тума́нны, -ая, -ае.
1. гл. туман.
2. Ахутаны, засланы туманам.
Т. бераг ракі.
Туманная раніца.
3. Расплыўчаты, няясны; бачны як цераз туман.
Вырысоўваліся туманныя сілуэты будынкаў.
4. перан. Які мае няясны сэнс; незразумелы.
Туманныя разважанні.
5. перан. Невыразны, цьмяны.
Туманныя вочы.
Т. позірк.
|| наз. тума́ннасць, -і, ж. (да 3—5 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
віяду́к
(фр. viaduc, ад лац. via = дарога + duco = вяду)
мост над ярам, цяснінай або цераз дарогу, чыгунку.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
зэ́даль, ‑для, м.
Разм. Услон. Уладзімір Верамейчык.. устаў, пераступіў цераз зэдаль, з якога падняліся ўжо людзі, і паклаў перад старшынёй густа спісаную паперку. Дуброўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
трохгра́нны, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае тры грані. Трохгранны напільнік.
2. Спец. Які ўтвораны перасячэннем трох граней, што праходзяць цераз адну кропку. Трохгранны вугал.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
opornie
з цяжкасцю, цяжка, цераз сілу;
szło mu to opornie — яму гэта цяжка давалася
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
перавалі́цца 1, ‑валюся, ‑валішся, ‑валіцца; зак.
1. З цяжкасцю перабіраючыся, валачыся цераз што‑н., упасці на процілеглы бок чаго‑н. Пераваліцца цераз плот. □ Можа за дзесятай спробаю я дацягнуўся да дзіркі ў зашчытку. Пераваліўся на другі бок і чмякнуўся снапом на зямлю. Мыслівец. Сярожа чуе, як гэты нехта знадворку ўхапіўся за падаконнік і пераваліўся ў бакоўку. Паўлаў. // Разм. Нязграбна, з цяжкасцю пераступіць цераз што‑н. Жанчына перавалілася цераз парог. Стала і ні з месца. Задыханая, спацелая, без хусткі. Пташнікаў.
2. Разм. Перавярнуцца з аднаго боку на другі. Мікола нешта прамармытаў і пераваліўся на другі бок. П. Ткачоў.
3. перан. Прыйсціся, дастацца каму‑н. на долю. На плечы старэйшага сына перавалілася значная частка таго цяжару, які нёс у хаце гаспадар. Кулакоўскі.
перавалі́цца 2, ‑валіцца; зак.
Сапсавацца ад празмернага валення (пра сукно, лямец і пад.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
hinüber
adv це́раз, праз, на той бок, на тым баку́
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
венеры́чны
(ад лац. Venus, -neris = імя старажытнарымскай багіні кахання);
в-ыя хваробы — інфекцыйныя хваробы, якія перадаюцца ў асноўным цераз палавыя органы (сыфіліс, ганарэя, шанкер).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
з-за, ад, цераз, з прычыны, у выніку
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)
мост / цераз дарогу, вуліцу: віядук / часовы плывучы: пантон
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)