Бату́ра балака, пустамеля’, бату́рыць ’балакаць’ (Нас.). Няяснае слова. Можа, звязана з рус. бату́рить, бату́риться ’наравіцца, манежыцца’. Параўн. Фасмер, 1, 135.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Бурга́н ’узгорак, курган’ (Нас.). Нейкая кантамінаваная форма (буго́р + курга́н?). Але не выключаецца вывядзенне з *бугра́н (буго́р + суф. ‑ан?). Параўн. бургу́н.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Абарача́цца ’бываць у розных мясцінах’ (Шат.), ’перакульвацца, абыходзіцца’ (Нас.), абарачывацца ’тс’ (Юрч.), абарачываць ’перакульваць, пераварачваць’ (Юрч.), абварачацца, абварачываць. Гл. варочаць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Аблаву́х аблавуха, аблавушка, аблаух ’шапка з вушамі’ (Нас., Бяльк., Маш., Нік. Очерки), аблушаванка ’тс’ (Сцяшк. МГ) да аблавухі, аблаухі (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Абля́дры ’шляя ў хамуце’ (БРС, Нас.) < польск. obladra, oblader ’тс’ < ням. Oberleder ’верхняя скура’ (Карскі, Белорусы, 162; Кюнэ, Poln. 81).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Абшва́біць ’абакрасці, абыграць’ (Нас.), відаць < польск. oszwabić ’ашукаць’ да szwab ’шваб, пагардлівая назва немца’. Параўн., аднак, бел. шваб, швабіць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Пераве́рзці ’сказаць, няправільна расказаць’ (Яруш.; Нас.), пераве́рзць, перавярза́ць ’у перакручаным выглядзе перадаваць што-небудзь’ (Растарг.). Да пера- і вярзці́ (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Прайдзісве́т ’пранырлівы, лоўкі, хітры чалавек’ (ТСБМ, Нас., Сл. ПЗБ). Ад формы заг. ладу дзеяслова прайсці і свет. Параўн. верціхвост, верцішыйка.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Праску́ра, праскурка, про́скура, праскура́, проску́рка ’прасвіра’ (Шат., Касп., Др.-Падб., Нас., Шпіл., Мік., ТС, Маш.; маг., Шн. 2). Гл. прасвірка.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Прасто́та ’зборня простых людзей’ (Нас.). Ад про́сты з суф. зборнасці ‑ота, аб якім гл. Сцяцко, Афікс. наз., 120 і наст.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)