zaadresować

зак.

1. co напісаць адрас на чым;

zaadresować kopertę — напісаць адрас на канверце; падпісаць канверт;

2. do kogoадрасаваць каму, накіраваць да каго

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

udzielać

незак. czego надзяляць чым; даваць, выдзяляць, удзяляць што;

udzielać lekcji — даваць урокі;

udzielać komu głosu — даваць каму слова; банк дае (выдзяляе) крэдыты

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

хіну́цца

1. (нахіляцца) sich néigen, sich béugen;

2. перан. (мець ахвоту да чаго-н.) éine Vórliebe háben (да чаго-н. für A);

3. (сімпатызаваць) sympathisíeren vi (каму-н. mit D); sich híngezogen fühlen (чаму-н. zu D)

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

Náchteil

m -(e)s, -e

1) стра́та, шко́да, нявы́гада

kéinen ~ von etw. (D) háben — не прайгра́ць на чым-н.

j-m zum ~ geréichen — рабі́ць каму́-н. шко́ду, быць у шко́ду каму́-н.

zum ~ áusschlagen* — абярну́цца шко́дай

im ~ sein — пацярпе́ць стра́ту

2) недахо́п, хі́ба, дэфе́кт

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

стесни́ть сов.

1. прям., перен. (сжать) сці́снуць;

сел ещё оди́н челове́к и всех стесни́л сеў яшчэ́ адзі́н чалаве́к і ўсіх сці́снуў;

тяжёлое предчу́вствие стесни́ло се́рдце перен. ця́жкае прадчува́нне сці́снула сэ́рца;

2. (ограничить) абмежава́ць;

стесни́ть в сре́дствах абмежава́ць у сро́дках;

3. (затруднить) перашко́дзіць (каму), нарабі́ць турбо́ты (каму), патурбава́ць (каго), абцяжа́рыць (каго);

э́то поруче́ние о́чень стесни́ло меня́ гэ́та даручэ́нне нарабі́ла мне шмат турбо́т;

приезжа́йте к нам в го́сти, вы нас ниско́лько не стесни́те прыязджа́йце да нас у го́сці, вы нас зусі́м не патурбу́еце (вы нам зусім не перашко́дзіце);

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Аця́цца ’згубіць жаданне есці’ (Сцяц.). Да цяць, тну з развіццём значэння ад ’рэзаць, біць’ да ’рэзка мяняць стан або паводзіны’, параўн. зацяць, уцяць ’раптоўна змоўкнуць, схаваўшыся і прыслухоўваючыся’ (Мядзв.), зацін ’прымус’, зацінлівы ’наравісты’ (Гарэц., Сцяц.), затнуцца ’занатурыцца’ (Сцяц.), зацяты ’ўпарты’; магчыма, што на семантыку гэтых слоў аказалі ўплыў даўнія ўяўленні аб умяшанні звышнатуральных сіл (чым і тлумачылася рэзкая змена паводзін ці стану), параўн. безасабовыя формы дзеяслова зацяло́ (гаварыць) (Арх. Бяльк.), цяло́ ’схапіла, узяло’ (Нас.) і асабліва архаічнае палескае зацінаць ’загаворваць хатнюю жывёлу, якая згубілася ў лесе; заткнуўшы нож у дрэва, чараваць’, параўн. таксама засека ’чараўніцтва з мэтай, каб жывёла, якая адбілася ад статка, стаяла на адным месцы’. Дзеепрыметнік ацяты ’абрэзаны’ і ’наравісты’ адпавядае польск. ocięty зацяты, упарты, свавольны, шалёны’, ociętny ’тс’ (апошняе Брукнер (374) звязвае з архаічным ocokały ’заўзяты’ няяснага паходжання), параўн. таксама ст.-польск. o(b)cięt(y) ’той, каму адрэзалі якую-небудзь частку цела, часцей за ўсё галаву’ (Крупянка, Formacje, 70); наяўнасць балг. дыял. о́тет ’які цяжка згаджаецца’, ’непаслухмяны, своеасаблівы’, параўн. таксама выраз «ега́ си про́клет и о́тет» (каб ты быў пракляты і ?), дазваляе паставіць пытанне аб праславянскім архаізме o‑tętъ ’зацяты, наравісты’ (ад o‑tęti). Параўн. таксама ацяць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ляда́шты ’дрэнны, нягодны, гадкі; худы, слабы; той, каму млосна, дрэнна, моташна’ — гэта выражаецца і прыслоўямі ляда́шта, ляда́ча (Нас., Шпіл., Дзмітр., Жд. 1, Бір. Дзярж.; шчуч., чэрв., гродз., Сл. ПЗБ; крыч., Мат. Маг.; ашм., Сцяшк. Сл.). Утвораны ад прыслоўя ляда́што ’дрэнна’. Заканчэнне ‑шты выраўнялася ў канчатак ‑шчы, які стаў успрымацца як канчатак рус. дзеепрыметніка незалежнага стану цяперашняга часу і часткова на бел. моўнай тэрыторыі набыў бел. форму з суфіксам ‑ач‑ы (ляда́чы — гл.). Аналагічна ўкр. ледащо ’дробязь, пусцяковіна’, польск. ladaco ’чалавек нічога не варты’, ’абы-які’, чэш. ledaco ’абы-што, дрэнь’, мар. ľedaco ’нічога не варты’, славац. ledačo ’абы-што, што-небудзь’, ’нічога не варты’. Паўн.-слав. lě‑da‑čьto (lě ’толькі, ледзь’, da — узмацняльная часціца, čьto ’што’, якое на зах.-слав. тэрыторыі мае рэфлекс co, čo) (Бернекер, 1, 697; Фасмер, 2, 474; Зубаты, Studie, 1, 241; Слаўскі, 4, 22–23). Паводле лінгвагеаграфічнага размеркавання лексемы ў рус. народных гаворках (СРНГ, 16, 318–319) можна меркаваць, што яна (і падобныя: ледака, лядаха, лядащий) прыйшла з бел. і ўкр. моў. Зах.-бел. леда́што, ляда́шчэ (м.), ’махляр, круцель, ашуканец’, ’гультай’ (Федар. 7, Федар. Дад.) з’яўляюцца калькай польск. ladaco ’чалавек нічога не варты’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

