n -(e)s, -e прыста́нішча, прыту́лак, схо́вішча, схоў
2) заса́да
~ spíelen — гуля́ць у хо́ванкі
im ~ líegen* — сядзе́ць [быць] у заса́дзе
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
сва́йка, ‑і, ДМ свайцы; Рмн. сваек; ж.
1. Руская народная гульня, якая заключаецца ў тым, што вялікі тоўсты цвік кідаецца ў ляжачае на зямлі кольца, а таксама цвік для гэтай гульні. Гуляць у свайку.
2. У такелажнай справе — завостраны стрыжань, які служыць для рассоўвання пасмаў троса і іншых работ. Драўляная свайка. Жалезная свайка.
3. У рачным флоце — завостранае з аднаго канца бервяно, якое служыць рычагом пры зняцці судна з мелі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Тпру́ці дзіцяч. ’на двор, на вуліцу’ (Сцяш. Сл.), ’гулянне з малым на вуліцы’ (Паўл.), ’на вуліцу (у размове з дзецьмі)’ (ТС), тпру́цькі ’пашлі!, паехалі!’, тпру́ці, тпру́цечкі, тпру́ценькі — выгукі, якімі пабуджаюць дзяцей да прагулкі (мсцісл., Юрч. СНС). Параўн. укр.дыял.тпру, дбру, тпру́ті, тпру́тю‑га́йтю ’гуляць, ісці ў госці’ (пры размове з дзецьмі)’ (Горбач, Дитяч.), рус.смал.тпрутьки, тпрутечки ’тс’. Германовіч (Междом., 66) мяркуе, што першапачаткова значыла запрашэнне на двор, дзе знаходзілася жывёла, або пакатацца на кані, тады звязана з тпру, тпруць, гл.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Dáme
f -, -n
1) да́ма; спада́рыня, па́ні; гаспады́ня
die ~ des Háuses — гаспады́ня до́ма
2) шахм. ферзь; да́мка
~ spíelen — гуля́ць у ша́шкі
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
háschen
1.
vt лаві́ць
2.
vi (nachD) хапа́ць, гна́цца (за кім-н., за чым-н.)
3.
~,sich гуля́ць у квача́
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Kégel
m -s, -
1) ке́гля
~ schíeben* — гуля́ць у ке́глі
2) ко́нус
◊ mit Kind und ~ — з усёй сям’ёю, з дзе́цьмі і жо́нкай
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
бі́ржажэк, фін Börse f -, -n;
тава́рная бі́ржа Wárenbörse f;
бі́ржа пра́цыÁrbeitsamt n -es, -ämter;
фо́ндавая бі́ржа Efféktenbörse f;
лясна́я бі́ржа Hólzbörse f;
гуля́ць на бі́ржы an der Börse spekulíeren
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
адгуля́ць
1. (правесці некаторы час) féiern vi, frei háben;
адгуля́ць адпачы́нак [во́дпуск] den Úrlaub verbríngen*;
2. (адсвяткаваць) féiern vt, begéhen* vt;
адгуля́ць вясе́лле die Hóchzeit féierlich begéhen*;
3. (скончыць гуляць) den Spazíergang be¦énden
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
забаўля́цца, ‑яюся, ‑яешся, ‑яецца; незак.
1. Пацяшацца, праводзіць час у забава, гульнях. Два меншыя хлопчыкі забаўляліся сваімі дзіцячымі гульнямі.Колас.Дэльфіны дагналі яхту і пачалі забаўляцца ў бурлівых хвалях за кармой, перакочваючыся са спіны на жывот.Дуброўскі.
2.кім-чым. Адносіцца да чаго‑н. як да цацкі, гуляць ёю. Рыбіна, якая забаўлялася прынадай, адпусціла паплавок.Якімовіч.//перан. Абыходзіцца з кім‑н. як з цацкай, забаўкай. Дзяўчына кахала Бібікава.., а Бібікаў, відаць, толькі забаўляўся ёю і крывіў душой.«Маладосць».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
змяша́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.
1. Мяшаючы, перамешваючы, злучыць у адно што‑н. разнароднае; саставіць сумесь ці раствор. Віктар падбег да балота, зачарпнуў у жменю вады, змяшаў з пяском і прынёс Мірону.Маўр.Масла з вадой не змяшаеш.З нар.
2. Парушыць парадак размяшчэння чаго‑н.; пераблытаць, перамяшаць. — Будзем гуляць ці не? — Відаць, не, — змяшаў фігуркі служачы.Караткевіч.// Парушыць баявы парадак, строй (войска). Змяшаць шарэнгі.
•••
Змяшаць з граззю (з зямлёй)каго — груба аблаяць, зняважыць, зняславіць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)