ábgeschieden
a
1) адасо́блены, адлу́чаны
2) высок. паме́рлы, які́ ско́нчыў жыццёвы шлях
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
чалаве́цтва, ‑а, н.
Усе людзі планеты, чалавечы род, чалавечае грамадства. Вялікая Кастрычніцкая сацыялістычная рэвалюцыя адкрыла новую эру ў гісторыі чалавецтва. □ Чалавецтва прайшло вялікі шлях, і гэты шлях нас вучыць. Чорны. У 2000 годзе чалавецтву для задавальнення яго энергетычнай патрэбы неабходна будзе прыблізна 30×1010 тон паліва. «Маладосць». // з азначэннем. Вялікая колькасць людзей, частка чалавечага грамадства, аб’яднаная якой‑н., звычайна перадавой ідэяй. Прагрэсіўнае чалавецтва. Міралюбівае чалавецтва. □ Перадавое чалавецтва — Народы ўсіх акрас і моў Злучылі моцна сэрца з сэрцам. А. Александровіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
каве́нька, ‑і, ДМ ‑ньцы; Р мн. ‑нек; ж.
Абл. Памянш. да кавяня; невялікая кавяня. Шлях доўгі — Вандроўнік выразае Кавенькі з сукаватага ядлоўц[у]. Барадулін. [Васіль Сямёнавіч] пачаў мераць сцежку спорнымі крокамі, моцна грукаючы аб зямлю кавенькай. Дзенісевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абхо́дны
1. воен. обхо́дный, обходно́й;
а. рух — обхо́дно́е движе́ние;
2. (кружный) обхо́дный, обходно́й, око́льный;
а. шлях — обхо́дный (око́льный) путь;
○ а. ліст — обходно́й лист
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
расчы́сціць сов., прям., перен. расчи́стить;
р. лес — расчи́стить лес;
р. шлях — расчи́стить путь;
◊ р. гле́бу — (для каго, чаго) расчи́стить по́чву (для кого, чего)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
прасце́нь Прамая дарога (БРС); кароткі шлях напрамік (Нас.). Тое ж праме́ц, прасця́к, прамі́к, прамі́чка (Слаўг.), прамі́зна (Нас.).
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
Мінаві́цы (мн.) ’кружны шлях’ (Кліх), ’наўкол, кругом’ (ваўк., Сцяшк. Сл.). З польск. manowiec, manowisko ’бездарожжа’, ’невядомы, ілюзорны пераход’, ’пабочная памылковая дарога’. Да мана́, падма́н (гл.). Пачатковае мі‑ (замест ма‑) пад уплывам абміну́цца, міну́ць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Трахт ‘шлях, гасцінец’ (Мядзв., Скарбы.; навагр., дзятл., бяроз., ЛА, 2): на трахту нікагусенька не зорко (Сержп. Казкі), вытворныя трахтава́я дарога (дзятл., ЛА, 2), трахто́вая дорога (ганц., там жа). Народная адаптацыя зыходнага тракт, гл.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
дро́мас
(гр. dromos = шлях)
крыты калідор, які вядзе ў пахавальную камеру пад курганом; праход у склеп, высечаны ў скале.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
skracać
незак. скарачаць, укарочваць, пакарочваць;
skracać sobie drogę — скарачаць шлях;
skracać ułamki — скарачаць дроб
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)