Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
хо́ванкаж
1. Déckung f -, -en, Schutz m -es; Únterstand m -(e)s, stände (сховішча);
2.мн:
хо́ванкі (гульня) Verstéckspiel n -s, -e;
гуля́ць у хо́ванкі Verstéck spíelen
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
ля́лькаж
1. Púppe f -, -n; Marionétte f -, -n, Glíederpuppe f (улялечнымтэатры);
ля́лька, яка́я заплю́шчвае во́чыéine Púppe mit Schláfaugen;
гуля́ць у ля́лькі mit Púppen spíelen
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
хо́ванка, ‑і, ДМ ‑нцы; Рмн. ‑нак; ж.
1. Месца, дзе можна знайсці прытулак, схавацца ад каго‑, чаго‑н. — Ну чаго турбавацца, — сказаў Ігналь. — Хованка ў нас надзейная, калі што.Лупсякоў.Многа клопатаў буран прынёс і дыверсантам, бо будан іх служыў толькі як хованка ад камароў і сонца.Федасеенка.// Спецыяльна зробленае ці прыстасаванае месца ці збудаванне для хавання ад каго‑, чаго‑н. А такі ж ён [Вова] за дзень натупаўся, капаючы разам з другімі ў садзе хованку ад бомбаў.Гурскі.[Лукша:] — Усю ноч мы [партызаны] сабе хованкі капалі.Гроднеў.
2. Скрытае, патайное месца для захоўвання чаго‑н. Хованка для скарбаў.
3.толькімн. (хо́ванкі, ‑нак). Дзіцячая гульня, у якой той, хто водзіць, шукае астатніх удзельнікаў гульні, якія схаваліся. Будучы клуб акупіравалі хлапчукі — са смехам і крыкамі гуляюць у хованкі.Шамякін.[Сакольны:] — Праязджаў нядаўна паўз лясныя паселішчы. Бегалі там дзеткі між кустоў, гулялі ў хованкі.Кулакоўскі.
•••
Гуляць у хованкігл.гуляць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
sport
[spɔrt]1.
n.
1) спорт -у m.
2) informal до́бры хло́пец
2.
v.i.
1) забаўля́цца, гуля́ць
2) папі́свацца, франці́ць
3.
adj.
спарты́ўны, спарто́вы
•
- Good sport!
- for sport
- in sport
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
жанглёр, ‑а, м.
Цыркавы артыст, які спрытна падкідвае і ловіць адначасова некалькі прадметаў. Схапіўшы дзве ладныя цагліны, .. [Сяргей] пачаў падкідваць іх, нібы цыркавы жанглёр.Шыцік.//перан. Пра таго, хто спрытна, але адвольна абыходзіцца з фактамі, словамі і пад. — Ты, калега, убачыў за адозвай гуртка славянафілаў толькі апаганьванне чыстых парываў рускай народнай душы, а трэба бачыць спрытнага штукара-жанглёра, які пачынае гуляць з такімі рэчамі, як народ, нацыя, вайна.Галавач.
[Фр. jongleur.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Агу́льны, агулам ’супольна’, агул ’гурт’ (Нас., Др.-Падб.), ’круг’ (Яруш.), ст.-бел.огуломъ (1579) (Нас. гіст.), укр.вогул ’талака’, огулом ’агулам’, рус.огул, огулом, польск.ogół, ogółem, ст.-польск.oguł. Нельга разглядаць польскія словы як крыніцу ўсходнеславянскіх, паколькі ó < u (Развадоўскі, Wybór, 1, 300). Няма таксама іншых аргументаў у карысць запазычання насуперак Фартунатаву, BB, 6, 218 і Ягічу, AfslPh, 17, 292. Фартунатаў звязвае з разглядаемай групай слоў ц.-слав.глота ’натоўп’ (< gъlota, параўн. балг.глота ’чарада, натоўп’, серб.-харв.гло̏та ’сям’я, галота’, славен.gtota ’мноства’) і ст.-інд.gaṇáḥ ’натоўп’ і голы (праз такія формы, як чэш.zhola ’поўнасцю’). Не выключана, аднак, сувязь агул з прасл.gъlota (< gъl‑ota). Больш верагодным здаецца агул да гуляць (гл.) (Бернекер, 1, 361). Сумненне тут выключна семантычнага характару. Наступная семантычная паралель, магчыма, пацвярджае сутнасць гэтага супастаўлення. Прасл.kolo ’кола’ мае па розных дыялектах наступныя найбольш пашыраныя значэнні: ’круг, гурт, грамада, танец’, ст.-грэч.κύκλος мае тыя ж значэнні. Так, бел.агул ’круг, гурт’ можна генетычна звязаць з бел.гуляць ’іграць, танцаваць (штосьці рабіць калектыўна)’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Ко́зны ’гульня’ (Нар. словатв.). У Нар. словатв. (261) гаворыцца аб тым, што «У козны гулялі, як з бежанства прыехалі», а таксама: «…гуляць «у козны» тое, што і «у бабкі». Пры апісанні гульні ў бабкі (там жа, 259) адзначаецца, што стараліся «збіць як найбольш бабак, з якіх кожная мела цану». Таму можна лічыць, што набор бабак называўся казна. Рус.казна ’скарбніца’ была запазычана ў часы «бежанства». Параўн. там жа: «Як прыехалі з Расеі, то ўсе ў банкі хлопцы гулялі».
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
заба́віцца
1. (затрымацца) sich zu lánge áufhalten*;
2. (зацягнуць, прамарудзіць з чым-н) verzögern vt;
3. (загуляцца) sich ins Spiel vertíefen; über dem Spiel die Zeit vergéssen* (гуляць надта доўга)
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
вози́тьсяIнесов.
1.(с кем, чем) важда́цца; (с кем, чем, около кого, чего) валту́зіцца; (нянчиться) ня́ньчыцца; (заниматься кропотливыми делами) по́ркацца, ке́шкацца;
2.(шумно играть) дурэ́ць, гуля́ць;
3.(медлить) мару́дзіць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)