bird [bɜ:d] n. пту́шка, птах

♦

an old bird стрэ́ляная пту́шка;

be (strictly) for the birds infml ≅ кура́м на смех; не мець ва́ртасці;

the bird has flown пту́шка зні́кла (пра асобу, якая ў вышуку);

a bird in the hand is worth two in the bush ≅ лепш верабе́й у руцэ́, чым го́луб на страсе́;

birds of a feather (flock together) ≅саро́ка саро́ку ба́чыць здалёку; аднаго́ по́ля я́гады;

kill two birds with one stone ≅ адны́м стрэ́лам забі́ць двух зайцо́ў;

the early bird catches the worm ≅ xто ра́на ўстае́, таму́ Бог дае́

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

score​2 [skɔ:] v.

1. ве́сці лік (у гульні); набіра́ць ачкі́, ба́лы;

score a goal забі́ць гол;

She scored 100 in the test. Яна набрала 100 балаў за тэст.

2. залі́чваць ( ачкі)

3. дабіва́цца по́спеху;

The programme scored a real hit with the public. Праграма мела вялікі поспех у публікі.

4. дра́паць, рабі́ць зару́бкі

score off [ˌskɔ:rˈɒf] phr. v. атрыма́ць верх (над кім-н.);

It’s easy to score off that poor silly woman. Вельмі лёгка збіць з панталыку гэтую дурніцу.

score out [ˌskɔ:rˈaʊt] phr. v. выкрэ́сліваць

score through [ˌskɔ:ˈθru:] phr. v. = score out

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

Меч 1 (м. р.) ’старадаўняя халодная зброя’ (ТСБМ, Яруш.), (ж. р. — Рам. 5; швянч., Сл. ПЗБ; Нар. Гом., ТС). Укр. меч і міч, рус. меч, перм. мечо́, ст.-рус. мечь, польск. miecz, н.-луж. mjac, в.-луж. mječ, чэш., славац. meč, славен. mȅč, серб.-харв. ма̏ч, макед., балг. меч, ст.-слав. мечь. Прасл. mečь і mьčь, якія разглядаліся як запазычанне з гоц. *mēkeis (гоц. mēki — В. скл.), ст.-ісл. mϰ kir, ст.-англ. méce, ст.-сакс. mâki (Міклашыч, Fremdw., 112; Мее, 110, 184; Вондрак, Vergl. gr., 1, 62), як роднасныя з лац. mactō, ‑āre ’забіць, зарэзаць’ (Торп, 303), са ст.-грэч. μάχη ’бітва’ (Младэнаў, 295), з ірл. machtaim (Вальдэ-Гофман, 2, 4). Фасмер (2, 612–613) дапускае запазычанне слав. і гоц. слоў з адной, невядомай нам крыніцы; Мартынаў (Лекс. взаим., 217–218) дапускае магчымасць запазычання з Блізкага Ўсходу праз каўказскія мовы (пры цюркскім пасрэдніцтве), параўн. дзідойск. mačʼa ’шабля’, куанадск. mīča ’кінжал’, груз. maχva ’востры меч’ і інш., ст.-грэч. μάχαιρα < ст.-яўр. mekērā(h). Сюды ж ме́чнік ’мечаносец’, ’рамеснік, які вырабляў мячы’ (ТСБМ), ст.-рус. мечьникъ (гл. Львоў, Рус. и слав. языкозн., 1972, 180).

Меч 2, мечы́ны ’плоская дошчачка ў пачатку і на канцы драбіны’, ’папярочныя перакладзіны ў драўлянай баране’ (Смул.), укр. валынск. ме́чики ’лёстачкі ў драбіце’. Да мыч (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

задра́ць, ‑дзяру, ‑дзярэш, ‑дзярэ; ‑дзяром, ‑дзераце; зак., каго-што.

1. Падняць угору. Дзік спыніўся, задраў свой лыч, панюхаў паветра, глуха рохнуў і завярнуўся назад. Маўр. // Загнуўшы, падняць уверх (пра адзенне). Зусім нечакана для «высокага суда» Рыгор задраў кашулю і павярнуўся спіной да стала. Бажко. Чалавек задраў калашыны вышэй калень і пачаў грэць валасатыя ногі. Лобан.

2. Адарваўшы, загнуць канцом у адваротны бок. Задраць скуру на пальцы.

3. Забіць, разарваць (пра драпежніка). Каршун задраў курыцу. □ Яшчэ пазаўчора .. [воўк] задраў па той бок лесу на выгане кабылу. Чорны.

•••

Задраць ногі — а) упасці, не ўтрымаўшыся на нагах. Купрыян.. быў да таго п’яны, што жонка як турнула рукою, то ён задраў ногі.. і перакуліўся. Чарот; б) памерці, здохнуць (звычайна пра жывёлу). Падкорміць [Халімон] парсючка, толькі б.. прадаць, рубель на патрэбу выручыць, а гэты парсюк ногі задзярэ. Чарнышэвіч.

Задраць нос (галаву) — зазнацца, заганарыцца.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

umlegen

I úmlegen

vt

1) перакла́дваць; чыг. пераво́дзіць (стрэлку)

2) пераво́дзіць (у другое месца)

3) апрана́ць, накіда́ць (паліто)

4) разм. забі́ць, застрэ́ліць

5) перано́сіць (тэрмін)

6) пераво́дзіць (тэлефонную размову на іншы апарат)

II umlégen

vt (mit D) абкла́дваць (што-н. чым-н.); кла́сці (вакол чаго-н. што-н.)

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

вы́разаць, ‑ражу, ‑ражаш, ‑рэжа; заг. вы́ражы і вы́раж; зак., што.