hélfen

* vi (D, bei D, mit D) (да)памага́ць (каму-н., у чым-н., чым-н.); спрыя́ць (чаму-н., чым-н.)

es hilft nichts — нішто́ не дапамо́жа

j-m aus dem Mántel ~ — дапамагчы́ каму́-н. зняць паліто́

sich (D) zu ~ wíssen* — уме́ць сабе́ дапамагчы́

j-m auf die Béine ~ — дапамагчы́ каму́-н. уста́ць на но́гі (тс. перан.)

ich weiß mir nicht zu ráten*, noch zu ~ — я зусі́м бездапамо́жны ў гэ́тым [у гэ́тай спра́ве]

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

ánhängen

*

I

vi (D)

1) трыма́цца (за каго-н., за што-н.)

2) быць адда́ным [ве́рным] (каму-н.)

II

1.

vt

1) ве́шаць, падве́шваць; начапля́ць

2) прыбаўля́ць

3) (j-m) навя́зваць (каму-н.)

j-m etw. ~ — памылко́ва прыпі́сваць каму́-н. што-н.

2.

vi (D)

1) быць уласці́вым

2) прытры́млівацца (чаго-н.)

einer Partéi ~ — быць прыхі́льнікам яко́й-н. па́ртыі

3.

(sich)

(an A) прыстава́ць, набіва́цца, навя́звацца (да каго-н.)

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

покрови́тельство ср.

1. (заступничество) засту́пніцтва, -ва ср.; (опека) апекава́нне, -ння ср.; апе́ка, -кі ж., апяку́нства, -ва ср.; (защита) абаро́на, -ны ж.; (охрана) ахо́ва, -вы ж.; (поблажка) пратэжы́раванне, -ння ср.;

проси́ть чьего́-л. покрови́тельства прасі́ць чыйго́-не́будзь засту́пніцтва (чыёй-не́будзь апе́кі);

взять кого́-л. под своё покрови́тельство узя́ць каго́-не́будзь пад сваю́ апе́ку (абаро́ну);

под покрови́тельством зако́нов пад ахо́вай (пад апе́кай) зако́наў;

ока́зывать кому́-л. покрови́тельство заступа́цца за каго́-не́будзь, апекава́цца над кім-не́будзь, пратэжы́раваць, рабі́ць пратэ́кцыю каму́-не́будзь; (делать поблажку) патура́ць каму́-не́будзь;

2. (создание благоприятных условий) спрыя́нне, -ння ср. (каму, чаму, развіццю чаго); (протекционизм) пратэкцыяні́зм, -му м. (у адносінах да чаго);

покрови́тельство иску́сству спрыя́нне маста́цтву (развіццю́ маста́цтва), апекава́нне над маста́цтвам;

покрови́тельство э́кспорту спрыя́нне э́кспарту (развіццю́ э́кспарту), пратэкцыяні́зм у адно́сінах да э́кспарту;

3. (протекторат) полит. пратэктара́т, -ту м.; (опека) апе́ка, -кі ж.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)