Зварот да каго‑н. з заклікам задаволіць якія‑н. патрэбы, жаданні. Просьбу дзяўчыны з політэхнічнага інстытута.. перадаць прывітанне Паходню я выканаў у першы ж вечар.Хадкевіч.[Кацярына:] Павесьце яго, пане, на клёне перад акном нашай хаты. [Пан Яндрыхоўскі:] Гэту просьбу я з прыемнасцю выканаю.Крапіва.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дэнацыяналіза́цыя
(ад дэ- + нацыяналізацыя)
1) зварот раней нацыяналізаванай маёмасці былым яе гаспадарам;
2) страта нацыянальных асаблівасцей (мовы, культуры і інш.).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
Жмур ’бурбалка’ (КСТ). Укр.жму́ри мн. л. ’зыб, бурбалкі’. Даль фіксуе жмуркі ’вочы’, паколькі вочы могуць вызначацца рознымі назвамі круглых выпуклых прадметаў (вульг. шары, банькі; глаза < круглыя каменьчыкі), магчыма, і тут зварот: жмуры ’вочы’ (якія жмурацца) > ’бурбалкі’. Іншы ход: жмурыць > ’моршчыць’ — ’зыб’. Абодва тлумачэнні патрабуюць выяснення прамежкавых ступеней.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
harangue
[həˈræŋ]1.
n.
1) крыклі́вая прамо́ва, ара́цыя
2) даўга́я напы́шлівая прамо́ва, тыра́да f.
3) зваро́т(да зье́зду)
2.
v.t.
зьвярта́цца з прамо́вай
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
phrase
[freɪz]
n.
вы́раз -у m.; усто́йлівы мо́ўны зваро́т; сказ -у m., фра́за f.
He spoke in simple phrases — Ён гавары́ў про́стымі ска́замі
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
ры́бка, ‑і, ДМ ‑бцы; Рмн. ‑бак; ж.
1.Памянш.-ласк.да рыба; невялікая рыба.
2.Разм. Ласкавы зварот, звычайна да дзіцяці, жанчыны. [Валя:] — Як там Верачка бедная, рыбка мая?..Брыль.[Дамянік:] Ганна! Ганна! Я жартую; Ну, спыніся, не ўцякай! Хоць разочак пацалую... Ганна, рыбка, пачакай!Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сястры́ца, ‑ы, ж.
Разм.
1.Памянш.-ласк.да сястра (у 1, 3 знач.). Малы з бацькаўскім выглядам частаваў меншую сястрыцу.Чорны.— Сястрыца! — пазваў .. [Лібу] ранены на мыліцах.Гартны.
2. Фамільярна-ласкавы зварот да асобы жаночага полу. [Маці:] — А мая ж ты сястрыца! А мая ж ты галубка!Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
плеана́зм
(гр. pleonasmos = лішак)
стылістычны моўны зварот, у якім ужыты адназначныя або блізказначныя, часта непатрэбныя словы (напр. «натоўп людзей», «памерці смерцю»).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
мі́ласць, -і, ж.
1. Добрыя, велікадушныя адносіны.
Змяніць гнеў на м.
2. Ахвяраванне, дар.
◊
Ваша (твая, яго) міласць (уст.) — ужыв. як пачцівы зварот ніжэйшага да вышэйшага і пры ўпамінанні трэцяй асобы.
Міласці просім (разм.) — ветлівае запрашэнне зрабіць што-н.
Па міласцікаго (іран.) — па чыёй-н. віне або дзякуючы каму-н.
Скажы на міласць (разм.) — выказванне здзіўлення, непаразумення і пад. з якой-н. прычыны.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)