1. Выняць, дастаць, выдаліць што‑н. рэжучым інструментам. Выразаць мёд з вулля. Выразаць міндаліны.

2. Зрабіць выраз у чым‑н. Выразаць пройму. Выразаць праём у сцяне.

3. Вымежаваць, адмераць (участак зямлі, лесу і пад.); нарэзаць. [Гушка:] — З якога ж тады кавалка мне Сурвіла выража мае дзве дзесяціны? Чорны. Перш за ўсё.. [Каліна] зрабіў нажом на кары дрэваў зарубкі, каб адзначыць граніцы сваёй гаспадаркі, і выразаў сабе вельмі ладны кавалак пушчы. Багдановіч.

4. Вырабіць што‑н. разьбой. Выразаць лыжку.

5. Зрабіць рэжучым інструментам надпіс, малюнак і пад. Выразаць пячатку, ініцыялы. □ Трэба было ў дасканаласці авалодаць друкарскай тэхнікай, адліць адпаведныя шрыфты, выразаць вялікія літары гравюры. С. Александровіч.

6. Зрэзаць, адрэзаць для якой‑н. патрэбы. Выразаць лазіну.

7. Вынішчыць, забіць халоднай зброяй. Бандыты выразалі ўсю сям’ю. // Спілаваць, высечы. Выразаць лес. // Загрызці ўсіх або многіх (пра ваўкоў). Выразаць статак.

выраза́ць, ‑а́ю, ‑а́еш, ‑а́е.

Незак. да вы́разаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

скасі́ць ​1, скашу, скосіш, скосіць; зак.

1. што. Зрэзаць касой або касілкай (траву і пад.). Яго цікавіла, галоўным, чынам, усе, што датычылася лесу і пастуховае справы: ці ёсць трава, ці скасілі ўжо ў Лядзінах атаву... Колас. І скасілі траву, і зграблі ўсцяж ракі. Кірэенка. // Выкасіць, абкасіць траву на якім‑н. участку. [Чалавек:] — Можа я [млынару] паплавец скашу, а грошай — дзе іх узяць? Чорны. У сенакос ранічкай скасілі Мар’янін шнурок. Пальчэўскі.

2. перан.; каго. Забіць, загубіць; падарваць здароўе, сілы. Сыноў у маці мілых Траіх вайна скасіла. Муж — яе вярнуўся ў дом... Буйло. Бацьку страта адзінага сына скасіла, састарыла адразу. Лось. [Яніпа:] Чаму ж мяне, маленькую, хвароба не скасіла якая? Для чаго ж мне жыць зараз? Козел.

скасі́ць ​2, скашу, скосіш, скосіць; зак., што.

1. Зрабіць косым; скрывіць. Скасіць бугая хаты. / у безас. ужыв. Вокны ў гэтым пакоі скасіла.

2. Павярнуць убок (пра вочы). Жанчына недаверліва скасіла на Андрэя вочы. Чыгрынаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

zabić się

zabi|ć się

зак.

1. забіць сябе; зрабіць сабе смерць; учыніць самазабойства (самагубства);

2. разм. забіцца, разбіцца насмерць;

~ł się spadając z konia — ён забіўся, падаючы з каня;

gotów dać się ~ć za niego — ён гатовы аддаць жыццё за яго

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

swing​1 [swɪŋ] n.

1. разма́х, узма́х;

take a swing at the ball мах руко́ю (каб забіць мяч);

2. pl. swings арэ́лі, гу́шкалка;

ride on the swings гу́шкацца, гайда́цца

3. гайда́нне, гу́шканне;

take/have a swing гайда́цца, гу́шкацца

4. mus. сві́нг (від джазавай музыкі), рытм сві́нгу

5. паваро́т;

give the handle a swing павярну́ць ру́чку;

swings in mood зме́ны настро́ю

♦

get in the swing (of smth.) infml прызвыча́іцца да чаго́-н.;

go with a swing infml ісці́ як па ма́слу; прахо́дзіць з по́спехам (пра п’есу, забаву і да т.п.);

in full swing по́ўным хо́дам, у по́ўным разга́ры

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

засячы́ ​1 і засе́кчы ​1, ‑сяку, ‑сячэш, ‑сячэ; ‑сячом, ‑сечаце; пр. засек, ‑ла; каго-што.

1. Зрабіць зарубку, адзнаку сякерай, нажом і інш.; адзначыць засечкай. Засячы дрэва. Засячы бервяно.

2. Зачапіўшы на хаду адной нагой за другую, параніць. Конь засек нагу.

3. Выявіўшы месцазнаходжанне чаго‑н., нанесці на план, карту і пад. Засячы курс карабля. Засячы агнявыя пункты ворага. // Разм. Убачыць, заўважыць таго (тое), што ўтойваецца, хаваецца. Калі [Даніла] поўз ад ручая цераз пустку, яго, няпэўна, засеклі, бо кулі ціўкалі навокал, ссякалі лазу. Шамякін.

•••

Засячы час — адзначыць час пачатку, канца чаго‑н. і пад.

засячы́ ​2 і засе́кчы ​2, ‑сяку, ‑сячэш, ‑сячэ; ‑сячом, ‑сечаце; пр. засек, ‑ла; зак., каго.

1. Збіць розгамі, бізуном і пад. да смерці, да страты прытомнасці. — Ды хутчэй жа ты! — злуецца лёкай, — а то пан цябе розгамі засячэ... Якімовіч.

2. Забіць (сякерай, шабляй і пад.). — Мяне чуць не засеклі дзянікінцы шаблямі, і рубцы чырванеюць яшчэ і цяпер на спіне. Пестрак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)