цо́каць¹, -аю, -аеш, -ае; незак.

1. Утвараць адрывістыя кароткія гукі, стукаючы чым-н. цвёрдым аб камень, метал і пад.

Падковы цокаюць па бруку.

2. Утвараць кароткія звонкія гукі (пра птушак, звяроў і пад.).

|| аднакр. цо́кнуць, -ну, -неш, -не; -ні.

|| наз. цо́канне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

цуг, -а, м.

1. Доўгі рад, чарада жывёл, птушак, машын і пад., якія рухаюцца адзін за адным.

Жураўліны ц.

Ц. вагонаў.

2. Запрэжка, у якой коні (валы і пад.) ідуць гужам або парамі адзін за адным.

|| прым. цугавы́, -а́я, -о́е.

Цугавая запрэжка.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

палява́нне, -я, мн. -і, -яў, н., на каго-што або за кім.

Пошукі і высочванне звяроў, птушак з мэтай знішчэння або лоўлі.

П. на ваўкоў.

П. за перапёлкамі.

П. за варожым снайперам (перан.).

|| прым. паляўні́чы, -ая, -ае.

Паляўнічае таварыства.

П. сабака.

П. промысел.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

гняздзі́цца, 1 і 2 ас. звычайна не ўжыв., гняздзіцца; незак.

1. Віць гнёзды, жыць (пра птушак).

Ластаўкі гняздзяцца пад страхой.

2. перан. Мець прытулак, прыстанішча (пра людзей, жывёл).

Г. ў пакойчыку.

3. перан. Моцна трымацца, памнажацца (пра думкі).

У душы гняздзіліся трывожныя думкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

драпе́жны, -ая, -ае.

1. Які корміцца жывёламі (пра звяроў, птушак і пад.).

Д. звер.

Драпежныя рыбы.

2. перан. Прагны, поўны імкнення авалодаць кім-, чым-н., захапіць што-н., а таксама такі, што выражае такое імкненне.

Драпежная натура.

Д. погляд.

|| наз. драпе́жнасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

арнітало́гія

(ад арніта- + -логія)

раздзел заалогіі, які вывучае птушак.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

прастаганімо́з

(ад прастаганіміды)

глісная хвароба птушак, якая выклікаецца прастаганімідамі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

наразво́дзіць (жывёл, птушак) (in Mnge) züchten vt; (раслін) nbauen vt, npflanzen vt

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

АРХЕАПТЭ́РЫКС,

археорніс, першаптушка (Archaeopteryx), самы стараж. вымерлы род птушак падкл. яшчарахвостых птушак. 1 від — A. lithographica. Назва дадзена па адбітку пяра, знойдзеным у 1860 у верхняюрскіх (цітонскіх) літаграфічных сланцах Золенгофена (Баварыя, Германія). У 1861 там знайшлі і першы няпоўны яго шкілет з адбіткамі пер’я. Вядома 5 шкілетаў; 1экз. (берлінскі) апісаны пад назвай археорніс, але ён ідэнтычны з археаптэрыксам.

Памерамі з голуба, меў дзюбу з канічнымі зубамі, 3 свабодныя пальцы на крылах, доўгі хвост з 20 пазванкамі. Мяркуюць, што археаптэрыкс пералятаў з дрэва на дрэва, пры гэтым выкарыстоўваў пальцы крылаў, або бегаў па зямлі і зрэдку пералятаў на невял. адлегласці. Марфалогія археаптэрыкса пацвярджае філагенетычныя сувязі паўзуноў і птушак. Мяркуюць, што археаптэрыкс — прамы продак птушак, які паходзіць ад тэраподных дыназаўраў ці ад псеўдазухій.

т. 1, с. 523

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

breed2 [bri:d] v. (bred)

1. (пра жывёл, птушак) спа́рвацца; распло́джвацца;

breed like rabbits распло́джвацца ху́тка, як трусы́

2. разво́дзіць, выво́дзіць (пародзістую жывёлу, птушак), гадава́ць

3. выхо́ўваць, навуча́ць;

He was bred abroad. Ён атрымаў выхаванне за мяжой.

4. выкліка́ць; быць прычы́най;

Poverty breeds despair and violence. Галеча вядзе да адчаю і насілля.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)