паўпіва́цца, ‑аецца; ‑аемся, ‑аецеся, ‑аюцца; зак.
Разм. Упіцца — пра ўсіх, многіх або пра ўсё, многае. Лямкі з рэчавых мяшкоў паўпіваліся ў размоклыя кажухі і мулялі плечы. Карпюк. Трава — мядзведзь мядзведзем. У яе, Як у мядзведжую поўсць калючыя дзяды, Паўпіваліся пчолы... Сіпакоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паўпіра́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.
Разм.
1. (1 і 2 ас. адз. не ўжыв.). Уперціся — пра ўсё, многае або пра ўсіх, многіх.
2. Упірацца некаторы час. Камень паварушыўся, паўпіраўся трохі, а тады перакуліўся на другі, сыраваты ад зямлі, бок. Кавалёў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пахлябта́ць, ‑хлябчу, ‑хлебчаш, ‑хлебча; зак., што і чаго.
Разм.
1. Выхлебтаць усё, многае. Пахлябтаць увесь суп.
2. і без дап. Хлябтаць некаторы час. — З’еўшы курыцу, .. [лісіца] падышла да гладыша з малаком, сцягнула сурвэтку, усунула ў гладыш галаву, трохі пахлябтала, села, аблізалася. Няхай.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
перакало́ць 1, ‑калю, ‑колеш, ‑коле; зак., што.
Пакалоць, раскалоць усё, многае. Перакалоць дровы.
перакало́ць 2, ‑калю, ‑колеш, ‑коле; зак.
1. што. Прыкалоць іначай або ў другім месцы; перашпіліць. Перакалоць значок.
2. каго. Закалоць чым‑н. вострым усіх, многіх. Перакалоць свіней.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пераме́рзнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; зак.
1. Моцна змерзнуць, перазябнуць. Перамерзнуць у дарозе. □ Жанчыны перамерзлі на полі, а тут яшчэ падняўся ветрык і прабіраў да касцей. Чарнышэвіч.
2. Загінуць ад марозу, холаду — пра ўсіх, многіх або ўсё, многае. Усе кветкі перамерзлі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
перапрабава́ць, ‑бую, ‑буеш, ‑буе і перапро́баваць, ‑бую, ‑буеш, ‑буе; зак., што.
Папрабаваць (папробаваць) усё, многае. Перапробаваць усе гатункі тытуню. □ Калі клёву на тую або іншую блешню доўгі час няма, трэба па чарзе перапрабаваць усе насадкі, якія маюцца ў вас. Матрунёнак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сцяга́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.
1. Цягнучы, несучы, звалачы, сабраць у адно месца ўсё, многае. Сцягаць жэрдзе ў кучу.
2. Разм. Звадзіць куды‑н. і прывесці назад. Сцягаць старога на базар.
3. Разм. Знасіць. Сцягаць сукенку за адно лета.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
успрыма́льны, ‑ая, ‑ае.
1. Які лёгка і хутка ўспрымае, засвойвае што‑н. Успрымальны розум. □ Моладзь вельмі ўспрымальная і многае з таго, што бачыла, пра што прачытала, імкнецца зрабіць на практыцы. Філімонаў.
2. Які лёгка падвяргаецца захворванням. Успрымальны да інфекцыйных хвароб.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пазбіра́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.
1. Сабраць, сканцэнтраваць у адным месцы ўсіх, многіх або ўсё, многае. [Рыль:] — Людзі, дзядзька Рыгор, ёсць. Пазбіраць іх толькі трэба ды на добрую дарогу паставіць ды даць ім добрага камандзіра. Колас.
2. Падабраць, падняць усё тое, што ўпала, рассыпалася і пад. [Фаня:] — Трэба гэты гарох пазбіраць, а то тут можна ўпасці. Чорны. // Падабраўшы, скласці ў адно месца ўсё, многае. [Маці] схадзіла на гарод, пазбірала ў адну кучу альховыя тычкі, якімі падпірала ўлетку фасолю. Чыгрынаў. І калі хлопцы пазбіралі ды спалілі ўсё бліжэйшае галлё, тады толькі яны наваліліся на зямлю і паснулі. Маўр.
3. Скласці, саставіць з розных частак многа чаго‑н. Пазбіраць станкі.
4. Размясціць у выглядзе складак, зборак што‑н. або ўсё, многае. Пазбіраць складкі на сукенцы.
5. і чаго. Збіраць што‑н. на працягу нейкага часу. Пасля трэцяга ўрока ўся школа пайшла на высокі бераг пацешыцца з прыгажосці яснага дня, пазбіраць грыбоў. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паадво́дзіць, ‑джу, ‑дзіш, ‑дзіць; зак., каго-што.
Адвесці ўсіх, многіх або ўсё, многае. Паадводзіць дзяцей у школу. Паадводзіць кандыдатуры. □ Некалькі.. крыг сабралася ля самага насыпу шляху. Яўхім.. пабег туды, паадпіхваў, паадводзіў іх шастом на больш ходкую плынь і вярнуўся на месца. Ракітны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)