áusgreifen
*
1.
vi
1) распасціра́цца
weit ~ — далёка цэ́ліць
2) ве́сці гу́тарку здалёку
3) уцяка́ць
2.
vt выхва́тваць з…; выбі- ра́ць
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
вая́цкі, ‑ая, ‑ае.
Разм.
1. Ваенны. Да гэтага ж часу ніхто не ведаў аб ваяцкіх здольнасцях дзеда Талаша. Колас. Адышлі гады ваяцкія, Зараслі магілы брацкія, Дні трывожныя далёка... Кірэенка.
2. Разм. Тое, што і ваяўнічы (у 1, 2 знач.). Ваяцкі запал, дух.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
аблу́дны, ‑ая, ‑ае.
Абл.
1. Які далёка зайшоў у сваіх памылках, збіўся з правільнай жыццёвай дарогі.
2. Ілжывы, няправільны, памылковы. Аблудны шлях. □ Ён [Богут] выступае ў добрай ролі, Каб перавыхаваць народ Ды навучыць яго парадку, з дарог аблудных скіраваць... Колас.
•••
Аблудная авечка гл. авечка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ды́мка, ‑і, ДМ ‑мцы, ж.
Лёгкая павалока з дыму, туману і пад.; смуга. Лёгкая дымка туману непрыкметна выпаўзала з лесу і ахутвала .. цёмны завод з высокім чорным комінам. Пестрак. Рака разлілася так далёка, што процілеглы бераг хаваўся ў шызаватай дымцы. Даніленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зайти́ сов., в разн. знач. зайсці́, мног. пазахо́дзіць;
далеко́ зайти́ далёка зайсці́;
зайти́ в реда́кцию зайсці́ ў рэда́кцыю;
зайти́ за това́рищем зайсці́ па тава́рыша;
зайти́ за дом зайсці́ за дом;
со́лнце зашло́ со́нца зайшло́;
разгово́р зашёл о литерату́ре гу́тарка зайшла́ пра літарату́ру;
зайти́ с пра́вой стороны́ зайсці́ з пра́вага бо́ку;
зайти́ в чём-л. сли́шком далеко́ зайсці́ ў чым-не́будзь ве́льмі далёка.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
Festinatio tarda est (Curtius)
Паспешлівасць марудліва.
Торопливость медлительна.
бел. Спяшыць — людзей смяшыць. Паволі ідзеш — далёка будзеш. Памаленьку, бо спінку зломіш.
рус. Короткая дорога ‒ самая длинная. Спеши не торопясь, а медли без лени. Не скоро, да здорово. Поспешай, да не торопясь. Мало-помалу птичка гнездо свивает. Вскачь землю не пашут.
фр. Qui trop se hâte reste en chemin (Кто торопится, остаётся на дороге).
англ. He who is hasty fishes in an empty pond (Торопливый ловит рыбу в пустом пруду).
нем. Wer Eile hat, der gehe langsam (Кто спешит, тот должен идти медленно).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
зе́ўраць, ‑ае; незак.
Разм. Быць бачным, адкрытым (пра адтуліну, яму і пад.). Побач, між нізкага, густога галля, зеўрала ў цяністым поцемку свежая яма з асыпанымі берагамі. Мележ. Там, далёка ўнізе, куды кожную хвіліну вецер мог сарваць і яго, зеўрала бяздонне, зацягнутае радкаватым туманам. «Беларусь».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
грукані́на, ‑ы, ж.
Разм. Тое, што і грукат. А праз хвілін дзесяць, калі зноў усе чацвёра паўстанцаў стаялі далёка сярод густых кустоў і думалі аб тым, як заўтра абараніць .. некалькі дзесяткаў ні ў чым не вінных сялян, пачулася груканіна, трэск і чалавечы крык. Чарот.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адкляпа́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.
1. Адбіць, аддзяліць прыкляпанае. Адкляпаць заклёпкі.
2. Накляпаць касу. [Высеўка:] — Вельмі ж любіў.. [Яўтух] касьбу. Можа, таму, што ў пракосе далёка ззаду пакідаў усіх, а можа, таму, што многія прасіліся, каб ён касу адкляпаў, — толькі касьбы чакаў, як вялікага свята. Бялевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
далекава́та, прысл., безас. у знач. вык.
Разм. Не зусім блізка; даволі далёка. Да заставы было далекавата, і, пакуль ішлі, Грышка расказваў пагранічніку пра сваё жыццё. Пальчэўскі. Да лесу далекавата — вярсты дзве. Навуменка. // Не так скора. Да ўборкі збожжа было яшчэ далекавата — больш за месяц. Сіняўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)