I. Выкарыстоўваецца пры ўтварэнні дзеясловаў замест прыстаўкі «с...»:
1) перад дзвюма і больш зычнымі, напр.: саткаць, сагрэць, саслаць, саставіць;
2) перад зычнай з наступным «ь» або апострафам, напр.: салью, саб’ю.
II. Выкарыстоўваецца для ўтварэння назоўнікаў і прыметнікаў якія абазначаюць сумеснасць дзеяння, напр., саўдзельнік.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
наба́т, -а і -у, М -ба́це, м.
1. -у. Сігнал трывогі з выпадку якога-н. бедства, які падаецца пры дапамозе звона.
2. -а. Вялікі вайсковы барабан у Старажытнай Русі.
◊
Біць у набат — выклікаць трывогу, звяртаць увагу грамадства на што-н.
|| прым.наба́тны, -ая, -ае.
Н. звон.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прыгарэ́ць, 1 і 2 ас. не ўжыв., -ры́ць; зак.
1. Пра печанае, смажанае: трохі абгарэць, абвугліцца.
Бульба прыгарэла.
2. Пра вадкую страву, кашу: пры варцы, кіпячэнні пачаць пахнуць дымам, гарам або прыстаць, прыліпнуць да пасудзіны.
Малако прыгарэла.
Каша прыгарэла да гаршка.
|| незак.прыгара́ць, -а́е іпрыга́рваць, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ра́дыё, нескл., н.
1. Спосаб перадачы і прыёму гукаў, сігналаў на адлегласць без правадоў пры дапамозе электрамагнітных хваль, што перадаюцца спецыяльнымі станцыямі.
Звязацца па р.
2. Прылада, апарат для прыёму гукаў такім чынам.
Правесці р.
3. Тое, што перадаецца такім спосабам (перадачы, музыка і пад.).
Слухаць р.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
дружы́на, -ы, мн. -ы, -жы́н, ж.
1. Узброены атрад пры князі ў Старажытнай Русі.
Княжацкая д.
2. Добраахвотнае аб’яднанне людзей, створанае з якой-н. мэтай.
Піянерская д.
Пажарная д.
○
Народная дружына — добраахвотная арганізацыя ў СССР, якая дапамагала міліцыі ў ахове грамадскага парадку.
|| прым.дружы́нны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
дастава́цца
1. (выпасцінадолю) zutéil wérden; zúkommen* vi (s);
2. (прыраздачыі пад.) zúfallen* vi (s);
яму́ даста́ўся вы́йгрыш ihm ist ein Gewínn zúgefallen
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
асе́чка
1. (пры спуску курка) Verságer m -s, -;
даць асе́чку verságen vi;
2.перан (промах) Verságer m, Réinfall m -(e)s; Féhlschlag m -(e)s, -schläge
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
аддзялі́ць
1. (выдзеліць) ábteilen vt, separíeren vt;
2. (раз’яднаць) (áb)trénnen vt, lóslösen vt;
3. (вылучыць, пазнаць) unterschéiden* vt;
4. (пры раздзеле маёмасці) éinen Ánteil überlássen*
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
со́шкаж
1. (плуг) с.-г. Hákenpflug m -(e)s, -pflüge;
2.разм (жэрдка) Stütze f -, -n;
3.вайск (падстаўка пры стральбе) Áuflage [Gábelstütze] für das Gewéhr
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
за́ймішча
1. Прастора, якую займае вада пры разліве ракі; участак, які займае жняя на полі, касец пры касьбе, жанчына на поліве (Слаўг.). Тое ж заніма́нне, займа́нне, займаннё, постаць (Слаўг.).
2. Месца, прызначанае для раллі, угоддзя (да сярэдз. XVII ст.Нас. АУ).
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)