бальза́м

(лац. balsamum, ад гр. balsamon)

1) густы пахучы сок некаторых раслін, які мае ў сваім складзе смолы і эфірны алей;

2) пахучая настойка на лекавых травах;

3) перан. тое, што прыносіць суцяшэнне, заспакаенне.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

алі́ва

(лац. oliva)

1) вечназялёнае дрэва сям. маслінавых, пашыранае ў Міжземнамор’і і субтропіках Азіі, а таксама яго плод;

2) алей з пладоў гэтага дрэва.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

кунжу́т

(перс. kundžud)

травяністая расліна сям. кунжутавых з белымі, ружовымі або фіялетавымі кветкамі, пашыраная ў тропіках Афрыкі і Азіі; з яе насення здабываюць алей.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

тлушч, тук / свіны: сала / авечы: лой / раслінны: алей / што ўтварыўся ў вадкай ядзе пры варцы: навар

Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)

Таўкці́ ’таўчы’ (Нас., Некр. і Байк., Мат. Гом., Сержп. Прымхі; рагач., Сл. ПЗБ), ’ціснуць алей’ (ельск., ЛА, 4), ’таўчы; біць’ (Ян.), тоўкці́ ’таўчы; біць, штурхаць’ (ТС), товкты́ ’штурхаць’ (пін., ЛА, 2), ’таўчы’ (Сл. Брэс.), товкчи́ ’абтоўкваць (проса, ячмень)’ (кобр., Горбач, Зах.-пол. гов.), таўкці́ся ’таўчыся’ (Ян.), ’біцца, знаходзіцца ў стане цечкі (пра кабылу)’ (воран., Жыв. св.), тоўкці́са ’тоўпіцца’ (ТС), товкты́са ’штурхацца’ (пін., ЛА, 2). Параўн. укр. товкти́, рус. толкти́. Прасл. *tolkti/*telkti ’біць, таўчы’, роднаснае да літ. tèlkti ’стаць мірным, рахманым’, telkti ’склікаць талаку’ (Фасмер, 4, 73; ЕСУМ, 5, 588). Гл. таксама таўчы, талака.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

алеі́н

(ад лац. oleum = алей)

сумесь гліцэрыны з алеінавай кіслатой, бясколерная вадкасць, якая ўваходзіць у склад раслінных і жывёльных алеяў раслінных алеяў і жывёльных маслаў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

крато́н​1

(гр. kroton)

кустовая або дрэвавая расліна сям. малачаевых, пашыраная ў тропіках і субтропіках, з насення некаторых відаў атрымліваюць алей, які выкарыстоўваецца ў медыцыне.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

лабіры́нт, ‑а, М ‑нце, м.

1. Палац з мноствам пакояў і заблытаных хадоў, пабудаваны, паводле старажытнагрэчаскага падання, Дэдалам на востраве Крыт.

2. Складанае, заблытанае размяшчэнне памяшканняў, праходаў, дарог, алей у парку і пад. Вялізны санаторый адразу здаўся Казанцаву сапраўдным лабірынтам. Васілевіч.

3. перан. Што‑н. вельмі складанае, заблытанае, у чым цяжка адразу разабрацца. Лабірынт думак. Лабірынт падзей. □ У лабірынце памяці маёй Цудоўнейшыя скарбы выяўляю. Танк.

4. Спец. Унутраная частка вуха.

[Грэч. labyrinthos.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

бергамо́т

(іт. bergamotta)

1) вечназялёнае пладовае дрэва сям. рутавых, пашыранае ў Міжземнамор’і, Грузіі, з пладоў якога здабываюць эфірны алей;

2) сорт груш з яблыкападобнымі сакавітымі пладамі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

карбаліне́ум

(ад карба- + лац. oleum = алей)

прэпарат, створаны на аснове сланцавай, тарфянай або каменнавугальнай смалы, які выкарыстоўваецца ў выглядзе воднай эмульсіі для барацьбы са шкоднікамі садовых культур.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)