зме́на, -ы, мн. -ы, змен, ж.
1. гл. змяніцца, змяніць.
2. Прамежак часу, пасля заканчэння якога група людзей (якія працуюць, вучацца і пад.) зменьваецца другой такой групай.
Вячэрняя з.
Працаваць у тры змены.
3. Група людзей, што працуе, вучыцца і пад. ў гэты прамежак.
Прыступіла да працы начная з.
4. Той (тыя), хто прыходзіць на змену каму-, чаму-н.
Рыхтаваць сабе змену.
Маладая з.
5. Камплект абутку, адзення, якія час ад часу мяняюцца.
Дзве змены бялізны.
◊
На змену каму-чаму — услед за кім-, чым-н.; замяніць сабой каго-, што-н.
|| прым. зме́нны, -ая, -ае (да 2 і 3 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
грамада́, -ы́, ДМ -дзе́, ж.
1. Група людзей, натоўп.
2. Пазямельная абшчына ў Беларусі і Украіне да рэвалюцыі 1917 г., а таксама сход членаў гэтай абшчыны.
3. Аб’яднанне, арганізацыя людзей, якія маюць агульныя мэты, звычайна палітычныя.
Беларуская сацыялістычная г.
Беларуская сацыял-дэмакратычная г.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
сузо́р’е, -я, мн. -і, -яў, н.
1. Адзін з участкаў, на якія падзелена зорнае неба для зручнасці арыентацыі і абазначэння зорак; характэрныя фігуры, утвораныя яркімі зоркамі.
С.
Вялікай Мядзведзіцы.
2. перан. Група выдатных дзеячаў, пісьменнікаў і пад., якія працуюць у адну эпоху.
С. талентаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
сасло́ўе, ‑я, н.
1. Грамадская група са спадчыннымі правамі і абавязкамі, якая склалася на аснове класавых адносін у дакапіталістычным грамадстве. Дваранскае саслоўе. □ Са зместу «Размовы» відаць, што аўтар абараняе ідэалы сацыяльнага міру паміж класамі і саслоўямі тагачаснага грамадства. «Помнікі».
2. У дарэвалюцыйнай Расіі — група асоб, аб’яднаных прафесіянальнымі інтарэсамі. Саслоўе медыкаў. □ Акалічнасці далучэння Багушэвіча да адвакацкага саслоўя ўстанаўліваюцца дастаткова поўна па іншых дакументах. Кісялёў.
•••
Падатковае саслоўе — пра сялян, гараджан і пад. як пра такую грамадскую групу насельніцтва пры феадалізме, якая абкладалася падаткамі.
Прывілеяваныя саслоўі — духавенства і дваранства як група насельніцтва пры феадалізме, якая падаткамі не абкладалася.
Трэцяе саслоўе — непрывілеяванае падатковае саслоўе ў феадальнай Францыі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Trupp
m -s, -s гру́па, гурт; вайск. звяно́, аддзе́л, атра́д, кама́нда
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Kínderhort
m -(e)s, -e гру́па падо́ўжанага дня (у дзіцячым садку)
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Síngegruppe
f -, -n пе́ўчая [спе́ўная] гру́па; анса́мбль спе́ваў (гіст. – у былой ГДР)
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Райля́ ’ралля (звычайна веснавое ворыва)’ (астрав., навагр., ЛА, 2). Вынік нерэгулярнай дысіміляцыі доўгага лʼ, успрынятага як каранёвая група зычных, у ралля́ 1 (гл.): лʼлʼ > jлʼ.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ла́зы, ‑аў; адз. лаз, ‑а, м.; лазка, ‑і, ДМ ‑зцы; мн. лазкі, ‑зак; ж.
Этнаграфічная група грузінаў, якая жыве ў Аджарскай АССР і ў Турцыі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
манці́раваць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; незак., што.
Рабіць мантаж, зборку чаго‑н. Манціраваць кран. Манціраваць вежу. Манціраваць фільм. □ Група рабочых манціравала абсталяванне, аб нечым узрушана размаўляючы. Гамолка.
[Ням. montieren, фр. monter — збіраць.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)