забудо́ва, ‑ы, ж.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. забудоўваць — забудаваць.
2. Будынак, які ўзводзіцца забудоўшчыкам. Новыя забудовы ў Грынях падаліся да шашы, выбіліся за раку на выган пад Лавацкі сад. Пташнікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
небаскро́б, ‑а, м.
Вельмі высокі шматпавярховы будынак. Гмахі небаскробаў. □ Тут [у Эдмантоне] не было ніводнага небаскроба, большасць дамоў не ўзнімалася вышэй двух паверхаў, некаторыя вуліцы, асабліва на ўскраінах, не былі нават забрукаваны. Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
памяшка́нне, ‑я, н.
Месца, дзе жыве, размяшчаецца хто‑, што‑н. (будынак, пакой і пад.). Памяшканне амбулаторыі занялі пад ваенны штаб. Мележ. — [Кантора] вунь там, — паказала Маня на памяшканне ў глыбіні двара. Васілевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ступе́ньчаты, ‑ая, ‑ае.
Размешчаны ступенямі, уступамі; які мае форму ступені або мае ступені. Будаваў царкву выдатны архітэктар Старажытнай Русі полацкі майстар Іван. Будынак быў ступеньчаты, завяршаўся барабанам і шлемавідным купалам. Штыхаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Сяльні́к ’сяннік’ (Жд. 2, Янк. 1), сельні́к ’тс’ (Сержп. Грам., Пятк. 2), ’будынак для сена’ (ДАБМ, камент., 796), ’вышкі, гарышча’ (Ашм.). З сяннік (гл.) у выніку дысіміляцыі зычных.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
pokaźny
1. значны; даволі вялікі;
pokaźny budynek — вялікі будынак;
2. заўважны; прыметны
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
млын, -а́, мн. -ы́, -о́ў, м.
1. Прадпрыемства, будынак з устаноўленымі ў ім прыстасаваннямі для размолу зерня.
Вадзяны м.
Паравы м.
2. Машына для здрабнення розных матэрыялаў, якая выкарыстоўваецца ў горнай, хімічнай і іншых галінах прамысловасці.
◊
Ліць ваду на млын каго, чый (неадабр.) — ускосным чынам дапамагаць сваімі выказваннямі, справамі процілегламу боку.
|| прым. млынавы́, -а́я, -о́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
разго́ністы, -ая, -ае.
1. Звязаны з разгонам (у 2 знач.); які бывае пры разгоне (у 2 знач.).
Разгоністая хада.
2. Шырокі, з вялікім разгонам (у 3 знач.); размашысты.
Р. будынак новага вакзала.
3. Залівісты, працяглы (пра голас, брэх і пад.).
4. 3 вялікімі прамежкамі паміж літарамі (пра почырк, друк).
Р. радок.
|| наз. разго́ністасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
турма́, -ы́, мн. ту́рмы і (з ліч. 2, 3, 4) турмы́, ту́рмаў, ж.
1. Месца зняволення, будынак, дзе ўтрымліваюцца асобы, пазбаўленыя волі.
Сядзець у турме.
2. Пакаранне зняволеннем.
Прайсці праз турму.
3. перан. Месца, дзе прыгнятаюць, дзе цяжка жывецца.
◊
Ту́рма плача па кім (разм., неадабр.) — пра таго, хто заслугоўвае пакарання.
|| прым. турэ́мны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
дашча́ны, ‑ая, ‑ае.
Зроблены з дошак. Дашчаны ганак. □ У канцы саду віднеўся дашчаны будынак, вакол яго ў строгім парадку размяшчаліся рамачныя вуллі. Шамякін. Масцілі [чамбарскія мяшчане] тратуар дашчаны З дубоў стагодніх, каб навек. Лойка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)