гіпертэнзі́я

(ад гіпер- + лац. tensio = напружанне)

тое, што і гіпертанія, але часцей ужываецца для абазначэння павышэння артэрыяльнага крывянога ціску (параўн. гіпатэнзія).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

камісіяне́р

(фр. commissionnaire)

асоба, якая выконвае гандлёвыя даручэнні за пэўную плату; пасрэднік у здзелцы за кошт камітэнта, але ад свайго імя.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

паро́німы

(ад пара- + гр. onyma = імя)

словы, блізкія па марфалагічнаму складу і гучанню, але розныя па значэнню (напр. «чалавечы» і «чалавечны»).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

полігенеты́чны

(ад полі- + генетычны);

п-ыя паверхні — марфалагічна адзіныя паверхні выроўнівання, утвораныя ў розных сваіх частках рознымі, але ўзаемазвязанымі рэльефаўтваральнымі працэсамі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

ДАНАІ́ДЫ,

у старажытнагрэчаскай міфалогіі 50 дачок аргоскага цара Даная. Супраць сваёй волі і волі бацькі яны павінны былі выйсці замуж за стрыечных братоў. Д. ўцяклі з бацькам у Аргас, але юнакі іх дагналі. Данай вымушаны быў згадзіцца на шлюб, але дочкам загадаў забіць жаніхоў у шлюбную ноч. Усе, акрамя Гіпермнестры, зрабілі гэта. У пакаранне Д. павінны былі ў Аідзе вечна напаўняць вадой бяздонную бочку. У пераносным сэнсе «бочка Д.» ці «работа Д.» — бессэнсоўная і бясконцая праца.

т. 6, с. 35

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

Osse caret glossa, quandoque tamen terit ossa

Язык не мае косці, але часам расцірае косці.

Язык не имеет кости, однако иногда растирает кости.

Гл.: Gladius...

Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)

алахто́ны

(ад гр. allos = іншы + chthon = зямля)

жывёлы або расліны, якія насяляюць пэўную мясцовасць, але ўзніклі ў працэсе эвалюцыі ў іншым месцы (параўн. аўтахтоны 1).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

але́каць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.

Разм. Пацвярджаць што‑н., сказанае другім, вымаўляючы «але».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гарніту́ра, ‑ы, ж.

Камплект друкарскіх шрыфтоў аднаго малюнка, але розных памераў і абрысаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

папе́ра, -ы, мн. -ы, -пе́р, ж.

1. Матэрыял для пісьма, а таксама для іншых мэт, які вырабляецца з драўніннай ці анучнай масы.

2. Афіцыйнае пісьмовае паведамленне, дакумент; рукапіс.

Штабныя паперы.

Каштоўныя паперы (грашовыя дакументы). Корпацца ў паперах.

◊

Застацца на паперы — пра рашэнне, якое не выконваецца.

Папера ўсё вытрымае (іран.) — напісаць можна ўсё, але не заўсёды ажыццяўляецца тое, пра што напісана.

|| памянш. папе́рка, -і, ДМ -рцы, мн. -і, -рак, ж.

|| зніж. папе́рчына, -ы, мн. -ы, -чын, ж.

|| прым. папяро́вы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)