жэ́рці, жару, жарэш, жарэ; жаром, жараце; пр. жор, жэрла; заг. жары; незак., каго-што і без дап.
Разм. Прагна і многа есці. — [Свіння] хаця і гняце ўсё пад ногі, дык затое і жарэ ўсё, што толькі зачэпіць лычам. Самуйлёнак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
разгры́зці, ‑зу, ‑зеш, ‑зе; ‑зём, ‑зяце; пр. разгрыз, ‑ла; зак., што.
Раскусіць, раздрабіць зубамі што‑н. цвёрдае, моцнае. Разгрызці арэх. □ На другі ж дзень, калі ўжо не было чаго есці, .. [ваўкі] з’елі скуру і разгрызлі буйныя косці. В. Вольскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
фуршэ́т
(фр. fourchette)
банкет, дзе госці ядуць і п’юць, стоячы ля сталоў, і дзе падаюць, як правіла, халодныя парцыйныя закускі, якія можна есці без нажа і лыжкі, захопліваючы відэльцам.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
смакава́ць
(польск. smakować, ад с.-в.-ням. smacken)
1) есці або піць паволі, з асалодай, стараючыся адчуць смак чаго-н.;
2) спрабаваць якую-н. страву або пітво;
3) перан. цешыцца з чаго-н., радавацца чаму-н. (напр. с. навіну).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
Зґо́мґаць ’з’есці’ (Сл. паўн.-зах.). Выраз экспрэсіўны, адкуль ґ; магчыма, звязана з гамаць ’есці’ (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
То́пта ’той, хто многа есць’ (карэліц., ЖНС). Аддзеяслоўны назоўнік ад тапта́ць ’есці’ (гл. таптаць 1).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
аппети́т апеты́т, -ту м.;
прия́тного аппети́та! сма́чна е́сці!;
с аппети́том (съесть и т. п.) з апеты́там, са сма́кам, (всласть) усма́к;
◊
во́лчий аппети́т во́ўчы апеты́т;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Жу́мрыць ’хрупаць (есці)’ (КСТ), кобр. жо́мраты ’павольна есці, жаваць’ (Жыв. сл., 100). Рус. перм., свярдл. жумрить ’жаваць’, укр. жу́мрити, жу́мрати ’есці’ (Грынч.), н.-луж. žumliś ’цяжка жаваць, мямліць’, в.-луж. žumlić ’гаварыць у нос, мямліць’, уст. ’намагацца перажаваць’ (Пфуль). Параўн. серб.-харв. жумо́рити, жубо̀рити і жу̏борити ’рабіць невялікі шум, ціха і няясна гаварыць’, шумо̀рити, шу̀морити ’шамацець’, славен. šumoréti, šumréti ’тс’. Элемент жу‑ суадносіцца, верагодна, з жав‑ у жаваць (гл.) < *žev‑ < і.-е. *g(i̯)eu‑. Далейшыя часткі кораня (м, р) няясныя. Параўн. жупарыць, жабанець.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Лісь-лісь! ’не есці, а толькі ласавацца’ (полац., Нар. лекс.). З лізь‑лізь! Да ліза́ць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
мы́каць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
1. Утвараць працяжныя гукі «му-му»; раўці (у 1 знач.). У хляве сонна саплі свінні, ціха мыкала, мабыць, прасіла есці цяля. Курто.
2. перан. Неразборліва гаварыць што‑н.; мармытаць. Чудзін слаба супраціўляўся, мыкаў, адступаў. Карпюк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)