чы́рвана,

1. Прысл. да чырвоны (у 1 знач.).

2. безас. у знач. вык. Пра перавагу чырвонага колеру дзе‑н., наяўнасць чырвані. На дварэ было чырвана, як ад пажару. Пташнікаў. Там [у вёсцы] цяпер цвітуць вяргіні — аж чырвана пад вокнамі. Арабей.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гемаспермі́я

(ад гема- + сперма)

з’яўленне крыві (эрытрацытаў) у сперме, якая пры гэтым набывае чырвоны або «ржавы» колер.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

эрытрабла́сты

(ад гр. erythros = чырвоны + -бласты)

адна з прамежкавых стадый развіцця эрытрацытаў у пазваночных жывёл і чалавека.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

эрытрадэрмі́я

(ад гр. erythros = чырвоны + derma = скура)

запаленне значнай часткі скуры з пачырваненнем, шалушэннем, ацёкам і інфільтрацыяй.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

эрытраспе́рмум

(ад гр. erytros = чырвоны + sperma = семя)

разнавіднасць мяккай пшаніцы з белым асцістым коласам і чырвоным зернем.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

кардына́л, ‑а, м.

1. Вышэйшы пасля папы рымскага духоўны сан у каталіцкай царкве, адзнакамі якога з’яўляюцца чырвоны капялюш і мантыя. // Асоба, якая мае гэты сан.

2. Пеўчая птушка з ярка-чырвоным (колеру кардынальскай мантыі) пер’ем, якая водзіцца ў Амерыцы.

[Ад лац. cardinalis — галоўны.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пярэ́сціна, ‑ы, ж.

Разм. Вялікая пляма другога колеру на шэрсці жывёлы, пер’і птушак. На плоце, што адгароджваў гэты двор ад вуліцы, стаяў на моцных шышкаватых нагах прыгожы і магутны певень — шыза-чырвоны, з доўгімі залацістымі пярэсцінамі на шыі. Чыгрынаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

sanguineous

[sæŋˈgwɪniəs]

adj.

1) крывяны́; як кроў; крыва́вы

2) чырво́ны, як кроў

3) паўнакро́ўны

4) сангвіні́чны; по́ўны аптымі́зму

5) крыважэ́рны

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

Багародзічнік ’расліна Polygonum bistorta L., драсён змяіны’ (Кіс.). Параўн. рус. богоро́дичник, богоро́дка ’тс’, ст.-чэш. Svaté Maří košile, славац. Panny Marie zelina ’Polygonum’ (Махэк, Jména rostl., 87). Па народнай легендзе, чырвоны колер кветкі расліны — гэта кроў багародзіцы (Махэк, там жа).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

наўтыка́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., чаго.

Уваткнуць куды‑н. або ў што‑н. вялікую колькасць чаго‑н. Моладзь наўтыкала вярбовых калоў, і ўраслі яны ў зямлю, распусцілі вецце. Чарнышэвіч. Апрануў [Сцяпан] на сябе чырвоны жупан, у шапку наўтыкаў бліскучых птушыных пер’яў. Якімовіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)