дэ́льтаII ж (літара грэч алфавіта) Délta n - і -s, pl -s
дэ́льта -про́мні фіз Délta-Stráhlen pl;
дэ́льта-драўні́на буд Préssschichtholz n -es;
дэ́льта-мета́л Déltametall n -(e)s, -e
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
Mámmon
m -s мамо́н(а), бага́цце, гро́шы
der Götze ~ — залаты́ цяле́ц
dem ~ frönen — служы́ць мамо́не, пакланя́цца залато́му цяльцу́
der schnöde ~ — пагардл. нікчэ́мны мета́л
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
паглы́біць, ‑блю, ‑біш, ‑біць; зак., што.
1. Зрабіць больш глыбокім. Паглыбіць сажалку. □ Геня раскапаў дно адной лужынкі, паглыбіў яго. Якімовіч.
2. Змясціць глыбей, урэзаць у што‑н. Паглыбіць разец у метал.
3. Накіраваць рух у глыбіню чаго‑н. // перан. Пашырыць, зрабіць больш грунтоўным, сур’ёзным, глыбокім. Паглыбіць свае веды. □ [Лабановіч:] — Тваю думку аб бярозах я хацеў бы пашырыць і паглыбіць. Колас. // перан. Зрабіць больш тонкім, глыбокім; узмацніць (пра пачуцці і пад.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
хром, ‑у, м.
1. Хімічны элемент, цвёрды метал шэра-стальнога колеру, які выкарыстоўваецца для вырабу цвёрдых сплаваў, для пакрыцця металічных вырабаў.
2. Жоўтая, аранжавая, чырвоная ці зялёная мінеральная фарба (вокіс хрому або соль хромавай кіслаты).
3. Сорт мяккай тонкай скуры. Міхась сумеўся: было нязручна вось так адразу расчынаць гаворку пра хром, падэшвы, усцілкі. Асіпенка. Баўтрукоў не ішоў, а амаль бег да сцэны, суха шоргаючы рукавамі спартыўнага пінжака з карычневага хрому. Савіцкі.
[Ад грэч. chrōma — колер, фарба.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
еўро́пій
(н.-лац. europium, ад лац. Europa = Еўропа)
хімічны элемент з сям. лантаноідаў, рэдказямельны метал серабрыста-белага колеру; выкарыстоўваецца як паглынальнік нейтронаў у ядзернай тэхніцы, актыватар люмінафораў у каляровым тэлебачанні.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
ка́лій
(н.-лац. kalium, ад ар. alkali = паташ)
хімічны элемент, шчолачны метал серабрыста-белага колеру; выкарыстоўваецца як матэрыял электродаў у хімічных крыніцах току, як гетэр у вакуумных радыёлямпах і інш.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
бліску́чы
1. (издающий блеск) блестя́щий;
б. мета́л — блестя́щий мета́лл;
2. блестя́щий, сия́ющий, сверка́ющий;
~чыя во́чы — блестя́щие (сия́ющие, сверка́ющие) глаза́;
3. блестя́щий, блиста́тельный, великоле́пный, превосхо́дный, отли́чный, прекра́сный;
б. дакла́д — блестя́щий (великоле́пный, отли́чный) докла́д;
б. касцю́м — прекра́сный (отли́чный, великоле́пный) костю́м
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
тачы́ць
1. (на такарным станку) dréhen vt (метал); dréchseln (дрэва);
2. (прагрызаць, пашкоджваць што-н) nágen vt (пра грызуноў); zerfréssen* vt (пра чарвяка і г. д.);
◊ по́мста яго́ то́чыць die Ráche verzéhrt ihn [zehrt an ihm, frisst an ihm]
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
жале́за, ‑а, н.
1. Хімічны элемент, цяжкі коўкі метал серабрыстага колеру, які ў спалучэнні з вугляродам утварае чыгун і сталь. Выплаўка жалеза з руды. Каваць жалеза.
2. Звычайная (бытавая) назва малавугляродзістых сталей. Пройдзеш круг — рукой не дакранешся да лемяхоў і нарогаў. Гарыць жалеза. Бялевіч. // зб. Вырабы з гэтага металу. Ліставое жалеза. Дахавае жалеза.
3. Жалезістыя рэчывы як лячэбны сродак. У цыбулі многа жалеза. Большая частка жалеза ў целе чалавека знаходзіцца ў гемаглабіне.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
лігату́ра 1, ‑ы, ж.
Спец. Дапаможны сплаў, які дабаўляецца ў расплаўлены метал або сплаў для надання яму пэўных уласцівасцей. // Прымесь медзі ці волава да золата, серабра або плаціны для надання ім большай цвёрдасці.
[Сярэднелац. ligatura — сувязь ад лац. ligare — звязваць.]
лігату́ра 2, ‑ы, ж.
Спец.
1. Абазначэнне адным пісьмовым знакам дзвюх ці больш літар.
2. Знак у выглядзе дугі, які звязвае дзве аднолькавыя ноты.
[Сярэднелац. ligatura — сувязь ад лац. ligare — звязваць.]
лігату́ра 3, ‑ы, ж.
Спец. Нітка, якой перавязваюць крывяносныя сасуды пры аперацыі. Налажыць лігатуру. Зняць лігатуру.
[Сярэднелац. ligatura — сувязь ад лац. ligare — звязваць.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)