сэ́рум
(лац. serum)
сываратка крыві.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
дыябе́т, ‑у, М ‑беце, м.
Рад хвароб, якія суправаджаюцца выдзяленнем вялікай колькасці мачы.
•••
Цукровы дыябет — хвароба, якая характарызуецца павелічэннем цукру ў крыві і ў мачы; цукровая хвароба.
[Грэч. diabētēs.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
су́кравіца, ‑ы, ж.
Жаўтаватая вадкасць з дамешкай крыві, якая выдзяляецца з пашкоджаных тканак і поласцей цела. З раны на галаве нават і цяпер яшчэ сачылася сукравіца. Машара.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ВЯНО́ЗНЫ ЦІСК,
ціск крыві, якая рухаецца па венах. Велічыня вянознага ціску залежыць ад аб’ёму крыві, якая паступае ў вянозную сістэму, ад тонусу вянозных сасудаў, ціску крыві ў правым перадсэрдзі. Адрозніваюць гідрадынамічны і гідрастатычны вянозны ціск. У найб. буйных венах (верхняя і ніжняя полыя вены) вянозны ціск можа дасягаць адмоўных велічынь. У венах вышэй ад узроўню сэрца вянозны ціск бывае ніжэйшы за атмасферны, макс. значэнняў ён дасягае ў ніжніх канечнасцях чалавека. Вымяраюць ціск у гарыз. становішчы цела. У здаровых людзей ён складае 80—120 мм вадзянога слупка. Вянозны ціск залежыць ад узросту: у дзяцей павялічваецца ад 40 да 100 мм вадзянога слупка; у пажылых зніжаецца.
т. 4, с. 390
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
Лю́шыць ’ліць, як з вядра (пра дождж)’ (смарг., Сл. ПЗБ). Узнікла ў выніку кантамінацыі выклічніка люх‑люх‑люх (гл. люхнуць) і ю́шыць ’ліцца ручаём (аб крыві)’, параўн. драг. ю́шытэ ’тс’, якое з польск. juszyć < прасл. juxa > юха, юшка (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
трамбацы́ты
(ад гр. thrombos = згустак + -цыты)
клетачныя элементы крыві жывёл і чалавека, якія ўдзельнічаюць у згусанні крыві.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
compatible [kəmˈpætəbl] adj. (with) сумяшча́льны; спалуча́льны;
compatible blood gro ups сумяшча́льныя гру́пы крыві́;
compatible drugs медыкаме́нты, які́я мо́жна прыма́ць ра́зам;
compatible software comput. сумяшча́льнае прагра́мнае забеспячэ́нне
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
ВЕНАПУ́НКЦЫЯ,
падскурнае ўвядзенне іголкі ў вену для выцягвання з яе крыві ці ўлівання ў яе лек. раствораў, крыві, кровазаменнікаў і інш. Выкарыстоўваюць паверхневыя вены локцевага згібу, кісці, перадплечча. Пры неабходнасці працяглай інфузійнай тэрапіі робяць пункцыйную катэтэрызацыю магістральных вен (сцягновых, падключычных і інш.). У дзяцей венапункцыю робяць у цэнтр. вены, у нованароджаных і грудных дзяцей — у вены галавы. Ускладненні: гематомы, флебіт і трамбоз вены, памылковая пункцыя і інш.
т. 4, с. 71
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
абяскро́віць, ‑кроўлю, ‑кровіш, ‑кровіць; зак., каго-што.
1. (рэдка). Пазбавіць крыві, зрабіць бяскроўным.
2. перан. Пазбавіць каго‑, што‑н. сілы, жыццяздольнасці. Абяскровіць варожую армію. // Пазбавіць жывога зместу, выразнасці, яркасці.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гематрансфу́зія
(ад гема- + трансфузія)
пераліванне крыві.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)