Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
dersélbe
pronm, (f díeselbe, n dásselbe, pl díeselben) той (жа) са́мы, та́я (ж) са́мая, то́е (ж) са́мае, тыя (ж) са́мыя
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
strapazíeren
1.
vt натамля́ць, змо́рваць
ein Wort häufig ~ — разм. ча́ста ўжыва́ць [пастая́нна паўтара́ць] адно́ (і то́е ж) сло́ва
2.
(sich) стамля́цца, змо́рвацца, надрыва́цца
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
érnten
vt
1) збіра́ць ураджа́й
2) здабыва́ць (славу)
◊ was der Mensch sät – das wird er érnten — ≅ што пасее́ш, то́е і пажне́ш
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Свор1 ‘лясны праход паміж балотамі’: лес у болоце, а кругом болото, счытай чыстэ болото кругом того свора; сво́рок ‘тс’ (ТС). Ведаць, да прасл.*sъverti ‘звязваць, сцягваць’, параўн. літ.suvérti ‘тс’, магчыма, першаснае *sǫvorъ, параўн. літ.дыял.sąvara ‘канал, што злучае азёры’, г. зн. ‘тое, што злучае розныя часткі балота’ або ‘тое, што “сціснута” балотамі’.
Свор2 ‘нейкая мера’, ст.-бел.котёл пяти своровъ. Выводзяць з літ.svãras ‘фунт, гіра’ (Яблонскіс, 229).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
просталіне́йны, ‑ая, ‑ае.
Тое, што і прамалінейны. [Зіна Бандарчык] заўсёды гаворыць тое, што думае. Яна і наіўная, і просталінейная — усё разам.Навуменка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Бусла́й (Нас.), тое ж, што буса́йла (гл. пад бусава́ць). Але не выключаецца, што бел.бусла́й, як і рус.бусла́й, іншага паходжання (Фасмер, 1, 251). Гл. яшчэ буслік.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Вязы́ ’ашыек’ (Шатал.). Рус.дыял.вя́зы, укр.вʼя́зи, чэш.vaz, славац.väzy. Відаць, утварэнне ад *vęzati ’вязаць’ (*’тое, што звязвае галаву з тулавам’). Параўн. Фасмер, 1, 374.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Замбо́ліць, замбалі́ць ’гаварыць не тое, што трэба’ (воран., Сл. паўн.-зах.). Хутчэй за ўсё з гіпатэтычнага польск. (незафіксаванага) *zębolić (з zęby ’зубы’). Параўн. рус.валаг.зубо́рить ’жартаваць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Прадрака́ць ’наперад прадказываць тое, што будзе’ (ТСБМ), прадрачэ́ння ’прадраканне’ (Бяльк.). Праз рус.предрекать (Крукоўскі, Уплыў, 56) з ц.-слав.прѣдъречи, предречи ’прадракці’ да прасл.*rekti, rekǫ ’гаварыць’.