settled

[ˈsetəld]

adj.

1) асе́лы

2) засе́лены

a densely settled region — гу́ста засе́леная мясцо́васьць

3) усталява́ны, вы́значаны (пара́дак, да́та, цана́)

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

здаўна́, прысл.

З даўніх часоў, з даўняй пары. На стыку Нёмана і Лошы Цагляны млын стаяў здаўна. Астрэйка. Маладая сама хадзіла да суседзяў — такі ўжо вядзецца здаўна ў беларускіх вёсках парадак, — запрашала да сябе на вяселле. Васілевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ку́пля, ‑і, ж.

Дзеянне паводле дзеясл. купляць — купіць (у 1 знач.).

•••

Купля-продаж — здзелка па пакупцы і продажы чаго‑н. Усё ўжо было ўладжана — і цана і парадак куплі-продажу, як раптам тэлеграма: здзелкі не адбудзецца. Быкаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

маўле́нчы, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да маўлення. Маўленчыя сітуацыі. □ У многіх казках словы ў сказе пастаўлены так, што зрушыўшы іх парадак, разбурым жывую тканіну, .. натуральную маўленчую плынь, а тым самым вобразны лад, гармонію казачнага складу. Саламевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

тандэ́м, ‑а, м.

1. Спец. Парадак размяшчэння аднародных машын або іх частак у агрэгаце на адной восі, лініі.

2. Паравая машына з падобным размяшчэннем рабочых цыліндраў.

3. Двухмесны двухколы веласіпед, у якім сёдлы размешчаны адно за другім.

[Англ. tandem.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

лад¹, -у, М -дзе і ў ладу́, мн. -ы́, -о́ў, м.

1. Дзяржаўная ці грамадская сістэма.

Дзяржаўны л.

Грамадскі л.

2. Уклад жыцця, спосаб жыцця.

Будуем новы л. жыцця.

3. Згода, парадак, зладжанасць (разм.).

Няма ладу ў хаце.

4. Спосаб, манера, узор.

На новы л.

5. Сістэма будовы чаго-н., утвораная ўнутранай сувяззю, залежнасцю суадносных частак.

Граматычны л. мовы.

◊

Давесці (прывесці) да ладу — прывесці што-н. у парадак; закончыць паспяхова якую-н. справу.

Дайсці (да) ладу — разабрацца, дабіцца толку.

На добры лад — так, як патрэбна; па-сапраўднаму.

На свой лад — па-свойму.

На ўсе лады — усебакова (абмяркоўваць, разбіраць і пад.).

Не ў лад — нязладжана, нястройна.

Не ў ладу; не ў ладах з кім-чым — быць не ў згодзе, у дрэнных адносінах.

У лад — зладжана, стройна.

(Усе) на адзін лад — (усе) аднолькавыя.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

усталява́ны

1. прич. устано́вленный; устро́енный;

2. прич. укреплённый, утверждённый, упро́ченный;

1, 2 см. усталява́ць;

3. прил. установи́вшийся;

у. пара́дак — установи́вшийся поря́док;

4. прил. неизме́нный, усто́йчивый, постоя́нный

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

аге́нда

(англ. agenda = парадак дня)

пералік пытанняў, якія належыць абмеркаваць на нарадзе, дзелавой сустрэчы.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

трады́цыя

(лац. traditio = перадача)

звычай, парадак; нормы паводзін, якія перадаюцца з пакалення ў пакаленне.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

механі́зм, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Унутраная частка машыны, прылады, апарата і пад., якая прыводзіць іх у дзеянне.

Гадзіннікавы м.

2. перан. Унутраная сістэма чаго-н., што вызначае парадак якога-н. віду дзеяння.

Дзяржаўны м.

Гаспадарчы м.

3. чаго. Сукупнасць працэсаў, з якіх складаецца якая-н. фізічная, хімічная, фізіялагічная і пад. з’ява.

М. хімічнай рэакцыі.

|| прым. механі́чны, -ая, -ае (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)