адсцяба́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго.
Набіць, сцябаючы; адлупцаваць. [Стары:] — Нас пагналі ў скарбовае гумно, а там адсцябалі лазою. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
азеляні́ць, азеляню, азяленіш, азяленіць; зак., што.
Пасадзіць дрэвы, кусты і пад. там, дзе няма расліннасці. Азеляніць вуліцы, берагі ракі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
баху́р, ‑а, м.
Абл. Бутуз; карапуз. [Антон:] — Будзе лета, канікулы, дык зважу вас, бахуроў, пакажу, чаго мы там набудавалі. Місько.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
заіка́стасць, ‑і, ж.
Уласцівасць заікастага. Неўзабаве [Адамчык] і сам, нягледзячы на сваю заікастасць, паспрабаваў там-сям выступаць з прамовамі. Мехаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
каню́х, ‑а, м.
Абл. Каня, канюк. Ад спякоты крычыць, аж: заходзіцца, канюх, — просіць піць: сасмяг там пад сонцам. Пташнікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
урэ́зак, ‑зка, м.
Разм. Тое, што і абрэз (у 1 знач.). Міцеў тайны ведаюць. Там урэзак і вінтоўка. Навуменка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
це́шчын, ‑а.
Які належыць цешчы. Лепш зайсці з боку рэчкі. Там якраз насупраць цешчынай хаты кладка ёсць. С. Александровіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Ubi multa capita, ibi nullum consilium
Дзе шмат галоў, там мала карысці.
Где много голов, там мало проку.
Гл.: Suadelae...
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
Flamma fumo est proxima (Plautus)
Полымя ‒ бліжэйшае дыму (г. зн. дзе дым, там і полымя).
Огонь ‒ ближайший дыму (т. е. где дым, там и огонь).
бел. Дыму без агню не бывае. Дзе дым, там і агонь. Дзе вярба, там вада.
рус. Дыму без огня не бывает. Без ветра камыш не качается. Без тучи дождя не бывает. Огонь без дыму не живёт. Толчея без шуму не ходит.
фр. Il n’est jamais feu sans fumée (Нет дыма без огня).
англ. There is no smoke without fire (Нет дыма без огня).
нем. Wo Rauch ist, da ist auch Feuer (Где дым, там и огонь).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
ВАЛАТО́ЎСКІ Міхаіл Міхайлавіч, бел. краязнавец і этнограф 2-й пал. 19 ст. Скончыў Магілёўскую духоўную семінарыю (1857), працаваў у ёй настаўнікам. Доўгі час жыў на Палессі, вывучаў яго гісторыю, заняткі, побыт і культуру насельніцтва. У 17 нарысах, апублікаваных у пецярбургскай газ. «Русский мир» (1875), выклаў уражанні і назіранні, акрэсліваў межы бел.-ўкр. Палесся, адзначаў захаванне перажыткаў язычніцтва. 6 нарысаў прысвяціў пашырэнню каталіцызму на Бел. Палессі, апісаў антыезуіцкія паўстанні ў Мазыры (1581), Янаве (1657). Перадрукі асобных нарысаў зроблены ў пецярб. час. «Нива».
Тв.:
Полесские свята: Из очерков Полесья // Нива. 1880. № 29, 30;
Полесские будан І І Там жа. 1881. № 2;
Полесская поганьщина // Там жа. № 27.
В.К.Бандарчык.
т. 3, с. 475
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)