прича́стие​II ср.

1. (причастность) уст. прынале́жнасць, -ці ж., дачыне́нне, -ння ср., заме́шанасць, -ці ж.;

2. (обряд причащения) церк. прыча́сць, -ці ж.;

3. (вино, употребляемое при причащении) церк. прыча́сць, -ці ж.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

одо́нье ср., обл.

1. (небольшой скирд) сці́рта, -ты ж., стажо́к, -жка́ м.;

2. одо́нья (отходы при молотьбе) паза́дкі, -каў ед. нет; (поскрёбки) паскрэ́бкі, -каў ед. нет; (подонки) падо́нкі, -каў ед. нет.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

не́жели союз, книжн. чым, як; при сравнит. ст. передаётся ещё конструкциями с предлогом: за (каго, што);

она́ добре́е, не́жели сестра́ яна́ дабрэ́йшая за сястру́;

пре́жде не́жели перш чым, пе́рад тым як.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

Ліпе́ць 1 ’ледзь трымацца’, ’жыць, не падаючы надзей на сілу, на працяглае жыццё’ (Нас., Грыг., Янк. БП, Бір. Дзярж., Др.-Падб., Янк. I, ТСБМ, Бяльк., Касп., Шат., Яруш.; бялын., докш., Янк. Мат., КЭС, лаг., Яўс.) і ліпецца ’тс’. Шальч. ’балець, ныць’, віл., паст. ’вельмі хварэць, ледзь жыць’ (Сл. паўн.-зах.). Рус. ніжнегар., ярасл., уладз., бран., смал., ульян., сарат. липеть ’ледзь трымацца’. Генетычна роднасным да іх з’яўляецца літ. klibė́ti ’хістацца’ (Атрэмбскі, Gramatyka, 2, 230). Параўн. таксама хліпе́ць, хлі́пкі (гл.). Грынавецкене (Сл. паўн.-зах., 2, 658) параўноўвае бел. лексему з літ. lypė́ti ’выжыць’, léipėti ’млець’.

Ліпе́ць 2 ’гарнуцца, хіліцца’ (Нас., Касп.). Рус. липеть ’тс’, ’прылягаць’, ст.-рус. льпѣти, лпѣти ’прыліпаць, ляпіцца’, польск. lpieć ’быць прылепленым, моцна трымацца’, падгальск. ’быць цярплівым’, чэш. lpíti, lpěti ’моцна трымацца чаго-небудзь’, ’ліпнуць’, ’быць прывязаным’, ст.-чэш. lpieti ’гарнуцца, ляпіцца’, славац. lpieť, славен. lępę́ti ’тс’, ст.-слав. при‑льпѣти ’гарнуцца’, ’прыстаць, прыліпнуць’. Прасл. lьpěti ’прылягаць, быць прылепленым’ > усх.-слав. лі‑. І.‑е. адпаведнікі: ст.-інд. lipyáte ’лепіцца, прылягае’, літ. lìpti ’ліпнуць, прыліпаць’ (Слаўскі, 4, 342; там жа і літаратура).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

вычэ́свацца I несов.

1. (гребнем) вычёсываться;

2. (при обработке чесанием) вычёсываться, прочёсываться;

3. страд. вычёсываться; прочёсываться; см. вычэ́сваць I

вычэ́свацца II несов., возвр., страд., плотн. вытёсываться; см. вы́часацца II, вычэ́сваць II

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

разго́н, -ну м., в разн. знач. разго́н; (при беге — ещё) разбе́г, разбе́жка ж.;

р. дэманстра́нтаў палі́цыяй — разго́н демонстра́нтов поли́цией;

скачо́к з ~ну — прыжо́к с разго́на (с разбе́га);

◊ з ~ну — с разго́на

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

о́бжа

1. Палоска збажыны, абжатая з усіх бакоў (Слаўг.). Тое ж вобжа, вобжавень, абжына́ха (Слаўг.).

2. Стар. Наўгародская зямельная мера, якая змяшчала ў сабе ў трох палях па 15 дзесяцін, 80 сажняў у даўжыню і 30 у шырыню (Межевая Инструкция 1766 мая 25, гл. V, § 16); колькасць раллі, якую мог узараць селянін за адзін дзень (Русские достопримечательности, изд. Обществом Истории и Древностей Российских при имп. Московском унив. ч. 1, 136).

Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)

около́ток м., уст.

1. (окрестность) разг. навако́лле, -лля ср., ако́ліца, -цы ж., акру́га, -гі ж.;

2. (подразделение полицейского участка) акало́дак, -дка м.;

3. уст. (врачебный пункт при воинской части) акало́дак, -дка м.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

дзя́дзька м.

1. (родственник) дя́дя, дя́дюшка;

2. (при обращении) дя́дя, дя́денька;

3. (взрослый мужчина) дя́дя;

4. уст. (слуга) дя́дька;

◊ і кві́та, дз. Мікі́та — погов. и всё тут; и никаки́х;

до́бры дз. — благоде́тель

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

сук (род. сука́) м., в разн. знач. сук;

◊ на тым жа суку́ се́сці — оста́ться ни с чем, оста́ться при пи́ковом интере́се;

як у сук — а) в цель; б) ирон. па́льцем в не́бо

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)