халту́ра

(с.-лац. chartularium = памінальны спіс нябожчыкаў)

1) пабочны, звычайна лёгкі заработак;

2) нядобрасумленная, неахайная, выкананая без ведання справы работа.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

цыкло́іда

(гр. kykloeides = кругападобны)

мат. крывая лінія, што апісваецца пэўным пунктам круга, які коціцца без слізгання па нерухомай прамой лініі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

бяско́нны, ‑ая, ‑ае.

Уст. Які не мае каня, коней. Бясконная гаспадарка. // Без каня. За надзел зямлі, які, вядома, таксама належаў пану, бацька Язэпкаў адрабляў паншчыны пяць дзён на тыдзень — тры дні з канём і два без каня. У бясконныя дні мужыка магла замяніць жонка ці хто іншы з сям’і. Якімовіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

павысыпа́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.

1. што. Высылаць усё, многае. Павысыпаць двары пяском. □ Твае ж патроны без пораху. Я павысыпаў з іх увесь порах. Баранавых.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.), без дап. Разм. Выйсці, выбегчы ў мностве. Поезд спыніўся. Павысыпалі з вагона Хлопцы, дзяўчаты, нібы птушаняты з гнязда. Куляшоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

парубі́ць 1, ‑рублю, ‑рубіш, ‑рубіць; зак., што.

1. Абрубіць, падшыць усё, многае. Парубіць ручнікі. Парубіць хусткі.

2. і без дап. Рубіць некаторы час (гл. рубіць ​1).

парубі́ць 2, ‑рублю, ‑рубіш, ‑рубіць; зак., што.

1. Зрубіць усё, многае.

2. Вырубіць усё, многае.

3. і без дап. Рубіць некаторы час (гл. рубіць ​2).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

нячы́шчаны, ‑ая, ‑ае.

1. Брудны, пакрыты пылам, граззю. — Ну, ну, адвяжыся, гультай... Вунь стрэлкі нячышчаныя, а ён бадзяецца дзе. Лынькоў.

2. Пакрыты лускою, з лушпінамі. Толькі крывілася [дзяўчына], што рыба была нячышчаная, у попеле, без солі ды без хлеба. Маўр. Што варылі? Цяжка было разабраць: бульбу, бручку, буракі — усё нячышчанае. Навуменка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пу́га, ‑і, ДМ пузе, ж.

Прымацаваны да палкі кавалак вяроўкі або сырамяці, якім паганяюць жывёлу. Сымон сеў на перадок, махнуў пугай, і Пярэстая амаль з месца пайшла трухам. Чарнышэвіч. Ездавы пярэдняй павозкі размахваў пугаю і крычаў штосьці на каняку. Мележ.

•••

Як пугаю па вадзебез пэўнага выніку, без знаку.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сарафа́н, ‑а, м.

Руская верхняя жаночая вопратка ў выглядзе асобага крою свабоднай доўгай сукенкі без рукавоў з засцежкай пасярэдзіне. // Жаночая сукенка без рукавоў. Выйшла і Святланка разам са сваім класам, са школай. У белай блузцы і блакітным сарафане. Юрэвіч. Чырвоны паркалёвы сарафан Валі здалёку здаваўся нейкай незвычайнай жывой кветкай. Васілевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

разважа́нне н.

1. гл. развага;

2. часцей мн.:

разважа́нні Rden n -s, Gerde n -s; Betrchtungen pl (меркаванне);

без разважа́нняў hne inwendungen

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

бязма́ла, прысл.

Разм. Без малога, амаль, каля. Было бязмала тры гадзіны дня. □ З поля сабраў [мужык] вось Коп пяць бязмала. Купала.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)