матры́кул

(лац. matricula = спіс)

1) уст. афіцыйны спіс пэўных асоб, напр. студэнтаў універсітэта, служачых установы;

2) спіс асоб касцельнай парафіі або яе даходаў;

3) запісы актаў грамадзянскага стану.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

прэзідэ́нт

(лац. praesidens, -ntis = літар. які сядзіць наперадзе)

1) выбраны на пэўны час кіраўнік дзяржавы ў большасці краін з рэспубліканскай формай праўлення;

2) кіраўнік буйной установы, таварыства, фірмы.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

agenda

agend|a

ж.

1. сектар; аддзел; філіял (установы);

2. нататнік; памятная кніжка для запісвання спраў;

3. ~y мн. справы;

przejąć ~y — прыняць справы

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

адлічы́ць, ‑лічу, ‑лічыш, ‑лічыць; зак., што.

1. Налічыўшы, аддзяліць пэўную колькасць чаго‑н. Адлічыць сто рублёў.

2. Лічачы ад умоўнай адзнакі, паказаць, назваць колькасць чаго‑н. Гадзіннік адлічыў дванаццаць.

3. Вылічыць, утрымаць з якой‑н. сумы. Адлічыць з зарплаты за прагул.

4. Выключыць з ліку членаў якой‑н. арганізацыі, групы, з ліку навучэнцаў якой‑н. навучальнай установы і пад.; вызваліць ад пасады, звольніць. Са знішчальнага батальёна нас адлічылі як непаўналетніх. Навуменка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

а́драс

(фр. adresse)

1) месцажыхарства асобы або месцазнаходжанне прадпрыемства, установы, арганізацыі;

2) надпіс на паштовым адпраўленні з указаннем атрымальніка і яго месцазнаходжання;

3) пісьмовае прывітанне камун з выпадку юбілею.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

ву́чань м. (у школе) Schüler m -s, -;

до́бры ву́чань ein gter Schüler;

пе́ршы ву́чань Klssenerste (sub) m -n, -n

2. (на прадпрыемстве) Lhrling m -s, -e;

ву́чань устано́вы прафесі́йнага навуча́ння Berfsschüler m;

3. (паслядоўнік) Schüler m; nhänger m -s, -

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

аге́нт 1, ‑а, М ‑нце, м.

1. Прадстаўнік арганізацыі, установы, які выконвае службовыя, дзелавыя даручэнні. Агент па забеспячэнню. Страхавы агент.

2. Асоба, якая з’яўляецца стаўленікам каго‑н., служыць чыім‑н. інтарэсам. Агенты імперыялізму.

3. Сакрэтны супрацоўнік разведкі якой‑н. дзяржавы; шпіён. Атраду таварыша Андрэя даручана ўстанавіць, ці не з’яўляецца гэты «бацька Рудольф» агентам гестапа. Мікуліч.

[Ад лац. agens, agentis — дзейны.]

аге́нт 2, ‑а, М ‑нце, м.

Кніжн. Прычына, якая выклікае тыя або іншыя з’явы ў прыродзе. Мікробы, вірусы — інфекцыйныя агенты.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ска́рга, ‑і, ДМ ‑рзе, ж.

1. Выражэнне незадавальнення, нараканне з прычыны якіх‑н. непрыемнасцей, болю і пад. Выслухаў жабрак бацькаву скаргу і параіў, што яму зрабіць, каб прывучыць сыноў да гаспадаркі. Якімовіч. У лірычных вершах паэтэсы [Цёткі], а таксама ў яе пісьмах чуюцца скаргі на цяжкія пакуты, якія ёй прыносіла хвароба. Шкраба.

2. Афіцыйная заява аб незаконным або няправільным дзеянні якой‑н. асобы, установы, арганізацыі. Касацыйная скарга. □ Старая Марцініха пісала скаргу на свайго сына. Кавалёў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

філія́л

(ням. Filial, ад лац. filialis = сыноўні)

самастойнае аддзяленне буйной установы ці арганізацыі (напр. ф. музея, ф. трэста).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

БУРДЗЕ́ЙКА Андрэй Вікенцьевіч

(20.6.1899, Мінск — 1941),

бел. гісторык. Скончыў БДУ (1925). Працаваў навук. супрацоўнікам Бел. дзярж. музея. Даследаваў пераважна зямельнае права і прававое становішча сялян у феад. эпоху. На аснове аналізу Статута ВКЛ 1566 даказваў існаванне прыгонніцтва ў ВКЛ. У «Нарысе сацыяльна-эканамічнага жыцця места Навагрудка ў XVI ст.» (1927) упершыню ў бел. гістарыяграфіі адзначыў ролю Навагрудка як сталіцы ВКЛ у 13 ст. Аўтар прац «Да пытання аб рэформе 1861 г.» (1928), «Прыказ Вялікага княства Літоўскага (фонд установы і функцыі)» (1929). 19.7.1930 арыштаваны, 10.4.1931 засуджаны на 5 гадоў ссылкі ў г. Елабуга (Татарстан). Рэабілітаваны ў 1957.

З.Ю.Капыскі.

т. 3, с. 348

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)