эвалю́цыя, -і, ж.

Працэс павольнага паступовага змянення каго-, чаго-н. ад аднаго стану да другога, у тым ліку працэс бесперапыннага колькаснага змянення каго-, чаго-н., які прыводзіць да якаснага змянення.

|| прым. эвалюцы́йны, -ая, -ае.

Эвалюцыйнае развіццё.

Эвалюцыйнае вучэнне — тэорыя аб паходжанні і развіцці жыцця.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

и́мя

1. в разн. знач. імя́, род. імя́ и і́мені ср.;

2. / и́мя существи́тельное грам. назо́ўнік, -ка м.;

и́мя числи́тельное грам. лічэ́бнік;

во и́мя (кого, чего) у імя́ (каго, чаго);

и́менем (кого, чего) і́мем (і́менем) (каго, чаго);

и́мени (кого, чего) імя́ (і́мені) (каго, чаго);

называ́ть ве́щи свои́ми (со́бственными, настоя́щими) имена́ми называ́ць рэ́чы сваі́мі (ула́снымі, сапра́ўднымі) імёнамі;

на и́мя чьё (адресованный) на імя́ чыё;

носи́ть и́мя насі́ць імя́, мець імя́;

от и́мени (кого) ад імя́ (каго);

по и́мени па і́мені;

с мировы́м и́менем з сусве́тным і́мем (і́менем);

соста́вить (сде́лать) себе́ и́мя здабы́ць сабе́ імя́.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

спроси́ть сов.

1. (обратиться с вопросом) спыта́ць (каго), спыта́цца каго), запыта́ць (каго), запыта́цца каго);

спроси́ его́, как туда́ пройти́ спыта́й (запыта́й) яго́, як туды́ прайсці́, спыта́йся (запыта́йся) у яго́, як туды́ прайсці́;

2. (попросить) папрасі́ць;

спроси́ть сове́та папрасі́ць пара́ды;

спроси́ть разреше́ния папрасі́ць дазво́лу;

3. (потребовать) запатрабава́ць; (взыскать) спагна́ць;

с тебя́ спро́сят, е́сли не бу́дет сде́лано з цябе́ спаго́няць, калі́ не бу́дзе зро́блена;

с вас спро́сят добросо́вестной рабо́ты з вас запатрабу́юць добрасумле́ннай пра́цы;

4. (вызвать) вы́клікаць; (позвать) паклі́каць; (потребовать) запатрабава́ць;

в дверь постуча́ли и спроси́ли хозя́ина у дзве́ры пасту́калі і вы́клікалі (паклі́калі) гаспадара́;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

creep1 [kri:p]n. infml падлі́знік, падлі́за, ліслі́вец

give smb. the creeps infml даво́дзіць каго́-н. да дры́жыкаў

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

culpable [ˈkʌlpəbl] adj. fml вінава́ты; які́ заслуго́ўвае пакара́ння;

culpable negligence злачы́нная нядба́йнасць;

hold smb. culpable лічы́ць каго́-н. вінава́тым

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

exclude [ɪkˈsklu:d] v. (from) выключа́ць; выдзяля́ць;

exclude smb./smth. from smth. выключа́ць каго́-н./што-н. з чаго́-н.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

lure2 [l(j)ʊə] v. (to, into, away) спакуша́ць, зама́ньваць;

lure smb. into a trap зама́ньваць каго́-н. у па́стку

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

mockery [ˈmɒkəri] n. насме́шка, кпі́ны; здзек;

make a mockery of smb./smth. насміха́цца, здзе́кавацца з каго́-н./чаго́-н.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

overwork [ˌəʊvəˈwɜ:k] v. зана́дта мно́га працава́ць, ператамля́цца; ператамля́ць каго́-н.;

overwork oneself ператамля́цца;

overwork a horse загна́ць/зае́здзіць каня́

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

predecease [ˌpri:dɪˈsi:s] v. law паме́рці ране́й (за каго-н.);

John’s wife predeceased him. Жонка Джона памерла раней за яго.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)