Які пагражае небяспекай, можа прычыніць няшчасце, зло, шкоду. Становішча для рэспублікі стваралася небяспечнае, прыходзілася прымаць надзвычайныя меры.Колас.[Крушынскі:] — Я занядужаў яшчэ раней за вас і мая хвароба больш небяспечная за вашу.Бядуля.// Звязаны з небяспекай, рызыкай. Саша ахвотна згадзілася ехаць у горад, хоць ведала, што паездка небяспечная.Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паўрублёўка, ‑і, ДМ ‑ўцы; Рмн. ‑лёвак; ж.
Разм. Манета вартасцю ў паўрубля. А калі б наліла яму гаспадыня начоўкі цёплай вады, калі б яшчэ паклала туды сярэбраную паўрублёўку, як гэта ў пэўныя часы рабіла мая маці, то павесялеў бы чалавек ад такога ужывання і адразу памаладзеў бы.Кулакоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Разм. Папярэдне дамовіцца аб продажы каго‑, чаго‑н., атрымаўшы пры гэтым задатак. Запрадаць ураджай. □ — Гэта работа — плод многіх шуканняў, гэта адзіная мэта і вялікая мая праца... Я нікому яе не запрадаваў.Самуйлёнак.
запрада́ць2, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.
Незак.да запрасці.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
waver
[ˈweɪvər]1.
v.i.
1) калыха́цца, хіста́цца
2) мігаце́ць, мігце́ць
a wavering light — мігатлі́вае сьвятло́
3) вага́цца, хіста́цца
My courage wavered — Мая́ адва́га пахісну́лася
2.
n.
1) мігаце́ньне, мігце́ньне, хіста́ньне n.
2) вага́ньне n.
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
мой
1. (ж.мая́, ср. маё, мн. мае́); притяж., м. мой;
м. сын — мой сын;
мая́ дачка́ — моя́ дочь;
маё пыта́нне — мой вопро́с;
2.в знач. сущ., прост. (муж, возлюбленный) мой;
◊ на маёй па́мяці, за маю́ па́мяць — на мое́й па́мяти;
мая́ ха́та з кра́ю — моя́ ха́та с кра́ю;
бо́жа м., бо́жухна м. — бог ты мой;
м. (твой, яго́, яе́ і г.д.) верх — мой (твой, его́, её и т.д.) верх;
на маё вы́йшла — вы́шло по-мо́ему;
на маё шча́сце — на моё сча́стье;
на маю́ ду́мку — на мой взгляд; по моему́ мне́нию;
на маі́м вяку́ — на моём веку́;
на маё го́ра, на маю́ бяду́ — на моё го́ре, на мою́ беду́;
язы́к м. — во́раг м. — посл. язы́к мой — враг мой;
я не я, і кабы́ла не мая́ — погов. я не я, и ло́шадь не моя́
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
нябо́га, ‑і, м. і ж.
1.Абл.ДМ‑бозе, ж. Дачка брата або сястры; пляменніца. [Цётка Вера:] — Ну от і ты прыйшла, ягадка мая! Цэлы тыдзень вачэй не паказаць! І гэта нябога называецца.Паслядовіч.
2.ж.Разм. Ласкавы або спачувальны зварот да малодшай па гадах. [Аўген:] — Дык не гаруй, мая нябога — Яшчэ аб’явіцца твой брат.Колас.— Ты, нябога, яшчэ маладая, каб мяне вучыць, — пакрыўджана абазваўся.. [дзед на Маню].Васілевіч.
3.ДМ‑у, Т‑ам, м.; ДМ‑бозе, Т‑ай (‑аю), ж.Разм. Той (тая), хто выклікае спагаду і жаль; бядак, сірата. З табой сняданне папалам падзелім, каб падужэла ты ў сваёй дарозе, каб весялей было табе, нябозе.Дубоўка.Мікіта захварэў. На ложку скурчыўся, нябога. Стагнаў, крактаў, гарэў...Корбан.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Тра́вень ’май, старая назва месяца мая’ (ТСБМ, Ласт., Байк. і Некр., Др.-Падб.), тра́вэнь ’май’ (бяроз., Нар. скарбы). Укр.тра́вень, рус. старое тра́вень ’тс’ (Даль), харв.trȃvanj ’тс’, гіст. traven mali ’красавік’, traven veliki ’май’, баснійск.тра̑вањ (мали і велики), тра̑вник ’красавік’; славен.mali tráven ’тс’, veliki tráven ’май’, старое балг.тра́вен ’тс’. Прасл.*travьnь/*trěvьnь ’трэці месяц у годзе’ (ад сакавіка), адрозненні ў семантыцы назвы тлумачацца кліматычнай розніцай у перыядах цвіцення траў, з чым звязана яе этымалогія: ад прыметніка *travьnъ, вытворнага ад *trava, які пазней канкрэтызаваўся ў абстрактны назоўнік з суф. ‑ь (travьnь) (Глухак, 636; Слаўскі, SP, 1, 128).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
напо́рны1, ‑ая, ‑ае.
1. Які служыць для ўтварэння напору вадкасці. Напорны бак. Напорныя трубы.
2. Які дзейнічае з вялікім напорам (у 1 знач.). Напорная вада. □ Зашумелі воды, Узняліся хвалі, У напорнай плыні Крыгі паламалі.Русак.
напо́рны2, ‑ая, ‑ае.
Тое, што і напоены. Красавалася шчасцем Краіна мая І напорнай геройскаю працай.Кляшторны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
май, ‑я і ‑ю, м.
1.‑я. Пяты месяц каляндарнага года.
2.‑ю. Абл. Першая зелень лісцевых дрэў, якой прыбіраюць хаты. Пракоп раздзеўся. Яму далі венік, пахучы, як май.Колас.А я Маю наламаю, Сваю хату прыбяру.І. Калеснік.
•••
Першае Мая — свята міжнароднай салідарнасці працоўных, устаноўленае кангрэсам 2‑га Інтэрнацыянала ў 1889 г.
[Лац. majus.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
1. Прыцягваючы чым‑н. увагу, заставіць прыйсці, апынуцца дзе‑н.; завабіць. Заманіць ваўка ў пастку. □ Каб як-небудзь заманіць карову ў двор, мая маці вынесла з хаты ражку лушпаек.Сачанка.
2. Прывабіць, захапіць, зачараваць. Заманілі Даніка і гэтыя высокія бярозы, і прыгожыя дарожкі вакол школы.Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)