азяры́на, ‑ы, ж.

Памянш. да возера; невялікае возера. У іх [дзядзькі і Костуся] раней была намова Схадзіць у луг на азярыны І патрывожыць род тхарыны, На рэчцы загарадзь паправіць І новы буч яшчэ паставіць. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пазлята́цца, ‑аецца; ‑аемся, ‑аецеся, ‑аюцца; зак.

Зляцецца разам — пра ўсіх, многіх. [Вераб’і] пазляталіся на стары клён, што стаяў на беразе Дзвіны. Савіцкі. // перан. Сабрацца. З усяго свету пазляталіся людзі будаваць новы горад. Гаўрылкін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

перагрэ́ў, ‑грэву, м.

Спец. Дзеянне паводле знач. дзеясл. пераграваць — перагрэць і стан паводле знач. дзеясл. перагравацца — перагрэцца. Новы матор паставілі, перагрэвы зніклі, агрэгат мог працаваць хоць і цэлыя суткі без перапынку. Кулакоўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

аксю́маран, аксі́маран

(гр. oksymoron = дасціпна-бязглуздае)

стылістычны прыём наўмыснага спалучэння семантычна процілеглых слоў, у выніку чаго ўзнікае новы сэнсавы змест (напр. гаючы боль, звонкая цішыня).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

shiny

[ˈʃaɪni]

adj.

1) бліску́чы, сьве́тлы, я́сны

a shiny new nickel — бліску́чы но́вы ні́кель (пяціцэ́нтавая манэ́та)

2) вы́церты, вы́нашаны; зашмальцава́ны (пра во́пратку)

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

breed​1 [bri:d] n.

1. паро́да (жывёл);

a breed of cows/sheep паро́да каро́ў/аве́чак

2. тып (людзей);

a new breed of politician но́вы тып палі́тыка

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

укла́д в разн. знач. укла́д, -ду м.;

но́вый укла́д жи́зни но́вы ўклад жыцця́;

обще́ственно-экономи́ческий укла́д грама́дска-эканамі́чны ўклад;

хозя́йственный укла́д гаспада́рчы ўклад.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

мурава́ць, мурую, муруеш, муруе; незак., што.

Будаваць, складваць з каменю або цэглы, змацоўваючы цэментам, вапнай або глінай. Мураваць сцяну. Мураваць печ. □ У школьны двор, дзе муруюць новы будынак пад майстэрні, заязджае грузавік. Юрэвіч.

[Польск. murować, ад лац. murus — сцяна.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пераку́р, ‑у, м.

Разм. Кароткі перапынак для курэння. Новы знаёмы абвясціў перакур, .. заткнуў рабочыя рукавіцы за пояс і дастаў «Беламор». Няхай. Лагуновіч хрыплым голасам крыкнуў: «Канчай перакур!» і .. хутка пайшоў да машыны. Мележ.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

І́ск ’пчаліная разведка’ (Шат., Сцяшк. МГ, Сл. паўн.-зах., Інстр. I; слаўг., Нар. сл., 244), ’новы рой’ (Жд 3); параўн. рус. смал. иск, пск. иска́ ’пчолы, якія шукаюць месца для новага аддзяліўшага рою’. Бязафікснае ўтварэнне ад іскаць (гл.); параўн. скаль. Сюды ж іскава́ць ’шукаць, разведваць’, іскавы́ ’пошукавы’ (Сл. паўн.-зах.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)