Ты́паць (ты́пъць) ‘ісці (пра маленькіх дзяцей)’ (мёрск., Нар. лекс.), ‘ісці, лёгка ступаючы (пра дзяцей, старых)’ (лаг., Стан.), сюды ж ты́птацца (тыптъцца) ‘хадзіць вельмі ціха’ (мёрск., Нар. лекс.), тыпты́сь ‘дрыжэць, трэсціся’ (драг., Жыв. НС). Параўн. укр.ти́пати ‘павольна ісці’, рус.ти́пать ‘хадзіць на дыбачках (на пальчыках)’, польск.cipać ‘ісці ціха, несупынна (пра дождж)’, н.-луж.typotaś ‘дробненька тупаць’, славен.típati ‘дакранацца, кранаць’, харв.tipati ‘тс’. Прасл.*tipati ‘ціха пастукваць, ціха ісці’, магчыма, анаматапеічнага паходжання, суадноснае з прасл.*tъpati ‘тупаць’, *te(p)ti ‘біць’, *tъpъtati ‘таптаць’ (Фасмер, 4, 60; ЕСУМ, 5, 570). Стой (Бязлай, 4, 182) параўноўвае з літ.tipénti ‘хадзіць на пальчыках, на дыбачках (у тым ліку пра дзяцей, якія вучацца хадзіць)’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
наўсця́ж, прысл. і прыназ. (разм.).
1.прысл. Ва ўсю даўжыню чаго-н.
Н. кладуцца пракосы.
2.прысл. Ва ўсіх напрамках, навокал.
Н. праляглі дарогі.
3.прыназ. з Р. Ужыв. пры ўказанні на прадмет, уздоўж якога што-н. размяшчаецца, рухаецца.
Ісці н. дарогі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
папіха́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак.
1.каго-што. Штурхаючы, падштурхваючы, прымушаць ісці або перамяшчаць у якім-н. напрамку.
П. каго-н. у плечы.
П. тачку.
2.перан., каго і кім. Абыходзіцца з кім-н. зняважліва, распараджацца кім-н.
Усякі тут будзе п. мяне.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ве́рны, -ая, -ае.
1. Які адпавядае ісціне; правільны, дакладны.
Верная думка.
В. шлях.
Верна (прысл.) скалькаваць.
2. Несумненны, непазбежны.
В. выйгрыш.
Ісці на верную пагібель.
3. Надзейны, трывалы, стойкі.
Верная апора.
Верна (прысл.) служыць.
В. сябар.
В. ў каханні.
|| наз.ве́рнасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
рыпм.гл. рыпенне;
◊
ісці́ з рыпамразм. nicht réibungslos vonstátten géhen*
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
папе́радзеIпрыназ. vor (D);
ісці́ папе́радзе кало́ны vor der Kolónne géhen*
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
Gänsemarsch
m
im ~ géhen* — ісці́ гу́жам [адзі́н за адны́м]
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
◎ Кулды́баць ’кульгаць, паволі ісці’ (Нас.). Гл. калдыбаць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
па-ба́нку, прысл.
У картачнай гульні — на ўсю суму грошай, якая маецца ў банку (у 2 знач.). Ісці па-банку.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
картава́ць, ‑тую, ‑туеш, ‑туе; незак., што.
Тасаваць карты. Корчак сяк і так картаваў карты. Выпадала адно: ісці па Раўбіча.Караткевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)