); незак. перако́ўвацца, -аюся, -аешся, -аецца (да 3 знач.).

Па ходзе п’есы галоўны герой перакоўваецца.

|| наз. перако́ўванне, -я, н. і перако́ўка, -і, ДМ -ўцы, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

цэнтра́льны, -ая, -ае.

1. Які з’яўляецца цэнтрам (у 1 знач.).

2. Які знаходзіцца, размешчаны ў сярэдзіне, у цэнтры.

Цэнтральная вуліца.

3. Галоўны, кіруючы.

Цэнтральная ўлада.

4. Асноўны, найбольш істотны.

Цэнтральная тэма.

5. Які прыводзіць у дзеянне, абслугоўвае ўсю сістэму.

Цэнтральнае ацяпленне.

○ Стрэльба цэнтральнага бою — стрэльба, якая зараджаецца з задняй (казённай) часткі ствала.

Цэнтральная нервовая сістэма — асноўная частка нервовай сістэмы ў пазваночных і чалавека, якая складаецца з галаўнога і спіннога мозга.

Цэнтральны вугал — вугал, утвораны двума радыусамі якой-н. акружнасці.

|| наз. цэнтра́льнасць, -і, ж. (да 2 і 3 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ка́нтар ​1, ‑а, м.

Вуздэчка без цугляў для прывязвання каня. Батура падышоў да шула, адвязаў кантар, уз’ехаў на двор, занёс муку і сала ў кладоўку і павярнуў каня па выезд. Гурскі.

ка́нтар ​2, ‑а, м.

Разм. Род бязмена.

ка́нтар ​3, ‑а, м.

1. Пеўчы хору ў каталіцкай царкве. // Галоўны пеўчы ў сінагозе.

2. Настаўнік і дырыжор хору, а таксама арганіст у пратэстанцкай царкве.

[Лац. cantor — спявак.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пры́ма, ‑ы, ж.

1. Першая ступень гамы, а таксама галоўны тон трохгучча.

2. Інтэрвал у межах адной ступені гукарада.

3. Вядучая партыя, якая выконваецца на адным з групы інструментаў у інструментальным ансамблі. // Асоба або інструмент, якія выконваюць вядучую партыю ў ансамблі.

4. Разм. Тое, што і прымадонна. Вядома, з першых жа спевак увесь ансамбль аднадушна прызнаў Тамару Асколкіну першай — прымай ансамбля. Ракітны.

[Ад лац. prima — першая.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ultimate​2 [ˈʌltɪmət] adj.

1. апо́шні, канчатко́вы;

my ultimate aim мая́ канчатко́вая мэ́та

2. гало́ўны, пе́ршасны; грунто́ўны;

ultimate truth элемента́рная і́сціна, і́сціна ў апо́шняй інста́нцыі;

the ultimate cause першапрычы́на

3. найвышэ́йшы; найле́пшы; найго́ршы

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

ка́нтар​2

(лац. cantor)

1) пеўчы хору ў каталіцкай царкве;

2) галоўны спявак у сінагозе;

3) настаўнік і дырыжор хору, а таксама арганіст у пратэстанцкай царкве.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

prime​2 [praɪm] adj.

1. пе́ршы, зыхо́дны;

prime cost сабеко́шт;

a prime number math. про́стая лі́чба

2. гало́ўны, асно́ўны;

Smoking is the prime cause of heart disease. Курэнне – галоўная прычына захворвання сэрца.

3. найле́пшы

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)