ны́рачны, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да нырак. Нырачныя сасуды. // Які ўтвараецца ў нырках. Нырачны камень.
•••
Нырачная лаханка гл. лаханка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шахцёр, ‑а, м.
Горнарабочы, які працуе ў шахце. Аднойчы на змене, Прайшоўшы забой, Шахцёры спачыць там Прыселі на камень. Броўка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
stone
[stoʊn]
1.
n.
1) ка́мень -я m.
2) ка́мень -ю m., coll. (матэрыя́л)
3) надгро́бны ка́мень
4) кашто́ўны ка́мень, самацьве́т -у m
5) Med. ка́мень -я m. (у ны́рках, жо́ўці)
6) зярня́тка n., ко́стачка (сьлі́вы, ві́шні, пэ́рсіка)
2.
adj.
1) каме́нны
2) гліня́ны
3.
v.t.
1) выклада́ць ка́менем
2) кі́даць камяня́мі; каменява́ць
3) выма́ць зярня́ткі
to stone cherries or plums — выма́ць зярня́ткі зь ві́шань або́ сьлі́ваў
•
- cast the first stone
- leave no stone unturned
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
эалі́т
(ад эа- + -літ)
1) устарэлая назва эпохі каменнага веку (палеаліту); 2) камень з вострымі краямі, падобны на штучна апрацаваны камень.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
◎ Лазок ’грузіла ў рыбалоўных снасцях’ (Крыв.), лазні ’грузіла сеткі з каменьчыкаў’ (Браім, 42), укр. глазки ’алавяныя грузілы ў невадзе’. Да прасл. glazъ ’камень’. Параўн. польск. głaz ’камень, кавалак скалы’, ст.-чэш. hlazec ’від каменя’. Узнікла ў выніку страты пратэтычнага g‑ (Петлева, Этимология–76, с. 53).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Магні́т ’цела, якое мае ўласцівасць прыцягваць да сябе жалезныя, стальныя прадметы і адштурхоўваць некаторыя іншыя’ (ТСБМ, Бяльк.). Запазычана праз рускую або яшчэ праз ст.-рус. мову са ст.-грэч. λίθος Μαγνῆτις ’камень з г. Магнезія’, ст.-рус. магнитъ камень (Праабражэнскі, 1, 500; Фасмер, 2, 556).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
укі́нуць сов.
1. бро́сить, вбро́сить, вки́нуть;
у. ка́мень у я́му — бро́сить (вбро́сить, вки́нуть) ка́мень в я́му;
2. (в пищу) положи́ть;
у. у чай кава́лачак цу́кру — положи́ть в чай кусо́чек са́хару
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
Сардані́кс ’каштоўны камень з малочна-белымі і бура-чырвонымі палоскамі; разнавіднасць агату’ (ТСБМ). З ц.-слав. сардониксъ, сардоникии, якое з грэч. σαρδόνοξ ’тс’, г. зн. ’камень з Сард, у Лідыі’ (Мацэнаўэр, 304; Фасмер, 3, 605). У сучаснай беларускай мове, відаць, з рус. сардоникс, параўн. Крукоўскі, Уплыў, 73.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
грузі́ла, ‑а, н.
Груз (кавалачак волава, камень і пад.), які прымацоўваецца да вуды або сеткі для лепшага апускання іх у ваду.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бу́лькнуць, ‑не; зак.
1. Аднакр. да булькаць.
2. Разм. Упасці ў ваду, утварыўшы характэрны гук. Камень булькнуў і пайшоў на дно.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)